Vodiy ta’lim

Ismi: _______________________________________________


To’g’ri javoblar soni: ___________ ta
BIOLOGIYA (Odam va uning salomatligi) 2019 – YIL
QON VA QON AYLANISH DOIRASI: 2 – VARIANT.

1. Sog'lom odam yuragining chap va o'ng qorinchalari uchun

umumiy xususiyatlar to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.?
1) devori qalin, muskullari kuchli rivojlangan;
2) devorining ichki yuzasi epitelial to'qimadan iborat;
3) qonni aortaga haydaydi;
4) bo'lmachadan ikki tavaqali klapan bilan ajralib turadi;
5) qonni o'pka arteriyasiga haydaydi;
6) bir marta qisqarishi sistola deyiladi;
7) kengayishi diastola deyiladi;
8) u orqali arterial qon o'tadi
A) 3, 5, 6 B) 2, 6, 7 C) 1, 3, 7, 8 D) 2, 4, 6, 8

2. Qaysi kasalliklar oqibatida yurakning yallig'lanish kasalliklari kelib chiqadi.?

1) insult; 2) gipertoniya; 3) ateroskleroz; 4) gipotoniya;
5) angina; 6) miokard infarkti; 7) ishemik kasalliklar;
8) surunkoli tonzilit
A) 1, 2, 5, 7 B) 5, 8 C) 2, 6, 7 D) 4, 6, 7

3. Sog'lom odam yuragining chap (a) va o'ng (b) qorinchalari

tuzilishi va faoliyati to'g'ri juftlab ko'rsatilgan javobni aniqlang.?
1) devori qalin, muskullari kuchli rivojlangan;
2) devorining ichki yuzasi biriktiruvchi to'qimadan iborat;
3) qonni aortaga haydaydi;
4) bo'lmachadan ikki tavaqali klapan bilan ajralib turadi;
5) qonni o'pka arteriyasiga haydaydi;
6) bir marta qisqarishi sistola deyiladi;
7) kengayishi diastola deyiladi;
8) u orqali arterial qon o'tadi;
9) u orqali venoz qon o'tadi
A) a - 1, 2, 4, 7, 9; b - 3, 5, 7 B) a - 2, 3, 6; b - 1, 4, 5, 8
C) a - 1, 3, 4, 8; b - 1, 7, 9 D) a - 1, 3, 4, 9; b - 5, 7, 8

4. Sog'lom odamda katta qon aylanish doirasining qaysi

qismlari arterial qon harakatida ishtirok etadi.?
1) chap qorincha; 2) o'ng bo'lmacha; 3) aorta; 4) kovak vena;
5) o'pka arteriyasi; 6) o'ng qorincha; 7) chap bo'lmacha;
8) o'pka venalari; 9) o'ng qorincha va o'pka arteriyasi
o'rtasidagi yarim oysimon klapan; 10) chap qorincha va aorta o'rtasidagi yarim oysimon klapan; 11) ikki tavaqali klapan;
12) uch tavaqali klapan
A) 1, 3, 6, 10 B) 1, 3, 10, 11 C) 1, 3, 5, 7, 9 D) 2, 4, 6, 8,12

6. Yurakning perikard (a) va endokard (b) qavatlariga xos belgilarni aniqlang.?

1) o'rta qavat;
2) tashqi vaqat;
3) hujayralararo moddasi bo'lmaydi;
4) epikard qavati xalta sifatida yurakni o'rab turadi;
5) ikki vaqatdan iborat;
6) ichki vaqat;
7) ichki qavati yurak muskuliga yopishib turadi;
8) hujayralari tez ko'payish xususiyatiga ega
A) a-5, 7; b-6, 8 B) a-2, 4; b-3, 6
C) a-4, 5; b-3, 8 D) a-2, 7; b-1, 3, 8

7. Rh(+) II qon guruhli odam eritrositlarida (a) va Rh(+) III qon guruh odam qon plazmasi tarkibida qaysi moddalar bo'ladi.?

