Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

«Stansiya»—axborotlar uzatish va qabul qilish bilan bog'liq vazifalami
bajaruvchi apparaturadir.
Alohida ShKlar, EHM komplekslari, terminallar, sanoat ishlari, raqamli dastur orqali boshqariladigan stanoklar va hokazo abonent bo'lishi mumkin. Har qanday abonent tarmog‘i stansiyaga ulangan.





9.8 - rasm. Kompyuter tarmog'ining umumlashgan tuzilmasi.


Abonent va stansiya majmuini abonent tizimi deb atash qabul qilingan. Abonentlarning o‘zaro aloqasini tashkil etish uchun uzatuvchi moddiy vosita kerak.
Uzatuvchi moddiy muhit — bu aloqa tarmog‘i yoki elektr signallari tarqatiladigan kenglik va ma’lumotlami uzatish apparaturasidir.
Bunday yondashuv har qanday ShK tarmog‘ini abonentlar tizimi va kommunikatsiya tarmog‘ining majmui sifatida ko‘rib chiqishga imkon beradi. Kompyuter tarmog'ining umumlashtirilgan tuzilmasi 9.8-rasmda ko'rsatilgan.


Hisoblash tarmog'ining tasnifi
Abonent tizimining hududiy joylashuviga ko'ra hisoblash tarmog'ini uchta asosiy sinfga bo'lish mumkin (9.2 - rasmga qarang):

• 
  global tarmoqlar (WAN- Wide Agea Network);
  
• 
  mintaqaviy tarmoqlar (MAN- Metropolitan Area Network);
  
• 
  lokal tarmoqlar (LAN- Local Area Network).
  

Global hisoblash tarmog'i turli mamlakatlarda, turli qit’alarda joylashgan abonentlarni birlashtiradi. Abonentlar o'rtasidagi o'zaro aloqa telefon tarmog'i, radio-aloqa va yo'ldosh orqali aloqa tizimi bazasida amalga




276


9 - bob. Kompyuter tarmoqlari


oshiriladi. Global hisoblash tarmog‘i barcha insoniyatning axborot resurslarini birlashtirish va ushbu resursga kirishni tashkil etish muammosini hal etadi.