Вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети



Download 2,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet145/189
Sana10.07.2022
Hajmi2,39 Mb.
#767523
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   189
Bog'liq
МЕҲНАТ ИҚТИСОДИЁТИ ўқув қўлланма

 
«Меҳнат 
иқтисо-
диѐти»нинг 
асосий 
вазифалари 


191 
 
Бандлик хизмати харажатларининг йўналишлари 
 
Меҳнат бозори конъюктураси 
 
Йиллар 
Ишчи 
кучи 
таклифи, 
минг киши 
Ишчи кучига талаб, минг киши
Таклифн
и талабга 
нисбати 
Қондирилган 
Қондирилмаган Жами 
Жами 
2002 
448,2 
322,1 
27,0 
349,1 
128,4 
2003 
430,5 
317,4 
25,9 
343,3 
125,4 
Шаҳар 
2002 
133,6 
92,2 
17,5 
109,7 
121,8 
2003 
114,2 
79,2 
17,0 
96,2 
118,7 
Қишлоқ 
2002 
314,6 
229,9 
9,5 
239,4 
131,4 
2003 
316,3 
238,2 
8,9 
247,1 
128,0 
Манба: СИСМ “Ўзбекистон иқтисодиѐти” 2004 йил №4, 76 бет. 
Бандлик 
жамғармаси 
харажатлари
 
Ишсизлик бўйича 
нафақага сарфланадиган 
маблағлар, ишсизларга 
моддий ѐрдам кўрсатиш, 
узоқ муддатли пенсиялар 
тўлаш. Буларни пассив 
сиѐсат деб аташ
қабул 
қилинган 
Қайта тайѐрлаш ва 
жамоат ишларига 
сарфланадиган 
маблағлар. Фаол 
сиѐсатнинг мазкур шакли 
амалдаги қонунчиликдан 
келиб чиқади, яъни 
бандлик соҳадаги давлат 
хизмати учун мажбурий 
ҳисобланади
Молиявий қўллаб-
қувватлашга, қимматли 
қоғозлар сотиб олиш ва 
бошқа харажатларга 
мўлжалланган маблағлар. 
Айтиб ўтилган бу 
шаклларни бирлаштириб 
турадиган томон шуки, улар 
қонун билан 
кафолатланмаган. Шу билан 
бирга ―молиявий қўллаб-
қувватлаш‖ моддасига доир 
харажатларни меҳнат 
бозоридаги фаол сиѐсат 
шаклларига киритиш қабул 
қилинган 
Бандлик хизматларини 
ривожлантириш учун 
мўлжалланган маблағлар 
(уларни таъминлаш,
капитал маблағлар, 
реклама, ―Бандлик‖ 
ахборот хизмати) 


192 
Ишлаб чиқришнинг функциялари
Шаҳар ва қишлоқларда аҳолини жойлаштириш даражаси 
 
 
Йил 
Иш изловчи сифатида 
рўйхатдан ўтганлар, 
минг киши 
Иш билан 
таъминланганлар, 
минг киши
Ишга жойлашиш 
даражаси, % да 
Шаҳар 
Қишлоқ 
Шаҳар 
Қишлоқ 
Шаҳар 
Қишлоқ 
2003 
114,1 
316,3 
79,2 
238,2 
69,4 
75,3 
2004 
112,0 
313,0 
94,6 
229,1 
81,5 
73,2 
2003/I 
31,6 
76,7 
21,3 
55,9 
67,4 
72,8 
2003/I-II 
64,9 
166,7 
44,0 
123,0 
67,8 
73,8 
2003/II-III 
86,6 
249,3 
63,6 
184,3 
73,5 
73,9 
2004/I 
27,4 
77,3 
18,9 
57,3 
68,9 
74,2 
2004/I-II 
59,0 
169,0 
41,8 
128,7 
70,7 
76,1 
2004/II-III 
85,9 
245,3 
61,6 
190,7 
71,8 
77,7 
Манба: СИСМ “Ўзбекистон иқтисодиѐти” 2004 йил, №8, 85-бет. 
Ишлаб 
чиқариш - 
тайѐрлаш
 
