Vokal ansambli

 
 
OVOZ XUSUSIYATINI ANIQLASH 
 
Ovoz xarkterini, jamoaga qobiliyati bor-yo‘qligini, ayniqsa, ba’zi bir ovoz 
diapazoni hali uncha katta bo‘lmagan xonandalarning ovozini quyidagicha 
aniqlash mumkin. 
Ma’lumki, har bir ovozda (kuylashni bilmagan kishilarda ham) 
zo‘riqmasdan, erkin, to‘liq va tabiiy holda chiqadigan ma’lum tovushlar bor. Mana 
shu tovushlar orqali ovoz tembrini, uning ba’zi xususiyatlarini, ya’ni musiqaviy 
xotirasini, musiqani eshita bilish qobiliyatini – sluxini aniqlash mumkin. Buni 
kuylashga o‘ng‘ay tovushlar – primar tovushlar deb ham yuritiladi. Ovozi uncha 
rivojlanmagan yosh bolalar ovozini va eshitish qobiliyatini ham shu tovushlar 
orqali aniqlanadi. Keyinchalik ularning ovoz diapazonini kengaytirish mumkin.