Вазирлиги ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

128 
16-МАЪРУЗА 
МАВЗУ. ЗАРАРЛИ ОДАТЛАР ВА УЛАРНИ ОЛДИНИ ОЛИШ
Режа: 
 
1.Чекиш ва унинг организмга таъсири 
2.Спиртли ичимликларни истеъмол қилишнинг огранизмга таъсири 
3.Гиёҳванд моддаларнинг организмга таъсири
4.Зарарли одатларни олдини олиш чоралари. 
Таянч сўзлар: чекиш, гиёҳвандлик, ичиш, саломатлик, хулқ-атвор, 
соғлиқ, шахс, маънавият, гемоглобин, ис гази, алкогол, никотин, нерв. 
Педагог ва тарбиячиларнинг меҳнат жараёни болада яхши, фойдали 
одатларни шакллантиришга йўналтирилган. Одатлар онгсиз равишда 
кетма_кет бажариладиган ҳаракатлар йиғиндисидир. Улар таълим ва тарбия 
давомида шаклланади. Ёшлигида шаклланган малакалар умр бўйи сақланади. 
Шунинг учун ота-она ва тарбиячилар ёшлигидан болаларни яхши одатларга 
ўргатишзарур. 
Одатлар феъл-атвор заминида ётади. Фойдали одатлар жисмоний, ақлий 
ва маънавий саломатликни ушлаб туриш учун хизмат қилади. Фойдали 
одатларга интизомли бўлиш, озода кийиниш, қаттиқ гапирмаслик, керакли 
нарсаларни тайинли жойга қўйиш ва бошқалар киради. Доимо билим 
даражасини ошириш, жисмоний машқлар билан мунтазам шуғулланиш, бўш 
вақтини ўқиш, мусиқа эшитиш, театрларга боришлар билан ўтказиш, уй 
ишларига қарашиш болаларнинг кўпчиликни ўртасида ҳурмат-обрў 
қозониши ўқувчи муваффақиятларининг гаровидир. Бу ҳаракатларнинг 
барчаси одамни жисмоний ва маънавий бойитади ва гармоник ривожланган 
шахсни шаклланишига ёрдам беради. 
Соғлиғига, жамоат тартибига салбий таъсир қилувчи одатлар – зарарли 
одатлардир. Уларга рационал бўлмаган кун тартиби, дарсга тайёрланмаслик, 
нафсни тийиб олмаслик ва бошқалар киради. Зарарли одатлар шахсни 
жисмоний, ақлий ва маънавий ривожланишига тўсқинлик қилади. Энг 
хавфли одатлар гуруҳига чекиш, алкогол ва гиёҳванд моддалар киради ва 
улар инсон соғлиғига катта зиён келтиради. Бу одатлар, аста-секин ўқувчилар 
ва талабаларнинг хулқ–атворини ўзгартириб, одамнинг ҳаётини барбод 
қилиши мумкин.