Vazirligi toshkent farmatsevtika

Ionlarning turlari

Molekulyar ionlar, ularning hosil bo‘lish jarayonlari va barqarorligi.

Spektroskopiyaning umumiy qonuniyatlaridan ma’lumki, molekulaga yo‘naltirilgan foton oqimlari molekula tomonidan birdaniga ma’lum hajmda (kvant xolida) tanlab yutiladi, natijada uning ichki energiyasi
^E=Eelektron^{+ E}tebranma ^{+ E}aylanma ⁽⁴⁾
diskret ravishda, ya’ni narvonning pillapoyalaridan ko‘tarilganligidek sakrash bilan oshadi va energiyaning o‘zgarishi Plank formulasiga muvofiq yutilayotgan fotonlar chastotasiga bog‘liq xolda o‘zgaradi.

E = hγ(5)
E - fotonlar energiyasi

h - Plank doimiysi 6,625.10^-34 Dj.Gs^-1 γ - chastota

Bu xolda xar bir energiya xolatida bo‘ladigan o‘zgarishlar- ni quyidagicha ifodalash mumkin:

¶

l

^{γ = (E}elektron ^{+ E}tebranma ^{+ E}aylanma^{) (6)}

h
Bu ifoda molekula o‘zining ortiqcha ichki energiyasini nurlanish yoki tebranma va boshqa harakatlar natijasida sarflab asosiy xolatiga qaytganda ham saqlanib qoladi.

Mass-spektrometrda molekulalarni ionlashtirish uchun 10-15

ev energiyali elektronlar oqimi kifoya qiladi va bu kattalikni - molekulalarning ionlashish potensiali deyiladi. Katod yuzasidan otilib chiqayotgan elektronlar energiyasi aniq o‘lchamli bo‘lmasligi sababli elektron zarb bilan molekulalarning ionlashish potensialini aniqlab bo‘lmaydi. Bu maqsad uchun energiyasi standart moddalar bilan darajalangan monoxromatik ultrabinafsha nuridan foydalaniladigan fotoionizatsion mass-spektrometrlar qo‘llaniladi.

Har qanday organik moddalarning ionlashish potensiallari

7-15 ev oraliqda bo‘lib, alohida molekula uchun aniq o‘lchamga ega (benzol uchun 9,24 ev, metan uchun 13,1 ev).