1) gemoglabin; 2) agglutinin α; 3) agglutinin β; 4) antitana;
5) antigemofil omil; 6) agglutinogen B; 7) rezus omil;
8) agglutinogen A
A) a - 1, 2, 5; b - 3, 4, 7
B) a - 1, 5, 8; b - 3, 4, 7
C) a - 1, 6, 7; b - 2, 4, 5
D) a - 1, 7, 8; b - 2, 4, 5
8. Taloqni tuzilishi funksiyasini aniqlang.
1) qon deposi; 2) trobotsitlar parchalanadi;
3) limfotsit hosil bo'ladi; 4) eritrotsit parchalanadi;
5) leykosit parchalanadi;
6) organizmni yuqumli kasalliklardan ximoya qiladi;
7) o't suyuqligi hosil qiladi
A) 3, 4, 5, 6 B) 2, 4, 5, 7 C) 1, 3, 4, 7 D) 2, 3, 5, 7

9. Diastolik bosimga xos bo'lgan belgini aniqlang.?

1. 
   aorta va boshqa arteriya tomirlarida bosimning kamayishi natijasida yuzaga keladi
   
2. 
   yurakning chap qorinchasi qisqargan vaqtda yuzaga keladi
   
3. 
   gipotoniya kasalligida 70 mm dan oshadi
   
4. 
   gipertoniya kasalligida 85 mm dan pasayadi
   

10. Odam organizmida venoz qonning harakatlanishida ishtirok etadigan klapanlarni ko'rsating.?

1) ikki tavaqali; 2) uch tavaqali;
3) chap qorincha va aorta o'rtasidagi yarimoysimon klapan;
4) o'pka arteriyasi boshlanishidagi yarimoysimon klapan;
5) o'pka venalaridagi klapanlar
A) 1, 3 B) 2, 5 C) 2, 4 D) 1, 4

11. "Bioelektr tok" qayerda hosil bo'ladi?

1. 
   hujayra sitoplazmasi bilan tashqi muhit o'rtasida
   
2. 
   nerv va muskul tolalari orasida
   
3. 
   yurakning ishlayotgan qismlari bilan elektropotensiallar o'rtasida
   
4. 
   yurakning ishlamayotgan qismlari bilan elektropotensiallar o'rtasida
   

12. Organizm o'zini himoya qilishning birinchi (a) va ikkinchi (b) bosqichlari qaysi to'qimalar orqali ta'minlanadi?

A) a - nerv to'qimasi; b - biriktiruvchi va epitely to'qimasi
B) a - epitely to'qimasi; b - biriktiruvchi to'qima
C) a - nerv va muskul to'qimasi; b - muskul to'qimasi
D) a - muskul va epitely to'qimasi; b - muskul to'qimasi

13. Sog'lom odamda qon aylanish sistemasining qaysi qismlari

arterial (a) va venoz (b) qon harakatida ishtirok etadi?
1) chap qorincha; 2) ikki tavaqali klapan; 3) o'ng bo'lmacha;
4) chap qorincha va aorta o'rtasidagi yarim oysimon klapan;
5) o'pka venalari; 6) o'ng qorincha; 7) chap bo'lmacha; 8) o'ng qorincha va o'pka arteriyasi o'rtasidagi yarim oysimon klapan;
9) uch tavaqali klapan; 10) o'pka arteriyasi; 11) tojsimon arteriya; 12) kovak vena
A) a - 1, 2, 10; b - 3, 6, 12 B) a - 2. 7, 10, 11; b - 3, 5, 6, 8
C) a - 2, 5, 11; b - 8, 10, 12 D) a - 3, 6, 8, 9; b - 1, 2, 4, 5, 7, 11

14. Yurakning chap bo'lmacha (a) va o'ng qorincha (b) lariga xos belgilarni aniqlang.

1) ikki tavaqali klapan orqali chap qorincha bilan chegaralangan;
2) venoz qon harakatlanadi;
3) o'ng bo'lmacha bilan uch tavaqali klapan bilan chegaralangan;
4) arterial qon harakatlanadi;
5) qonni qon tomirlarga haydaydi;
6) qonni qon tomirlardan so'radi;
7) devori yupqaroq;
8) devori qalin;
9) kichik qon aylanish doirasini ta'minlaydi;
10) 4 ta qon tomir bilan tutashgan;
11) aorta qon tomiri bilan yarimoysimon klapan orqali tutashgan
A) a - 1, 4, 5, 11; b - 2, 3, 5, 8, 9
B) a - 4, 6, 7, 10; b - 3, 6, 8, 9
C) a - 3, 5, 8; b - 1, 5, 8, 10
D) a - 6, 7, 10; b - 2, 3, 5, 8
15. Qaysi oqsil odamlarga xos hamma qon guruhlarining tarkibida uchraydi.?
A) agglyutinogen B) agglyutinin C) gemoglobin D) rezus omil

