Vazirligi toshkent moliya instituti


-расм. Парето буйича самарадорлик



Download 0,73 Mb.
bet50/124
Sana20.06.2022
Hajmi0,73 Mb.
#682251
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   124
Bog'liq
Mikroiqtisodiyot ESSE Электронний

16.7-расм. Парето буйича самарадорлик.


Мисол. Навбатда кутиш.
Ресурсдларни тахсимлашнинг яна бир йули - бу инсонларни навбатда туриб шу ресурсни олиши. Мисол, кичик шахарда футбол уйинига чипта тахсимланмохчи. Ким навбатда турса у битта чиптани бепул олиши мумкин. Бу холда чипта нархи навбатда туришнинг хиймати булади. Футболга хизихадиганлар хам, хизихмайдиганлар хам бор. Ким кафолат берадики, бепул чипта олиш учун футболга хизихмайдиганлар навбатда туриб холишини. Футболга хизихмайдиганлар битта чиптани бепул олиб уни хизихадиган одамга сотиши мумкин.
Демак, бу ерда чиптанинг тахсимланиши кассадан бепул тархатиш билан тугамайдими, бундай тахсимлаш Парето буйича самарали эмас. Чиптанинг тахсимланиши давом этади, то футболга хизихмайдиганлар чиптани сотиб тугатгунча.
Такрорлаш учун саволлар

  1. Талаб функциясини изохлаб беринг.

  2. Мувозанатлик урнатилдганжа бозор ихтисодиётига хандай таъсир этади?

  3. Умумий мувозанатни фугкция шаклида акс эттириш мумкинми?

  4. Вальрас мувозанатлик тенгламасининг роли хандай?

  5. Солих урнатилгандаги улик юкни изохлаб беринг.

7-МАВЗУ. ХАРАЖАТЛАРНИ МИНИМАЛЛАШТИРИШ ВА ХАРАЖАТЛАР
ЧНЗНГН
1. Харажатларни минималлаштириш. Масштаб кайтими ва харажатлар функцияси

2.
3.
Узок ва киска муддатли харажатлар. ^айтмайдиган харажатлар
Урта, чекли ва узгарувчан харажатлар
4. Фирманинг дискрет даражадаги размери. Узок муддатли чекли харажат.
Бизни максадимиз - фирманинг ракобатдашган ва ракобатдашмаган бозорда фойдасини максималлаштириш билан билан боFлик харакатини урганиш. Фойдани максималлаштириш масаласини 2 та боскичга буламиз. Бошида, хар кандай берилган хажмда харажатларни минималлаштириш масаласини караймиз, кейин максимал фойда келтирувчи ишлаб чикариш хажмини караймиз. Хозирги мавзуда, биринчи боскични - берилган хажмда харажатларни минималлаштириш масаласини караймиз.
Харажатларни минималлаштириш
Фараз килайлик бизда иккита ишлаб чикариш омили бор, уларнинг нархи W1 ва W2 булсин, биз берилган у хажмдаги махсулотни энг арзон ишлаб чикариш усулини топмокчимиз. Агар фойдаланиладиган хар бир омил микдорини x1 ва x2 деб белгиласак, ишлаб чикариш функциясини f(x1x2) десак бу масалани математик куринишда куйидагича ёзамиз:
min(w1x1+w2x2)
f(x1x2)=y
булганда. Бу ерда барча харажатлар эътиборга олинганлигига ва барча улчов бирликлари вакт масштаби буйича бир бирига мос келишига эътибор бериш керак.
Бу масаланинг ечими - берилган хажмдаги ишлаб чикариш хажмини олишни таъминловчи минимал харажатлар микдори W1 ва W2 ларга боFлик булгани учун бу ечимни С (W1 W2) деб белгилаймиз. Ушбу функция харажатлар функцияси сифатида маълум. Харажатлар функцияси, омиллар нархи W1 ва W2 берилганда, (У) бирлик махсулотни ишлаб чикаришга кетган минимал харажатни билдиради.
Берилган масаланинг ечимини тушуниш учун, харажатлар функцияси ва фирманинг технологик чеклов графикларини биргаликда битта графикда караймиз. Изокванталар технологик чекловларни ифодалайдилар - яъни, (У) микдордаги махсулотни ишлаб чикаришни таъминловчи барча х1 ва х2 комбинацияларни ифодалайди, яъни, f(x1x2)=y бу (У) махсулот ишлаб чикаришни таъминловчи изокванта.
Фараз килайлик, биз бир хил даражадаги харажат С ни берадиган барча омиллар комбинацияларини битта графикда тасвирламокчи булсак, уни куйидагича ёзиш мумкин:
w1x1 + w2x2 = C, уни узгартириб ёзамиз
Х2 = C/W2 (W1/W2)X1
Куриш мумкинки, бу тенглама вертикал укни C/W2 нуктада кесиб утувчи ва - (W1/W2) ётикликка эга булган тугри чизик. Агар биз С ни узгартирсак, у бир катор изокасталар оиласини беради. Изокостанинг хар бир нуктаси бир хир даражадаги С харажатни ифодалайди, энг юкорида булган изокоста энг катта харажатни ифодалайди.
Шундай килиб харажатларни минималлаштириш масаласини узгартириб айтишимиз мумкин, изоквонтада шундай нукта топиш керакки, у энг паст изокоста билан бир нуктада кесишсин. 19.1-расм.
Эътибор берадиган булсак, харажатларни минималлаштирувчи оптимал нукта уриниш нуктаси булади ва бу нукта омиллардан фойдаланишнинг оптимал микдорини буради. Оптимал нуктада изокоста ётиклиги изоквонта ётиклигига тенг булади. Ёки аникрок айтадиган булсак, омилларни технологик алмаштириш нормаси, омиллар нархи нисбатига тенг булади:



Download 0,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   124




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish