Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Grafen. 2004-yil oktabrida Manchester universitetida grafen nomini oigan oz miqdordagi material ishlab chiqarilgan. Robert Freytas taxmin qilishicha bu material olmosdan qilingan mexanosun’iy moslamalami yaratishda poydevor bo‘lib hisoblanadi.
Zamonaviy bosh protsessor. 2005-yil 1-mart news.com saytida shunday maqola chop etildi. Intel kompaniyasi protsessoming prototipini ishlab chiqqan. U eng kichik tuzilishdagi elementlardan (taxminan 65 nanometr) tashkil topgan. Kelajakda kompaniya bu ko‘rsatkichni 5 nanometrga yangila- moqchi. Quyidagi prototip qo‘shimcha metall-oksid yarim o‘tkazgichlardan iborat. Intelning asosiy raqobatchisi AMD kompaniyasi IBM kompyaniyasi bilan hamkorlikda o‘zining protsessorlarining ishlab chiqarilishida nanotexno- logiyalami qo‘llamoqda. Inteldan farqli o‘laroq AMD o‘zining protsessorlarida qo‘shimcha izolyatsiya qavatlarini SOI ishlatmoqda. Bu o‘ziga xos tranzistor vazifasini o'taydi. Hozirda bunday tranzistorli protsessorlaming ishlovchi namunalari bor. darning o‘lchamlari 45 nanometr va 32 nanometr.

674

22 - bob. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining istiqbolli yo'nalishlari


Antenna ositsilyator. Bunday antenna 2005-yil 9-fevralda Boston universitetining laboratoriyalarining birida ishlab chiqarilgan. Uning o‘lchamlari 1 mikrometrga teng. Bu moslama 5000 million atomdan iborat va 1,49 gigagerts chastotada tebranish xususiyatiga ega. Buning yordamida katta hajmdagi axborotlami katta masofalarga yetkazib berish mumkin.
Nanoakkumulyator. 2005-yil boshida Altair Nanotechnologies (AQSh) yangi litiy-ionli akkumulyatorlar elektrodlari uchun yangi material yaratdi. Bu akkumulyatorlar elektrodlari Li4Ti5O12 10-15 minutda zaryad oladi. 2005-yil iyulida Altair Technologies Phoenix Motorcars kompaniyasi bilan elektromobillarga moTjallangan nanoakkumulyatorlar yetkazib berish uchun buyurtma oldi. Bunday avtomobillaming 5000 tasi 2010-yilda ishlab chiqarilishi kerak.