функцияси
 
Асбоблар 
функцияси
 
Асбоблар
 
иши 
функцияси 
 
Энергетик 
функция 
 
Таъмирлаш 
функцияси 
 
Назорат 
функцияси
 
Транспорт 
функцияси 
 
Таъмирлаш
-қурилиш
 
функцияси
 
Хўжалик-
маиший 
функция
 
Омбор 
функцияси
 
Ишлаб 
чиқаришнинг 
функциялари 


193 
Иш ҳақи тузилишини тартибга солиш 
Тартибга солиш 
босқичлари 
Тартибга солиш мақсадлари 
Ишни таҳлил қилиш Иш элементларини аниқлаш 
Иш тафсилоти 
Иш элементларини стандартлаш 
Ишга баҳо бериш 
Ишнинг нисбий аҳамиятини аниқлаш 
Мазкур ишнинг 
разрядли сеткага 
тааллуқлилиги 
Таъриф тизимини самарали боиқариш 
Иш қийматини пул 
шаклида белгилаш 
Ишнинг нисбий қийматини пулли эквивалентга 
айлантириш 
«Хизматларни 
баҳолаш» ва 
тақдирлаш тизимини 
ишлаб чиқиш 
Меҳнат унумдорлигини ва иш сифатини оширганлиги 
учун ходимларни мукофотлаш 
Ижтимоий тўловлар 
дастури 
Иқтисодий хавфсизликни таъминлаш, ноқулай иш 
шароитлари учун ходимларга товон пули 
(компенсация) тўлаш 
Касаба уюшмалари 
иштироки 
Жамоа музокаралари талабларини ҳисобга олиш 
Ахборот 
Иш ҳақи тузилмаси бўйича қуйи бўғин раҳбарларига 
зарур ахборотни такдим қилиш 
Маъмурий 
тадбирлар 
Баъзи ходимлар ѐки бир гурух. Ходимларнинг моддий 
рағбатлантирилиши ва иш ҳақига оид муаммоларни 
ҳал қилиш борасида умумий рахбарликни амалга 
ошириш 
Назорат 
Моддий рағбатлантириш бюджетлари (лимитлари) 
нинг бажарилишини таҳлил қилиш 


194 
 
 
 
Банд бўлган аҳолининг иқтисодий тармоқларида тақсимланиш (ўртача 
давр мобайнида, минг киши) 
 
 
2003 
йил 
2004 
йил 
2004 йил 
2003 йилга 
нисбатан, % 
да 
Банд бўлганлар жами 
9589,9 9910,6 
103,4 
Моддий ишлаб чиқариш 
6537,0 6710,6 
102,7 
Саноатда
1223,3 1283,9 
105,0 
Қишлоқ ва ўрмон хўжаликларида 
3063,0 3067,6 
100,2 
Транспорт ва алоқада
304,6 
320,8 
105,5 
Қурилишда 
763,3 
808,1 
105,9 
Савдо, умумий овқатланиш ва тайѐрлов 
идораларида
815,0 
875,6 
105,2 
Бошқалар 
368,4 
372,6 
101,2 
Номоддий ишлаб чиқаришда 
3052,0 3200,0 
104,8 
Транспрот ва алоқада
128,8 
140,2 
108,9 
Уй-жой комунал ва аҳолига маиший 
хизмат кўрсатиш соҳаларида 
285,4 
301,1 
105,5 
Соғлиқни сақлаш, спорт ва ижтимоий 
таъминотда 
654,4 
689,0 
105,3 
Таълим, маданият, санъат фан ва илмда 
1257,4 1321,0 
105,1 
Молия ва кредитда 
50,4 
52,8 
104,8 
Бошқалар 
675,6 
695,9 
103,0 
Давлат секторида, % 
23,2 
23,0 
Нодавлат секторда, % 
76,8 
77,0 
Манба: СИСМ “Ўзбекистон иқтисодиѐти” 2004 йил, №8, 87-бет. 


195 
Ўзбекистон Республикасида меҳнатга лаѐқатли аҳолининг бандлик 
кўрсаткичлари 
 
Кўрсаткичлар 
2004 йил 
1 январь 
2005 йил 
1 январь 
Иқтисодий фаол 
Аҳоли 
10039560 
10197121 
Аѐллар 
4451339 
4465496 
Ёшлар 
3664499 
3735409 
Расман секторда 
683169 
6861454 
Бандлар 
Аѐллар 
3071270 
3043413 
Ёшлар 
2190203 
2206753 
Иқтисодий тармоқлари 
бўйича 
4152300 
3872300 
Аѐллар 
2033699 
1896234 
Ёшлар 
972335 
878791 
Кичик корхоналар ва фермер 
хўжаликларида бандлар 
1062220 
1349000 
Аѐллар 
371703 
472230 
Ёшлар 
245983 
312400 
Деҳқон хўжаликларида 
бандлар 
1230200 
1247100 
Аѐллар 
541763 
549234 
Ёшлар 
874089 
886097 
Иқтисодиѐтни норасмий 
секторда бандлар 
2835107 
2964587 
Аѐллар 
1196857 
1734425 
Ёшлар 
1253137 
1308685 
Ишга жойлашишга мухтож 
бўлган шахслар 
373084 
371080 
Аѐллар 
183212 
184658 
Ёшлар 
221160 
219972 
Шу жумладан: 
Рўйхатга олинган 
Ишсизлар 
36948 
39179 
Аѐллар 
18205 
21446 
Ёшлар 
20321 
21548 
Иқтисодий нофаол 
Аҳоли 
3419040 
3687779 
Аѐллар 
2582666 
2766867 
Ёшлар 
2378520 
2543379 
Меҳнат ресурслари 
13597000 
14000000 
Аѐллар 
6918793 
7135183 
Ёшлар 
4828147 
4979046 


196 
Меҳнат ѐшидаги меҳнатга 
лаѐқатли аҳоли 
13458600 
13884900 
Аѐллар 
6864594 
7081935 
Ёшлар 
4785234 
4936815 
Пенсия ѐшидаги ва меҳнат 
ѐшига етмаган банд аҳоли 
138400 
136100 
Аѐллар 
54289 
53248 
Ёшлар 
42904 
42191 
Рўйхатда бўлмаган иш билан 
банд бўлмаган меҳнатга 
аҳоли 
336136 
331901 
Аѐллар 
165007 
163212 
Ёшлар 
200838 
198423 
Манба: Ўзбекситон Республикаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш. 
 
