«воспитание нового поколения в эпоху глобального преобразования: вызовы и перспективы»

aqliy
rivojlanishi uchun keng imkoniyat yaratadi.
Mashg‘ulotlar jarayonida kompyuter va slaydlardan foydalanish quyidagi 
vazifalarni
bajarishga yordam 
beradi:
1. Bolalarga matematika hamda o‘rganilayotgan obyekt bilan yaqindan tanishish imkonini beradi. Ular 
vositasida kichkintoylar elementar matematik tushunchalar, ya’ni shakllar, son-sanoq, geometrik figuralar, 
qo‘shish va ayirish haqida ma’lumotlarga ega bo‘ladilar. Bunda rangli, chiroyli ishlangan slaydlarning o‘rni 
beqiyos.
2. Ekran vositalari bolalarning bilimlarini yanada boyitishga xizmat qiladi. Masalan, “Bizning kun” 
mavzusini o‘tishda slaydalar orqali bolalar sutka qismlari (vaqt) – ertalab, kunduzi, kechqurun, kechasi 
haqidagi tasavvurlarga ega bo‘ladilar. 

---

46 •
1 APRIL 2022
•
ВОСПИТАНИЕ НОВОГО ПОКОЛЕНИЯ В ЭПОХУ ГЛОБАЛЬНОГО ПРЕОБРАЗОВАНИЯ
RAISING A NEW GENERATION IN ERA OF GLOBAL TRANSFORMATION •
1 APRIL 2022
•
47
3. Dastavval, kun davomida ketma-ket davom etadigan xilma-xil faoliyatlar tasvirlangan rasmlar 
namoyish etiladi, so‘ng asta-sekin ularga notanish obyektlar tanishtiriladi.
4. Bolalarning olam haqidagi bilimlarini mustahkamlaydi. Buni quyidagicha tashkil etish mumkin: 
maktabga ekskursiya uyushtiriladi. So‘ng shu mavzuda film namoyish qilinadi.
Mashg‘ulot oxirida ko‘rgazmali qurollardan foydalanish bolalarda aqliy zo‘riqishni kamaytirish imkonini 
beradi. Geometrik shakllar haqida slayd namoyish qilish bilan o‘tkaziladigan suhbatni “Bu qanday shakl, 
top!” o‘yini bilan yakunlash mumkin.
Olimlarning maktabgacha ta’lim sohasiga tegishli asosiy tadqiqotlari (A. A. Abduqodirov, N. Begmatova, 
Y. V. Zvorigina, S. L. Novosyolova, L. A. Paramonova va b.) quyidagi g‘oyalarni ilgari surmoqda:
• kompyuter o‘yinlari oddiy o‘yinlarning o‘rnini to‘ldirmaydi, kompyuter o‘yinlari predmetli o‘yinlar 
o‘rnini bosa olmaydi, biroq maktabgacha ta’lim sohasida umumiy didaktik rivojlantiruvchi vositalar 
tizimida muhim bo‘limlardan bo‘lishi mumkin; 
• maktabgacha yoshdagilarning kompyuter o‘yinlaridan foydalanishi, qobiliyatni rivojlantiruvchi 
o‘yinlar diapazonni sezilarli darajada kengaytiradi; 
• shaxsiy kompyuter bilan “dialog” shaxs bilan amalga oshiriladigan dialogning o‘rni bilan almashib 
qolmasligi kerak, ya’ni bolaning kompyuterdan inson faoliyatini amalga oshirish vositasi sifatida 
o‘zlashtirishi jarayoni bilvosita sodir bo‘lib, u quyidagi mantiqqa bo‘ysunadi: kompyuter – bola – 
maqsad. 
Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun