Вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги

MAMLAKATIMIZDA SOG’LOM VA BARKAMOL AVLODNI VOYAGA YETKAZISHGA 
QARATILGAN TA’LIM-TARBIYAVIY ISHLAR SAMARADORLIGINI OSHIRISH 
MASALALARI 
 
S. U. Rohatova 
O’zDJTU 
 
Mamlakatimiz Prezidenti I.A.Karimov “Sog’lom avlod deganda, shaxsan men, eng avvalo, sog’lom 
naslni, nafaqat jismonan baquvvat, shu bilan birga, ruhi, fikri sog’lom, imonu e’tiqodi butun, bilimli, 
ma’naviyati yuksak, mard va jasur, vatanparvar avlodni tushunaman. Buyuk davlatni faqat sog’lom millat, 
sog’lom avlodgina qura oladi”, deb ta’kidlagan edilar.
89

---

Istiqlol bizga har jabhada o’zligimizni namoyon etishimiz, tenglar ichra tengsizlikimizni, qanchalik 
ma’naviy kuch va salohiyatga ega ekanligimizni ko’rsatishga imkon yaratadi. Mamlakatimizdagi qay bir 
sohani olib qaramaylik, shiddat bilan rivojlanib borayotganiga guvoh bo’lamiz. Bu ko’ngillarimizda faxr-
iftixor xislarini uyg’otadi. Mustaqillikning qadr-qimmatini, naqadar beqiyos ne’mat ekanini yana bir karra 
anglatadi. Ayol yaratuvchi: u dunyoga farzand armug’on etib, kelajakni millatni yaratadi. Zero, Sharq 
tafakkur xazinasida shunday bitiklar bor: “Agar erkakka ta’lim-tarbiya bersang, bir kishini tarbiya qilgan 
bo’lasan, ayolga ta’lim tarbiya bersang, butun millatga ta’lim-tarbiya bergan bo’lasan”. 
Odatiy holdek ko’ringan ta’lim va tarbiya zamirida kelajak haqida ulug’vor hikmat mavjuddir. Unda har 
nedan-da aziz va ustuvor sharqona tarbiya ayoldan yengilmas kuch, iroda, shijoat, oqilalik talab etadi. 
Shuning uchun mamlakatimizda istiqlolning dastlabki kunlaridanoq sog’lom avlodni tarbiyalash masalasi 
davlat siyosati darajasiga ko’tarilib, umumxalq xarakatiga aylantirildi. Keyingi yillarda mamlakatimiz aholisi 
o’rtasida sog’lom turmish tarzini qaror topdirish maqsadida jismoniy tarbiya va sportni keng miqyosda 
rivojlantirish dolzarb masalalardan biriga aylanib bormoqda. Ana shunday masalalar yechimini topish 
maqsadida yurtimizda ko’zga ko’rinarli bunyodkorlik ishlari olib borilmoqda. Jumladan: bolalarning 
jismonan sog’lom bo’lishlari uchun barpo etilayotgan turli xil, zamonaviy dunyo standart talablariga javob 
beradigan, shinam, hashamatli, jozibador, muhtasham va eng muhimi qulay sport inshoatlarini qurilishi 
fikrimizni isbotlab turibdi. Ana shunday har tomonlama qulay bo’lgan sport majmualarida sportning har xil 
yo’nalishlarida shug’ullanib, o’z iqtidorini sayqallab, istiqlol bergan imkoniyatlardan unumli foydalangan 
yoshlar nafaqat O’zbekistonda balki jahon miqyosida ham tahsinga loyiq yuksak yutiq va ulkan marralarni 
qo’lga kiritmoqdalar. Mustaqilligimizning dastlabki odimlarida ham barcha sohalar singari navqiron 
davlatimiz muhtaram yurtboshimiz tomonidan sport sohasiga katta e’tibor berildi va aynan yurtimizning 
dunyo etirofiga sazovor bo’lishida ham sport sohasining salmog’i kattadir.
Respublikamizning barcha hududlarida qad roslayotgan biri-biridan ko’rkam zamonaviy sport 
majmualari, sport maydonlari, suzish havzalari va ularda shug’ullanib, xalqaro arenalarda muvaffaqiyatga 
erishayotgan o’g’il-qizlarning soni tobora ortib borayotgani, eng muhimi, jamiyatimizda sog’lom turmush 
tarzi chuqur qaror topayotgani mazkur ishlarning amaliy natijasi sifatida namoyon bo’lmoqda. Zero, 
davlatimiz rahbari hayotiy qilib ta’riflaganlaridek, “Sport nafaqat jismoniy, balki ma’naviy kamolotga 
erishishda ham muhim omildir. U irodani toblaydi, aniq maqsad sari intilish, qiyinchiliklarni bardosh va 
chidam bilan yengishga o’rgatadi. Inson qalbida g’alaba ishonch, g’urur va iftixor tuyg’ularini tarbiyalaydi”. 
Mamlakatimizda sport sohasiga qaratilayotgan e’tibor dunyoning hech davlatida uchramaydi. Ayniqsa, 
