Viii-mavzu. Favqulodda vaziyatlar sharoitida hayot faoliyat xavfsizligi

Boshlanish (tug‘ilish) bosqichi. FV lar uchun sharoit tug‘ila boshlaydi, nomaqbul tabiiy jarayonlar aktivlashadi, bino va inshootlarning loyihaviy va ishlab chiqarish nuqsonlari va ko‘plab texnik kamchiliklar yig‘ila boshlaydi; jihozlar ishlashida uzilishlar sodir bo‘ladi va h.k.

Initsirovka bosqichida inson faoliyatining ta’siri ko‘proq bo‘ladi. Statistika ma’lumotlariga ko‘ra ishlab chiqarishdagi halokatlarning 60 % ga yaqini ishchilarning xatosi va aybi bilan sodir bo‘ladi.

Kulminatsion bosqichda aholiga va atrof muhitga salbiy ta’sir etuvchi erkin energiya yoki moddalar vujudga keladi, ya’ni FV sodir bo‘ladi. FV larning asosiy xususiyatlaridan biri – uning kechishini zanjir xarakterda ekanligidadir ya’ni, initsirovka hodisasining buzuvchi harakati energetik, zaharli va biologik aktiv komponentlar ta’sirida bir necha marta (ayrim hollarda yuz martagacha) kuchayadi.

So‘nash bosqichida ma’lum vaqt oralig‘ida xavf manbasining tarqalish chegarasi cheklanadi, ya’ni FV lar lokal xarakterga o‘tadi.

FVlarni barcha turdagi ya’ni, birlamchi, ikkilamchi, uchlamchi va h.k. oqibatlarini to‘liq bartaraf etish yillab, ba’zan esa o‘n yillik vaqt talab qiladi. FVlar sodir bo‘lishining aniq sharoitlardagi sabab-oqibat zanjiri tarkibini va yuzaga kelish sharoitini bilish, bunday hodisalarni sodir bo‘lish xavfini kamaytiradi va FVlar vaqtida hushyorlikni oshiradi.