Volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 1 
ǀ
2022
220 
UZBEKISTAN |
www.caajsr.uz
 
 
Va’dasi yuzdan o‘tub bo‘lmay vafo bir dam hanuz. 
Yoqib sham’i muhabbat bo‘ldi dil koshonasi ravshan, 
Bo‘lub ochildi go‘yo g‘unchalar gulzor, xush kelding. 
Muhabbat bog‘ini gulchini Qoriy do‘st yodida, 
Necha daftar yozib ash’ori shakkarbor, xush kelding. [1.237.] 
Qoriy ijod qilgan yana bir janr bu – muhammasdir. U zamondoshlari Muqumiy, 
Amiriy g‘azallariga taxmislar bog‘lagan. Shu bilan birga, Navoiy, Fuzuliy, Mashrab, 
Zaliliy kabi turkiy adabiyot namoyondalariga hamda fors adabiyoti namoyondalari 
Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy, Bedil, Ahmad Jomiy, Osafiy, Soib kabilarning 
g‘azallariga taxmislar yozgan. Uning muhammaslari ham el orasida maqbul va 
mashhur. 
Muhabbat bog‘i bo‘ldi necha majnun anda gulchindir, 
Manim Farhodi shaydo g‘amkasor ul yor Shirindur. 
Sochilgan qonim ila xublar ruxsori tazindur, 
Yonin ishq otashina onish do‘zaxdin emindur, 
Ne kim bir kez yonar yondurmoq ani g‘ayri mumkundir.[1.445.] 
Ushbu taxmis Fuzuliy g‘azaliga yozilgan bo‘lib, bir qarashda oshiqning 
tortayotgan iztiroblari tasvirlanayotganday ko‘ringani bilan, aslida bu muhammas 
tasavvufiy ruhda bitilgan. Shoir istelohda insonning do‘sti Alloh ekanligini ta’kidlaydi 
va uning zikrida muqum bo‘lishga chaqiradi.
XULOSA 
Qoriy lirikasi insonlarga ma’naviy ozuqa berish bilan bir qatorda, insonlarga 
diniy masalalar bo‘yicha ham ta’lim-tarbiya hamda ma’naviy ozuqa beradi. Uning rang-
barang janrlarda yozilgan asarlari o‘zining yuksak gumanistik g‘oyalari bilan ajralib 
turadi. Qoriyning ijodini o‘rganish, uning adabiy me’rosini tiklash xalqimiz uchun ham 
tom ma’noda foydali bo‘ladi. 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR (REFERENCES) 
1. Devoni Qoriy. OʻzRFA A.R.Beruniy nomidagi sharqshunoslik instituti inv 
9843(avtograf) 
2. Poʻlatjon domla Qayyumiy "Tazkirayi Qayyumiy". 3 tomlik, 2-tom. Toshkent: 1998. 
313-314-betlar.