sportning bosqichma-bosqich tarzda amalga oshirilishi kelajakda yoshlarimiz orasidan iqtidorli sportchilar 
yetishib chiqishiga zamin yaratmoqda. Shuni alohida aytish kerakki, yurtimizda an’anaviy tarzda 
o’tkazilayotgan, Olimpiada tamoyillariga to’liq mos keladigan uch bosqichli sport o’yinlari- “Umid 
nihollari”, “Barkamol avlod”, “Universiada” musoboqalari  
mamlakatimiz yoshlari jahon miqyosida 
qo’lga kiritayotgan barcha g’alabalari zamirida muhim ahamiyat kasb etmoqda. 
Yurtboshimizning 2013 yil yakunlari bo’yicha qilgan ma’ruzasida shunday dedilar: Bolalar sportini 
rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari hisobidan 2014 yilda 115ta bolalar sporti obyektini qurish va 
rekonstruksiya qilish, ularni asosan mamlakatimiz korxonalarida ishlab chiqarilayotgan zamonaviy sport 
anjomlari bilan ta’minlash 107 milliard so’m mablag’ ajratish rejalashtirilmoqda. 
Eng muhimi, O’zbekiston yoshlari jahon sport maydonlarida erishayotgan bunday yutuq va natijalar 
mamlakatimizda bolalar sportini qo’llab-quvvatlsah va rag’batlantirish borasida izchillik bilan olib 
borilayotgan keng ko’lamli ishlarning yuksak samarasidir.
Mustaqillik yillarida ayollar sportiga ham alohida e’tibor berildi. Sport ayolga latofat bag’ishlabgina 
qolmay, uning jismonan salomat bo’lishiga ulkan zamin hozirlaydi. Mamlakatimizda qizlarni sportga jalb 
etish masalasiga alohida e’tibor qaratilmoqda. Davlatimiz rahbari qizlarni jismoniy tarbiya va sportga yanada 
kengroq jalb etish zarurligini, buning uchun mahalla va xotin-qizlar qo’mitalarining faolligini oshirish, 
oilalar bilan doimiy ishlashni yanada kuchaytirish lozimligini alohida ta’kidlaganlari yurtimizda xotin-
qizlarga e’tibor bilan birgalikda, g’amxo’rliklar ko’rsatilayotganining yana bir yorqin ifodasidir.
Hech qaysi mamlakatda yoshlarga ayniqsa, qizlar sportiga bu darajada e’tibor bo’lmasa kerak. Shuning 
uchun ham sport sohasida qo’lga kiritilgan g’alabalarda xotin-qizlarning hissasi beqiyosdir.
Mustaqilligimizning barcha sohalarda namoyon bo’layotgan yutuqlari ta’lim sohasida ham yaqqol ko’zga 
tashlanmoqda. Yoshlar yorug’, shinam xonalarda, zamonaviy o’quv-qurollaridan foydalanib, eng yangi ilm 
sir-asrorlarini egallamoqdalar. Prezidentimiz Islom Karimov tashabbusi bilan 1997 yil 29-avgustda “Ta’lim 
to’g’risi”da qonun, kadrlash tayyorlash milliy dasturining qabul qilinishi ushbu muhim sohada chuqur 
islohatlarining yangi bosqichini boshlab berdi. Yurtboshimiz I.A. Karimovning “Chet tillarini o’rganish 
tizimni yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-1875-son qaroridan kelib chiqqan holda 
uzluksiz ta’lim tizimida xorijiy tillarni o’qitish va talaba-o’quvchilarda kasbiy bilimlarni shakillantirishda 
90

---

chet el tajribalaridan foydalanish ta’lim tizimida yangi muvaffaqiyatlarga yo’l ochadi. Shu bilan birgalikda 
ta’lim tizimining barcha bosqichlarida chet tillarini uzluksiz o’rganish ilg’or mutaxassislarni, yetuk kadrlar 
tayyorlash tizimini yanada takomillashuviga xizmat qiladi.
Xulosa qilib aytganda barkamol avlodni shakllantirishda jismoniy madaniyat va sport muhim ahamiyat 
kasb etadi. Sog’lom turmush tarzini shakillantirish uchun, yurtimizning kelajagi bo’lgan sog’lom fikrli 
estetik madaniyati yuqori bo’lgan avlodni tarbiyalab voyaga yetkazish uchun sport bilan shug’ullanish va 
sport ishlarini aholi o’rtasida doimiy ravishda targ’ibot-tashviqot qilish barchamizning vazifamizdir. Millatni 
sog’lomlashtirish va uni dunyoga tanitishdek oliy maqsadga erishish yo’lida yaratilgan mustahkam tizim 
yaqin kelajakda kutilganidan ham ulkan natijalar berishiga aslo shubxa yo’q!