Vazirligi toshkent farmatsevtika



Download 4,33 Mb.
bet138/362
Sana03.01.2022
Hajmi4,33 Mb.
#299234
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   362
Bog'liq
ДВИТУ мажмуа 3к Био ЛОТИН

Hajmiy usul

Maxsus shmsha idishga adsorbent ma’lum bir o‘lchamda solinadi. Idishdan manometr nol ko‘rsatguncha havo tortib olinib, vakuum hosil qilinadi. So‘ng kran orqali idishga gazning aniq o‘lchangan qismini kiritiladi va monometrdagi bosimni o‘zgarishi kuzatiladi. Idishni hajmini bilib, turib Mendelev- Klaypeyron tenglamasi:


pV = nRT
yordamida, adsorbent bo‘lmaganda shu gaz hosil qiladigan bosim aniqlanadi. Bosimni o‘lchab turib, sistemada qolgan gaz hajmini aniqlash mumkin. Ularning farqi adsorbsiyalangan gazni miqdorini ko‘rsatadi.

SHunday qilib, adsorbsiya-ma’lum bo‘lsa va unga tegishli bosim aniq bo‘lsa, izotermaning bir nuqtasi aniqlab olinadi.


Og‘irlik usuli

Uzun shisha idishda sezuvchan spiralsimon kvvars toladi likopcha osilgan, u likopchada ma’lum miqdorda sorbent bor. Bu maxsus juda sezgir purjinali tarozdir. Likopchaga qo‘shilgan og‘irlikni hisoblovchi shkaladagi o‘zgarishi mikroskop yordamida kolibrlangan kvars prujinaning uzayishi bilan aniqlanadi. Jo‘mrak orqali aniq hajmli gazni chiqarib, manometrdan bosmimni va moddaning hajmini prujina tarozi orqali aniqlanadi va shunday qilib adschorbsion izotermasi tuziladi. Harorat ko‘tarilganda gaz molekulalari ko‘proq kinetik energiyaga ega bo‘ladi va sorbent yuzasidan engilroq ajraladi, chunki yuza kuchlar ta’siri maydondan ajraladi.

Harorat adsorbsiya kuchayadi. Adsorbsiyaning tezligiga sorbent yuzasining tuzilishi ta’sir qiladi. Gaz malekulalariga sorbent yuzasi qanchalik yaqin bo‘lsa, shimilish jarayoni shunchalik tez bo‘ladi. Silliq yuzada, oyna, metall kristallarida adsorbsiya tez boradi. G‘ovakchalarda sorsion tezlik sekin vujudga keladi. Agar ikkita bir xil sorbsion hajmli, lekin har xil g‘ovakchalarga ega bo‘lgan sorbentlar uchun shimilgan modda miqdori vaqtga bog‘liqligini ko‘rsatuvchi grafik tuzilsa, bunda katta g‘ovakchalarga ega bo‘lgan sorbentni sorbsion tezligi ancha yuqoriligi va sorbsion tenglik yuzaga kelishini ko‘rish mumkin.

Xromatografik tajribalarda adsorbsiyaning boshqa turlari – xemorsorbsiya va kapillyar kondensatsiyasi ham kuzatiladi.

Adsorbsiyada jumladan, gazga shimilgan eritmaga va agar suyuqlik bilan gaz reaksiyaga kirishmasa bosimga bog‘liq:
R=CSH
R – bosim,

C – gazni eritmada erigan konsentratsiyasi CH – bog‘liqlik koeffitsenti.

Gazni suyuqlikka shimilgan konsentratsiyasi eritma ustidagi bosimga to‘g‘ri proporsional. Agar sistemada bir necha gaz bo‘lsa, ular o‘zlarining aralashmadagi porsial bosimiga mos holda eriydi.

Gazlar har biri o‘z hossalariga qarab eruvchanligi har-xil bo‘ladi.

Masalan: o‘zgarmas xil harorat va bosimda suvda 5% kislorod va 2% vodorod mavjud.

Agar Ss gazni suyuqlikdagi konsentratsiyasi bo‘lsa, Sch gazni suyuqlik ustidagi konsentratsiyasi bo‘lsa, K – taqsimlanish koeffitsenti tengligi quyidagi formula bilan ifodalanadi.
K=Ss/Sch


Download 4,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   362




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish