Ворислик ҳУҚУҚи амалий қўлланма Baktria press

ҳуқуқий муносабатларнинг халқаро келишув ва 
шартномалар асосида тартибга солиниши
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 1158-моддасида 
чет эл элементи билан мураккаблашган фуқаролик – ҳуқуқий 
муносабатларга нисбатан қўлланилиши лозим бўлган ҳуқуқни 
белгилаш назарда тутилган.
Чет эл фуқаролари ёки чет эл юридик шахслари иштирокидаги 
ёхуд чет эл элементи билан мураккаблашган фуқаролик-ҳуқуқий 
муносабатларга нисбатан қўлланилиши лозим бўлган ҳуқуқ ушбу 
Кодекс, бошқа қонунлар, халқаро шартномалар ва эътироф этилган 
халқаро таомиллар асосида, шунингдек тарафларнинг келишуви 
асосида белгиланади.
Тарафларнинг ҳуқуқни танлашга доир келишуви очиқ ифодаланган 
бўлиши ёки бевосита шартнома талабларидан ва ишнинг кўриб 
чиқилаётган барча ҳолатларидан келиб чиқиши лозим.
Агар ушбу модданинг биринчи қисмига мувофиқ қўлланилиши 
лозим бўлган ҳуқуқни аниқлашнинг имкони бўлмаса, чет эл элементи 
билан мураккаблашган фуқаролик-ҳуқуқий муносабатлар билан энг 
узвий боғланган ҳуқуқ қўлланади.
Чет эл ҳуқуқ нормаси оммавий-ҳуқуқий хусусиятга эга бўлганлигига 
асосланибгина уни қўллашни чеклаш мумкин эмас.
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 1159-моддасига 
мувофиқ юридик тушунчаларга суд ёки бошқа давлат органи 
томонидан ҳуқуқий баҳо берилишида, агар қонунда бошқа ҳол 
назарда тутилган бўлмаса, бундай юридик тушунчаларни низо кўриб 
чиқилаётган мамлакат сифатида Ўзбекистон Республикасининг 
ҳуқуқига мувофиқ шарҳлашга асосланади.
Агар юридик тушунчалар низо кўриб чиқилаётган мамлакат 
сифатида Ўзбекистон Республикасининг ҳуқуқига номаълум бўлса ёки 
бошқа ном ёхуд бошқа мазмун билан маълум бўлса ва Ўзбекистон 
Республикасининг ҳуқуқи бўйича талқин этиш орқали аниқланиши 
мумкин бўлмаса, уларга ҳуқуқий баҳо беришда чет давлат ҳуқуқи ҳам 
қўлланиши мумкин.
Чет эл ҳуқуқини қўллашда суд ёки бошқа давлат органи унинг 
нормалари мазмунини бу нормаларнинг тегишли хорижий давлатда 

---