Vaziyatli masalaga javobi

Vaziyatli masalaga javobi

1)Serologik usul. Kasallikning ikkinchi haftasiga kelib, bemorning qonida mikrobga qarshi ko'p miqdorda maxsus agglutininlar to'planadibuni Vidal asoslab bergan, shuning uchun Vidal reaksiyasi deyiladi. Uni qo'yish uchun qorin tifi va paratif A, В diagnostikumlaridan foydalaniladi. Vidal reaksiyasi bem or rekonvalessent va vaksina bilan emlanganlarda ijobiy bo'lishi mumkin. Shuning uchun bu reaksiyani qo'yishda O - va H-antigenlardan foydalaniladi. Emlangan va sog'aygan kishilar zardobida H -agglutinin uzoq saqlanadi. Kasallik avj olgan bem orlarda O - agglutininlarko'p miqdorda topiladiBundan tash q ari, kasal b o iib sog'ayganlar va vak sin a bilan em langanlarning zard o b in i 1:100 nisbatda su y u ltirilg an d a ham agglutinatsiya hosil bo'lsa, bu ko'rsatkich d i a g n o s t i k t i t r deb ataladiQorin tifi va paratif bilan og ‘rigan bemorlar zardobida bir guruh boshqa bakteriyalaming antigenlariga qarshi agglutininlar ham bo'lishi mumkin. Shuning uchun 5 -6 kundan so'ng bemordan qayta qon olib, Vidal reaksiyasi qo'yiladi. Bunda agglutininlarning titri oshib boradi, bu esa haqiqatdan ham infeksiya borligini tasdiqlaydi. Eritrotsitar O—, H - va Vi￾diagnostikumlar bilan Beb GAR ni qo'yish juda yaxshi natija beradi.

2)

1. Mikrobga qarshi im m unitet o'z navbatida steril va nosteril turlarga b o iin ad i. Steril im m unitetda kasallikdan so'ng patogen mikrob organizm da umuman qolm aydi (ko'pgina yuqumli kasalliklarga xos). Nosteril immunitetda kasal lik qo'zg'atuvchisi organizmda saqlanib qoladi (masalan, sil, qorin tifi, sh o l, gepatit kabi kasalliklarda), lekin odamda kasallik belgilari kuzatilmaydi.

2. Bakteriyalarga qarshi immunitet. Bakterial infeksiyaning patogenezi￾ga qarab immunitet mikroblarga yoki ularning toksinlariga qarshi qara￾tilg an bo'lishi mumkin. Masalan, bo'g'm a, qoqshol, botulizm kabi kasallik￾lar patogenezida ular ishlab chiqargan ekzotoksinlarning ahamiyati juda k a tta , shuning uchun hosil bo'lgan gumoral im m un javob, asosan, toksinlarga, keyin mikroblarga qaratilgan bo'ladi.Organizmda mikroorganizmlarga qarshi himoyaning asosiy mexanizmi fagositoz hisoblanadi. Maxsus antitelo va limfokinlarning opsonik ta’siri natijasida fagositoz kuchayadi. Bunda antitelolar faol markazlari bilan epitopni(antigen determinantasi) biriktirsa, Fc-qismi bilan fagositoz qiluvchi hujayra membranasidagi retseptorlarga birikadi. Bunda hosil b o 'lg a n immun kom pleks(antigen-antitelo) kom plem ent sistemani faol lashtirishi hisobiga bakteriyalarning immun lizisi amalga oshadi. Huj a y ra ichida ko'payuvchi bakteriyalarga n isbatan (brutsella, men ingokokk, gonokokk va mikobakteriyalar) hujayraviy immunitet rivojlanadi.S il mikobakteriyalari, brutsella, salmonella va boshqa fakultativ hujayra ichi parazitlari fagositoz qiluvchi hujayralarda tirik saqlanib qoladi (tugallanmagan fagositoz). Ularni faqat sustkor giperta’sirchanlik reaksiya￾laridii yuzaga keladigan immun yallig'lanish o'choqlarida limfokinlar ta’si￾rida Faollashgan makrofaglar o'ldira olishi mumkin.O d am shilliq qavatlaridagi bakteriyalarga qarshi himoyani sekretor A im m unoglobulinlar ta’minlaydi. Bu antitelolar bakteriyalarning yuza qism ida joylashgan antigenlar bilan birikib, m ikroblarning epiteliy hujayralariga yopishishiga yo'l qo'ym aydi.В akteriyalarga qarshi immunitet steril va nosteril bo'lishi mumkin. Steril im m anitetda odam organizmi infeksiya qo'zg'atuvchisidan to'liq ozod b o ‘la«di. Bunday holat ko'kyo'tal, chinchechak va boshqa ko'pgina kasallliklardan keyin yuzaga keladi. N osteril im m unitetda kasallik qo'zg ‘atuvchisi ma’lum vaqtgacha organizmda saqlanib qoladi. Masalan, brutsedlyoz, sil, zaxm kabi surunkali kasalliklarda nosteril immunitet kuzati￾ladi. IWIa’lum bir hollarda nosteril immunitet steril immunitetga aylanishi ham mum kin.

Viruslarga qarshi immunitet. Organizmni virus infeksiyalaridan, asosan, hujayraviy immunitet himoya qiladi. Virus bilan zararlangan hujay￾ralar membranasida organizm uchun irsiy yot infeksiya antigenlari bo'Iadi, shun ing uchun ular makrofag, T—killer va K -hujayralar «nishoniga» aylanadi. Virus infeksiyalarida organizm suyuqliklarida ko'p miqdorda a-, b- v a g-interferonlar hosil bo'Iadi va ularning himoyada ahamiyati juda katta.M a ’lum viruslar, masalan, gerpes, sitomegalovirus va polioma viruslari hujayra ichida latent holatda uzoq vaqtgacha saqlanib qolishi mumkin.Vlruslaming immun omillardan himoyalanishining yana bir yo'li ularning antigen turlanishlari. Masalan, gripp, adeno- va rinoviruslaming ko'p tiplari aniqlangan. Shuning uchun ularga qarshi tipga xos immunitet rivojlanadi.Bundan tashqari, viruslar ham organizm himoya omillariga qarshi m oslashib boradi. Masalan, orttirilgan immuntanqislik sindromi (OITS) virusi, asosan, limfotsitlarga ta’sir qilib, birinchi navbatda T-xelperlar faoli^atini buzadi, bu o 'z navbatida immun javob rivojlana olmasligiga olib keladi