Vazirligi o‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Iste’molchilar bilan resurs taqdim etuvchilar orasidagi munosabatlar har xil kechadi:

• 
  Grid hisoblashlari virtual tashkilotlar tushunchasiga asoslanadi, bunda bir nechta har xil turdagi mustaqil tashkilotlar apparat-dastur resurslarini aniq qoidalar va kelishuvlar asosida bir-birlariga taqdim etadilar.
  
• 
  “Bulutda hisoblash” konsepsiyasi istagan kompaniyaga (tashkilot) o‘zi- ning masalasini “bulut” servislari asosida bajarishi uchun imkoniyat yaratib beradi. Kompaniya resursni arenda qilgan vaqti uchun xaq to‘laydi, xolos
  

Grid va “Bulutda hisoblash” texnologiyalari har xil doirada qo‘llaniladi:

• 
  Grid platformasi asosan hisoblash infrasturturasini shakllantirish uchun zamin yaratib beradi;
  
• 
  “Bulutda hisoblash” texnologiyasi resurslarni taqdim etishning har bir darajasida (ya’ni, IaaS, PaaS, SaaS) integrallashgan yondoshuvni taqdim etadi.
  

Grid va “Bulutda hisoblash” negizidagi TTlarda har xil turdagi foy- dalanuvchi interfeyslari qo‘llaniladi, jumladan:

• 
  Grid texnologiyalari asosidagi TT larda konkret masalani yechish uchun
  

kerakli bo‘lgan hisoblash resurs geterogen hisoblash tarmoqlari muhitida
233




shakllantirilib, so‘ng taqdim etiladi. Shuning uchun Grid tizimida qo‘llaniladigan interfeyslar hisoblash infrastrukturalami jismoniy darajada munosabatda bo‘lishlariga yo‘naltirilgan. Ko‘p hollarda API (Applied Programming Interface) ochiq amaliy dasturiy interfeysi qo‘llaniladi. Bu dasturni faqat mohir dasturchi ishlatishi mumkin.
- “Bulutda hisoblash” ga asoslangan TT larda resurslar oxirgi foyda- lanuvchiga Web-texnologiya negizida yaratilgan interfeyslar yordamida taqdim etiladi. Har bir daraja (IaaS, PaaS, SaaS) resurslari o‘zi uchun tayyorlangan maxsus interfeyslar orqali taqdim etiladi. Bunday yondoshuv “bulut” resurslarini alohida foydalanuvchi darajasida hamda korporativ mijoz darajasida qo‘llashga imkon yaratadi.
Umuman olganda, Grid texnologiyasi geterogen hisoblash resurslarini yagona hisoblash muhitiga birl ashtiril ishini ta’minlaydi. “Bulutda hisoblash” tizimi esa xuddi shu muhitga asoslanadi va resurslarni servis ko‘rinishida keng foydalanuvchilar doirasida, ya’ni alohida foydalanuvchi darajasida hamda korporativ mijoz darajasida taqdim etilishini ta’minlaydi.
4 bob bo‘yicha savol va topshiriqlar

1.