Фармацевтика саноати корхонасида иш ҳақининг тариф сеткаси
(1-разряднинг бошланғич ставкаси = 100) 
Разряд 
Бошланғич 
ставка 
Разряд ичидаги сетка 






100 
102,7 
106,1 
110,0 
113,0 
116,3 

107,5 
110,9 
114,3 
117,7 
121,1 
124,5 

115,6 
119,0 
122,4 
125,9 
129,3 
133,3 

124,5 
127,9 
131,3 
135,4 
139,5 
143,5 

133,3 
137,4 
141,5 
145,6 
149,7 
153,7 

142,9 
146,9 
151,0 
155,8 
160,5 
165,3 

153,1 
157,8 
162,6 
167,3 
172,1 
176,9 

164,6 
169,4 
174,1 
179,6 
185,0 
190,5 

176,9 
182,3 
187,8 
193,2 
198,6 
204,1 


197 
Иш ҳақининг шакл ва тизимлари ҳамда унинг кўрсаткичлари 
 
Иш ҳақининг шакл ва тизимлари 
Кўрсаткичлар 
Ишбай тизимлар 
Якка тартибдаги ва жамоа ишбай 
тизими: а) ишлаб чиқаришга мос 
туғридан-туғри ишбай (прогрессив ва 
регрессив) тизим
б) ишбай — мукофотли
в) рационализаторлик таклифлари учун 
мукофотлар 
Ишлаб чиқарилган маҳсулот (дона) 
1. 
Ишлаб чиқариш ѐки вақт 
нормалари
2.Сифат
З.Асбоб-ускуналардан фойдаланиш 
4.Хом ашѐ ва материаллардан 
фойдаланиш
5.Аралаш 
тизимлар 
Рационализаторлик таклифларини 
қабул килиш 
Вақтбай тизимлар 
1.Нормалаштирилган 
кундалик 
топшириқлар (якка ѐки жамоа тарзидаги) 
а) мукофотлашнинг қатъий ставкалари 
билан вақт нормалари
6) бундан аввалги ҳак, тўлаш даврига 
нисбатан ишлаб чиқариш нормасига 
асосланган нормалар
2.Ходимларнинг 
хизматларига 
баҳо 
бериш билан боғлиқ, тизимлар:
а) иш натижаларига баҳо бериш билан 
боғлиқ равишда иш ҳақи ставкаларини 
ошириш
б) мукофотнинг ҳар хил турлари 
Белгаланган ишлаб чиқариш ѐки 
вақт нормаси 
Иш натижаларига субъектив баҳо 
бериш, 
ходимларга 
тааллуқли 
бўлган мақсадларга эришиш 


198 
 
 
Жорий меҳнат бозорининг худудий таркиби 
 
Рўйхатга олинган 
1000 киши 
ҳисобига иш билан 
таъминланганлар 
сони 
Рўйхатга олинган 
1000 киши 
ҳисобига 
ишсизлар сони 
Йил охирига 1000 
рўйхатга олинган 
ишсизлар ҳисобига 
бўш иш жойлари 
2002 й. 2003 й. 
2002 й. 2003 й. 
2002 й. 
2003 й. 
Ўзбекистон 
Республикаси 
719 
737 
257 
238 
775 
827 
Қорақалпоғистон 
Республикаси 
вилояти: 
628 
671 
432 
368 
77 
113 
Андижон
794 
786 
243 
212 
589 
857 
Бухоро
721 
748 
192 
152 
1478 
2447 
Жиззах 
731 
775 
195 
180 
481 
921 
Қашқадарѐ 
706 
776 
239 
253 
538 
476 
Навоий
661 
673 
301 
280 
504 
638 
Наманган
736 
744 
233 
237 
532 
352 
Самарқанд
737 
771 
262 
244 
392 
575 
Сурхондарѐ
754 
769 
150 
184 
1213 
867 
Сирдарѐ
695 
770 
432 
344 
979 
1024 
Тошкент
789 
758 
120 
194 
3951 
3426 
Фарғона
741 
755 
191 
154 
965 
2109 
Хоразм
571 
541 
352 
387 
128 
45 
Тошкент ш. 
609 
813 
269 
244 
3753 
3693 
Манба: СИСМ “Ўзбекистон иқтисодиѐти” 2004 йил, №4, 76-бет. 


199 

Download 2,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   189




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish