Vazirligi toshkent farmatsevtika

Yupqa qatlam xromatografiyasi.Asosiy terminlar va variantlari.

Yupqa qatlamli xromatografiya - xromatografiyaning bu varianti shisha plastinkalardagi yupqa qatlamda joylashtirilgan adsorbent qavatida bajariladi.

Ikki yo‘nalishli xromatografiya - dastlab bir yo‘nalishlarda keyin unga perpendikulyar yo‘nalishda amalga oshiriladi. Ikki yo‘nalishli xromatografiyada jarayonlar turli xil qo‘zg‘oluvchi fazalarda amalga oshiriladi.

Qarama - qarshi fazali xromatografiyada qo‘zg‘olmas faza qutbsiz, masalan: sorbent qatlami uglevodorodlar yoki silikon shimdirilgan bo‘lishi, qo‘zg‘oluvchi faza esa qutbli bo‘lishi mumkin.

Ekstraksion xromatografiya - xromatografik jarayon bajarilgach, modda yig‘ilgan zonasidan birikmalarni erituvchilar bilan sorbentdan ekstraksiyalash bilan qayta eritib olib amalga oshiriladi.

Xromatografik dog‘ - xromatografik analiz qilinuvchi birikma tahminan yumaloq formada yig‘ilib, to‘plangan joyi.

Start nuqtasi (yoki chizig‘i) - sorbent qavatiga xromatografiyalanuvchi moddalarni o‘tkaziladigan qism plastinka qirg‘og‘idan 2-2,5 sm masofada belgilab olinadi. Plastinka ustida joylashtirilgan yupqa qatlamda nuqta yoki chiziq shaklida tekshiriluvchi eritmani kapillyar naycha yordamida joylashtirish bilan amalga oshiriladi.

Xromatografik kameralar - qo‘zg‘oluvchi faza pori bilan xromatografik kamerani to‘yinishi shart.

Erituvchi fronti - erituvchi sistemasi ko‘tarilib borgan chegara. Rf - kattaligi start va dog‘ zonasining markazi va qo‘zg‘oluvchi faza fronti orasidagi masofalar nisbati, kattalik «O» dan kichik qiymatga ega.

Yopishtirilgan plastinkalar tayyorlashda sorbsion massani tarkibiga kiradigan biriktiruvchi modda sorbent va suv aralashmasidan tayyorlangan massa plastinkaga bir xil yuzada yoyiladi.

Yopishtirilmagan plastinkalarda esa bog‘lovchisiz sorbsion xususiyatli modda plastinka yuzasiga bir xil qatlamda yoyiladi.

Ko‘tariluvchi xromatografiya - erituvchini kapillyar kuchi yordamida plastinka bo‘ylab pastdan yuqoriga ko‘tarilishi.

Tushuvchi xromatografiya - erituvchini plastinkadan yuqoridan pastga tushishi. Gorizontal xromatografiya - plastinkani kamerada gorizontal joylashishi.

Yupqa qavatli xromatografiya uchun adsorbentlar - YUQX uchun alohida adsorbentlar yuqori tozalikdagi bog‘lovchi qo‘shilmasi bilan xamda qo‘shimchasiz, shuningdek UB nur ta’sirida nurlanuvchi 284 nm 366 nm gacha fluoressensiya beruvchi qo‘shimcha moddalar bilan birga tayyor xolda chiqariladi.