Волейболнинг вужудга келиши, ривожланиши ва ҳозирги аҳволи Волейбол ўйини ҳақида умумий тушунча

АРБИТРАЖ ҲАЙЪАТИ – мусобақалар ҳакамларини тайинлаш, уларнинг фаолиятига рахбарлик қилиш, таҳлил этиш ва бахолаш, халкаро семинарларни уюштириш, ҳакамлик қилиш бўйича услубий кўрсатмалар ишлаб чиқиш ишларини бажаради.

АРБИТРАЖ ҲАЙЪАТИ – мусобақалар ҳакамларини тайинлаш, уларнинг фаолиятига рахбарлик қилиш, таҳлил этиш ва бахолаш, халкаро семинарларни уюштириш, ҳакамлик қилиш бўйича услубий кўрсатмалар ишлаб чиқиш ишларини бажаради.

Ўйин қоидалари бўйича ҳайъат – Маъмурий Кенгаш ва Конгресс муҳокамасига ўйин қоидалари бўйичакиритилган ўзгаришларга оид тавсияларни такдим этиш, арбитраж ҳайъати билан биргаликда ҳакамлик қилиш қоидасини ишлаб чиқиш ваўйин қоидаларига ягона фикрда ёндошишни таъминлаш каби тадбирларни амалга оширади.

Тиббий ҳайъат – мусобақалар жараёнида тиббий хизмат кўрсатиш, ўқув-тренировка машғулотларини тиббий назорат қилиш, организм ва иш қобилиятини тиклашга оид тадбир воситалар ҳамда шикастланишларни олдини олиш каби масалалар буйича таклиф, тавсия ва кўрсатмалартайёрлаш ишларини ижро этади.

ФИВБ ўз таркибига 160 та давлат киритган энг кўп сонли федерация ўзига маълум молиявий масъулиятни олиши шарт, аъзо бўлиб киришда ва ҳар йили бадал тўлаш, расмий биринчиликлар ва халқаро учрашувлар ўтказиш учун пул маблаги ажратиш, ФИВБ тасарруфида ўтказиладиган расмий мусобакаларда иштирок этиш учун бадал тўлаш ва ҳоказо.
ФИВБнинг фаолиятида собиқ Иттифоқ Федерацияси жуда катта роль ўйнаган. Бу масала волейбол бўйича машҳур мутахассис Владимир Иванович Савин самарали хизмати ва салмоқли хиссалари билан алоҳида ажралиб туради.
Ўзбекистон Республикаси истиқлолга эришганидан сўнг мамлакатимизнинг миллий волейбол Федерацияси ҳаётида ҳам унутилмас ўзгаришлар юз беради. 1992 йил Ўзбекистон миллий волейбол Федерацияси Осиё зонал конфедерациясига аъзо бўлиб қабул қилинди, 1993 йилнинг июль ойида эса волейбол бўйича аёллар терма жамоаси биринчи бор иштирок этиб, фаҳрли 6-ўринга сазовор бўлди.

Мусобақа қоидалари, уларнинг шаклланиши ва замонавий ўйин қоидаларининг қисқача изоҳи

• Волейбол ўйинининг дастлабки расмий уйин қоидалари 1997 йилда Америкалик доктор А.Холстед раҳбарлигида ишлаб чиқилган. Мазкур қоидаларни айрим бандлари қуйидагилардан иборат бўлган:
• майдончани ўлчами 7,6 х 16,1 м;
• тўрни баландлиги 198 см;
• тўпни оғирлиги 340 г;
• ўйинчилар таркиби чегараланмаган;
• тўп ўйинга майдончани ўнг ташқи қисмида жойлашган 1х1 метрли тўртбурчак шаклдаги жойдан бир оёқда туриб киритилган ва ҳоказо.
• Волейболнинг борган сари оммавийлаша бориши ва иштирокчиларнинг ўйин маҳорати шакллана бориши билан бир қаторда мусобақа қоидалари ҳам ўзгариб, такомиллашиб борган.

• 1900 йил – ҳисоб 21 очкогача, тўрни баландлиги 213 см;
• 1912 йил – майдонча 10,6 х 18,2 м, тўр – 228 см;
• 1917 йил – ҳисоб – 15 очко, тўр 243 см;
• 1918 йил – ўйинчилар сони бир жамоада – 6 та;
• 1922 йил – тўпни фақат 3 марта ўйнаш, майдонча 9,1 х 18,2 м;
• 1925 йил – тўп 66-69 см, оғирлиги 275-285 г, майдонча 9 х 18 м;
• 1934 йил – тўр аёллар учун 224 см.