Vetinariya 2016. pmd

To‘qimalarni biriktirish usullari 
Jarohatlarning bitish muddatini qisqartirish uchun ularga tinch 
sharoit yaratiladi va jarohat yuzasini tashqi ta’sirotlardan: shamol-
lash, mexanik vosita va patogenetik mikroorganizmlarning tushib 
qolishidan saqlash uchun buzilgan to‘qimalar biriktiriladi. Jarohat-
larning bitishi uchun eng yaxshi sharoit jarohat chetlarini yaqin-
lashtirib tikishdir. Agar jarohatni to‘liq yopishning iloji bo‘lmasa, 
u qisman tikib qo‘yiladi. Jarohatda yot moddalar bo‘lganda, mexa-
nik ifloslanish va jarohat infeksiyasi rivojlanishi belgilari kuza-
tilganda bunday jarohat berkitilmasdan ochiq usul bilan davolanadi. 
Asbob-uskunalar
– tikuv materiallarini to‘qimalar orasidan 
teshib o‘tkazish uchun jarrohlik ignalaridan foydalaniladi. Ular 
to‘g‘ri va egilgan, yumaloq va uch qirrali bo‘lib, prujinali, vilka 
shaklidagi quloqchaga ega. Yumaloq kesimli ignalar ichki organ-
larda o‘tkaziladigan operatsiyalarda, uch qirrali jarrohlik ignalarini 
teri, muskul va fassiyalarga chok qo‘yilganda ishlatiladi (4-rasm). 
Iplarni qon tomir va boshqa to‘qimalar atrofidan aylantirib 
o‘tkazish uchun dastasi katta, uchi o‘tkir va kengaytirilgan uchining 
o‘rta qismida ligatura o‘tishi uchun teshigi bo‘lgan – Deshan ignasi 
qo‘llaniladi. Jarrohlik amaliyotida Kovach tomonidan taklif qilgan 
igna dastasiga tikuv materiali o‘raydigan g‘altak o‘rnatilib, terilarga 
chok qo‘yishda bir marotaba tayyorlash bilan to‘qimalar tikiladi. 
4-rasm. 
Jarrohlik ignalari: 
a)
egilgan; 
b)
yarim doira; 
d)
to‘g‘ri; 
e)
ichaklar 
uchun; 
f)
ko‘z uchun; g) lo‘lali baxiya uchun; 
h)
Deshan ligatura ignasi; 
i)
va 
j) jarohatlar uchun 
a 
b 
d 
e 
f 
g 
h 
i 
j 

---

30 
Igna tutqichlar
– ignalarni to‘qimalardan teshib o‘tkazishda, 
fiksatsiya qilish va jarroh haroratini ignaga yo‘naltirishga mo‘ljal-
langan Troyanov, Matye, Gegar igna tutqichlari jarrohlik amali-
yotida keng tarqalgan bo‘lib, ular bir-biridan tuzilish jihatidan farq 
qiladi. Igna tutqich uchining o‘rta, kengaygan qismi bilan o‘rnatil-
gan igna qisib mustahkam ushlanadi. 
Jarrohlik pinsetlari:
jarohat chetlaridan igna sanchib o‘tkaz-
ganda fiksatsiya qilishda yordam beradi.