Volume ǀ issue ǀ

---

CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL 
OF SCIENTIFIC RESEARCH 
ISSN: 2181-2489 
VOLUME 2 
ǀ
ISSUE 1 
ǀ
2022
217 
UZBEKISTAN |
www.caajsr.uz
 
 
MULLA QORIY XO‘QANDIY ADABIY MEROSI: TAHLIL VA TALQIN 
 
Rasulxon Ahadjon o‘g‘li Asqaraliyev 
Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti
Ilmiy rahbar: Umida Sapayevna Shermatova 
 
ANNOTATSIYA 
Ushbu maqola Qo’qon adabiy muhitida kamol topgan sermahsul ijodkor Mulla 
Mirmahmud Mirshamsiddin o‘g‘li Qoriy Xo‘qandiy lirikasining asosini tashkil etgan 
g‘azallari, muxammaslari, taxmislari tahliliga bag‘ishlangan. Tahlilga tortilgan g‘azallar 
tabdili maqola muallifi tomonidan amalga oshirilganligi bilan e’tiborga molik. 
Kalit so‘zlar:
Qoriy Xo‘qandiy, hattotlik, «Devon», Majzub Namangoniy, g‘azal, 
muhammas, muvashshah, tarix, hamd, na’t, adabiy me’ros. 
MULLA QORI KHOKANDI LITERARY HERITAGE: ANALYSIS AND 
INTERPRETATION 
 
ABSTRACT
This article is devoted to the analysis of ghazals, muhammes, takhmis, which 
formed the basis of the lyrics of Qori Khokandi, the son of Mulla Mirmahmud 
Mirshamsiddin, a prolific writer who grew up in the literary environment of Kokand. It 
is noteworthy that the analysis of the gazelles was carried out by the author of the 
article. 
Keywords: 
Qori Khoqandi, calligraphy, “Devon”, Majzub Namangani, ghazal, 
muhammes, muvashsheh, tarihk, hamd, na’t, literary heritage. 
KIRISH 
Jamiyat taraqqiyoti ilm-fan rivoji bilan belgilanar ekan, badiiy merosni tatbiq 
qilish bu jarayonning asosiy omili sifatida muhim ahamiyatga ega. Zero, badiiy 
adabiyotni tushunish, uning nozik jihatlarini his qilish, fahmlash inson tafakkurining 
o‘sishiga, badiiy didini shakllanishining asosiy shartlaridan biridir. O‘zbek mumtoz 
adabiyoti o‘z tahlili va talqinini kutayotgan badiiy adabiyotga boy. Mulla Mirmahmud 
Mirshamsiddin o‘g‘li Qoriy Xo‘qandiy lirikasi shunday adabiy meroslardan biridir.
Mulla Mirmahmud Mirshamsiddin o‘g‘li Qo‘qon shahrining Sarmozor dahasidagi 
Panjarasozlar mahallasida hunarmand kosib oilasida dunyoga keladi(1828-1906). 
Mahalla masjidida xat-savod chiqaradi. Qiroat ilmini Hasanxon qori domladan o‘rganib 
hofizi Quron bo‘lib yetishadi. Keyinchalik Qo‘qondagi Norbo‘tabiy madrasasida tahsil 
oladi. Arab, fors tillari, sarf, nahv, lug‘at ilmini mukammal o‘rganadi. So‘ngra 

---

CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL 
OF SCIENTIFIC RESEARCH 
ISSN: 2181-2489 
VOLUME 2