Virusologiya fanining predmeti, o‘rganish ob’ektlari

10.Hujayra va virusni strukturaviy analiz qilish..
50.Viruslarniishlatilishi.

Viruslarni foydali maqsadlarda ishlatish 20 asrdan boshlandi.Viruslardan hasharotlar, kanalar va boshqa zararkunandalarga qarshi biologik kurashda foydalaniladi. Shuningdek, gen muhandisligida viruslardan samarali foydalanilmoqda. Masalan, Avstraliyada quyonlarni ommaviy ko'payish muammosi virus yordamida hal qilinmoqda.

Bir choy qoshiq dengiz suvida millionlab viruslar bo‘ladi. Bu dengiz ekosistemasini tartibga solinishida muhim ahamiyatga ega. Dengizdagi ko‘pchilik viruslar bakteriofaglar hisoblandi. Bakteriofaglar dengizdagi bakteriyalarni nobud qiladi va bakteriya qoldiqlaridan qolgan organik molekulalar yangi bakteriya va suvo‘tlarining o‘sishiga xizmat qiladi. Dengiz biomassasining 90%ini mikroorganizmlar tashkil etadi. Har kuni viruslar tomonidan bu biomassaning 20% nobud qilinadi. Okeanda viruslar miqdori bakteriya va arxeylarga nisbatan 15 marta ko‘pdir. Viruslar suvning “gullashi”ning sekinlashtiradi. Natijada dengiz suvo‘tlarining xaddan tashqari suvni egallab olishi tartibga solinadi. Shu yo‘l bilan viruslar fotosintezni ham tartibga solib turadi va bir yilda atmosferaga chiqayotgan karbonat agnidridni 3 gigatonnaga qisqaradi.

Genetiklar viruslardan vektor sifatida keng foydalanadilar. Bu hujayrani yot moddalar sintezlashiga majburlaydi. Xuddi shu yo‘l bilan viroterapiyada turli xil kaslliklarni, jumladan saratonni davolashda foydalanilmoqda.

Nanotexnologiyada ham viruslardan nanozarrachalar sifatida foydalanish yo‘lga qo‘yilmoqda. Quyon miksomatozini Avstraliyada quyonlarni tez ko‘payishiga qarshi ishlatildi. Kelajakda genetikaning muvaffaqiyatlari natijasida sun’iy viruslarga kerakli genlarni kiritib sog‘ hujayralarga tegmasdan faqat kasal hujayralarnigina nobud qiladigan yoki davolaydigan viruslarni ishlatish fikrlari mavjud.