4– расм. Таълим методлари ахборот манбаиларига караб
классификацияланиши
КХК да назарий ва ишлаб чиқариш таълимини кушиб олиб бориш
ўқувчиларнинг ишлаб чиқаришдаги иштироки, ишчи жамоалари билан
доимий алокаси, узига хос таълим ва тарбия методини такозо этади.
КХК да хилма-хил таълим методлари кулланилади. Улардан баъзилари
умумий булиб исталган касбдаги ишчиларнинг тайѐрлашда бошкалари эса
факат муайян касбларга укитишда фойдаланилади. Бундай методлар хусусий
методлар деб аталади.
4.5. О ғзаки методларга (жадвалдаги киради). Металларни огзаки баѐн
қилиш. ишчи таълимида хикоя қилиш, тушинтириш маъруза, Суҳбат ўқув
материалини огзаки баѐн қилишнинг асосий методлари хисобланади.
Хикоя уста томонидан ўқув материалини тартибли, мантикан изчил,
нисбатан кенгрок баѐн қилишда фойдаланилади. У пухта уйланган режа
асосида тузилиш материалини баѐн қилишда ноаниқликка юл куймаслик
учун барча деталлари билан тайѐрланиши лозим юл-юрик пайтида одатда,
хикоя плокат, диаграмма ишлаб чиқариш материалларидан намуналар,
мослама кабиларни намоиш қилиш оркали олиб борилади.
Тушинтириш – бу мухокама ўқувчилар билан. савол жавоб қилиш
оркали ўқув материалини баѐн қилишдир. Тушинтириш хикояга якин
булган таълим методи хисобланади. Ишлаб чиқариш таълимида хикоя ва
tеlеvidеniе,
ovoz yozib
olish
СУХБАТ
UKUVCHILARNI
TЕXNIK
ADABIYOTLAR
BILAN MUSTAKIL
IShI
YoZMA
KURSATMA
BЕRISh
UKUVCHILAR-
NING MUSTAKIL
KUZATISHLARI
ISHLAB CHIQARISH
SAYOHATLARI
MЕXNAT USULLARINI
KURSATISh
MUSTAKIL IShLAR
TRINAJYORLAR
TAJRIBA, AMALIY
ISHLAR
MЕXNAT
JARAYONIGA
RAXBARLIK KILISH
тушинтиришдан алохида холда хам фойдаланилади. Масалаларни баѐн
қилишда, масалан; машиналар механизмлар тузилиши ѐки технология
жараѐнларнинг боришини баѐн қилишда к ўпинча хикоя ва тушинтириш
бирга кушиб олиб борилади.
Хикоя ва тушинтириш уста нуткига куйиладиган умум педагогик
талабларига жавоб бера олиш керак яъни гаплар тугри, аниқ курилиши,
талаффуз ва ифодалилик булиши лозим. (паузалардан фойдаланиш, логик
ургу ва итонациялар, овознинг турлича баландлиги, ҳамда нутк тезлиги).
Баѐн мантикан тугри ва тугалланган булиши лозим. бунинг учун
материални тугри гурухлаш, тартиблаш керакки, караб чикиладиган
масаллар изчил жойлашган булсин. ана шунда уларнинг ички богликлиги
сакланади. Баѐн қилиш тартиби аввало ѐритиладиган ҳодиса ва ҳаракатнтнг
изчиллиги билан белгиланади. Маълумдан н ўмалумга, мақсаддан
воситаларга ўтишда алохида эътибор бериш лозим. Бирор механизмнинг
тузилиши ва ҳаракатини куриб чикаѐтиб, аввал унинг нимага ишлатилишини
тушунтириш, сунг уни тузилишини куриб чикиш керак.
Суҳбат, хикоя тушунтиришдан шу билан фарқ киладики, унда уста факат
узи гапирибгина қолмай ўқувчиларни хам фаол иштирок этишга жалб
килади.
Суҳбатни янги материал утилаѐтганда шунинг билан бирга ўқувчилар
тасаввурига эга булган иккинчи режали енгил материални урганилаѐтганда
ўтказилган маъкул.
Кургазмали методлар – бу К ўрсатмали қуролларни намоиш (к
ўрсатиш) қилиш меҳнат усулларини (3-расм) ўқувчиларнинг мустаккил
кузатишлари ўқув – ишлаб чиқариш саѐхатлари
К ўрсатмали қуролларни намоиш қилиш (к ўрсатиш) методи
ѐрдамида ўқувчиларда меҳнат ҳаракатларининг муайян ва аниқ образи
шаклланади.
Ишлаб чиқариш таълими дарсларида К ўрсатмали қуролларнинг турли
хил ва шаклларидан фойдаланиш, устанинг тушунтиришларини яхши идрок
қилиш ҳамда узлаштиришларга, малакаларнинг мустахкам шаклланишига
ѐрдам беради. Плакатлар, схемалар, моделлар, макетларни намоиш қилиш
билан бир каторда ҳаракатдаги иш қуроли, асбоблар, механизмлар,
мосламаларнинг намуналари ва ҳоказоларни к ўрсатиш ахамиятли.
NAMOISH QILISH KO`RSATISH
KURSATMALI QUROLLAR
XAKIKIY
NAMUNALAR
ISh KUROLLARI
MЕXA- NIZMLAR
ASBOBLAR,
ISH USULLARI
ASBOB-DAN
FOYDA-
LANISh
ISh XA RAKATLA RINI TASNI FI
TЕZLIK
KUCh
TЕMP VA
RITM
kordi-
natsiya-
lashgan-
lik
ISh XOLATI
MAKЕTLAR
MODЕLLAR
DIAFILMLAR
TASVIRIY
KULLAN-
MALAR
PLAKATLAR
JADVAL-
LAR
ChIZMALAR
Do'stlaringiz bilan baham: |