16. Gemodinamika qonuniga mos keluvchi javobni belgilang.?

1) qon aylanish sistemasining quyi qismida bosim baland bo'ladi;
2) yurakka yaqin arteriya qon tomirlarida qonning oqish tezligi yuqori bo'ladi;
3) qon aylanish sistemasining quyi qismida qonning oqish tezligi arteriya qon tomirlarida yuqori bo'ladi;
4) yurakka yaqin vena qon tomirlarida bosim yuqori bo'ladi;
5) yurakning quyi qismidagi qon tomirlarda qonning oqish tezligi past bo'ladi
A) 2, 3, 5 B) 1, 2, 5 C) 3, 4 D) 2, 5

17. Quyida berilganlardan qaysilari eritrotsitlar tarkibida mavjud

1) gemoglobin; 2) agglutinogen; 3) antigemofil omil; 4) rezus omil; 5) agglutinin; 6) yadro
A) 1, 2, 3 B) 2, 4, 5 C) 1, 2, 4 D) 2, 3, 4

18. O'pka venalari (a) va o'pka arteriyalari (b) ga xos xususiyatlarni aniqlang.?

1) yurakning o'ng qorinchasidan boshlanadi;
2) arteriya qoni harakatlanadi;
3) o'ng bo'lmacha bilan yarimoysimon klapan orqali ajralgan;
4) yurakning chap bo'lmasiga quyiladi;
5) vena qoni harakatlanadi;
6) katta qon aylanish doirasini hosil qilishda qatnashadi;
7) o'ng va chap o'pka arteriyalariga bo'linadi;
8) soni 1 ta;
9) kichik qon aylanish doirasini hosil qilishda qatnashadi;
10) soni 4 ta;
11) yurakning o'ng bo'lmasiga quyiladi;
12) yurakning chap qorinchasidan boshlanadi
A) a-4, 5, 9, 10; b-1, 2, 7, 8 B) a-2, 4, 9, 10; b-1, 3, 5, 8, 11
C) a-2, 5, 6, 12; b-3, 5, 7, 8 D) a-2, 4, 10; b-1, 5, 7, 8

19. Faqat ikkinchi va to'rtinchi qon guruhlar uchun donor hisoblangan odamlar qaysi qon guruhli odamlar uchun retsipiyent hisoblanadi?

A) I B) II va IV C) I va II D) I, II, III, IV

20. Arteriya (a) va vena (b) qon tomirlariga xos xususiyatlarni aniqlang.?

1) o'rta qavati silliq muskulli yupqa; 2) organlar va to'qimalarda ingichkalashib arteriolalar va kapillarlarni hosil qiladi; 3) devori uch qavat; 4) qonni faqat yurak tomonga oqishiga imkon beradi;
5) qonni yurak qorinchalariga olib keladi; 6) o'rta qavati silliq muskulli qalin; 7) elastik tolalari mavjud; 8) ichki qavati bir qavat hujayralardan tashkil topgan; 9) organlardan chiqadigan kapillarlarning birlashishidan hosil bo'ladi;
10) faqat arteriya qoni harakatlanadi
A) a - 3, 6, 7, 8; b - 1, 3, 4, 5, 9 B) a - 2, 6, 7, 10; b - 4, 8, 9
C) a - 1, 2, 3, 8; b - 3, 4, 9 D) a - 2, 3, 7, 8; b - 1, 3, 4, 7, 9

21. Atmosfera bosimi ortganda gipertonik odamlarda qanday holatlar yuzaga kelishi mumkin.?

1) bosh og'rig'i; 2) ko'ngil aynishi; 3) bosh aylanadi; 4) qo'l-oyoqlar shol bo'lib qolishi; 5) yurakda og'riq sezishi; 6) gapirish qobilyatini yo'qotishi; 7) gavdasining ichki bo'shlig'idagi gazlar kengashi;
8) bo'g'inlarda o'g'riq sezish; 9) nafas olishning tezlashuvi
A) 1, 3, 5, 7 B) 2, 4, 6, 9 C) 1, 4, 5, 6, 8 D) 2, 3, 8

22. Qon tomirlarning torayishiga sabab bo'luvchi omil(lar)ni aniqlang.?

A) havo haroratining sovishi
B) havo haroratining isishi
C) qon tomir devorining ichi yuzasida yog' va tuz to'planishi
D) havo haroratining sovishi va qon tomir devorining ichi yuzasida yog' va tuz moddalari to'planishi
23. Quyidagi qon hujayralarining hosil bo'lish (I) va nobud bo'lish (II) o'rni bilan juftlang.?
1) qon plastinkalari; 2) bazafil; 3) eritrotsit