Vazirligi al -хоrazmiy

94-bet, 4-masala. Rasm bo’yicha tenglama tuzib yeching:

1. 
   Yashikda -x kg
   
2. 
   Yashikda – 28 kg
   
3. 
   Yashikda – 24 kg
   

Hammasi -82 kg Yechish: x+28+24=82

Tenglamadagi no’malumni topish uchun yig’indidan ikkinchi va uchinchi qo’shiluvchilarni ketma-ket ayirish yetarli.

x+28+24=82 x=82-28-24 x=54-24 x=30

Tekshirish: 30+28+24=58+24=82 Javob: Birinchi yashikda 30 kg

2. 
   96- bet, 3- masala. Jadval asosida tenglama tuzing va uni yeching:
   

1) 45-x=40

Ayriluvchi noma’lum bo’lsa, kamayuvchidan ayirmani ayirish kerak. 45-x=40 Tekshirish:45-5=40

x=45-40 40=40

x=5

2) x-24=41

kamayuvchi noma’lum bo’lsa, ayirmaga ayriluvchini qo’shamiz. x-24=41 Tekshirish: 65-24=41

x=41+24 41=41

x=65

3)59-x=43

Ayriluvchi noma’lum bo’lsa, kamayuvchidan ayirmani ayirish kerak.

59-x=43 Tekshirish: 59-16=43

x=59-43 43=43

x=16

2. 
   x-12=17 kamayuvchi noma’lum bo’lsa, ayirmaga ayriluvchini qo’shamiz. x=17+12 Tekshirish: 29-12=17
   

x=29 17=17

2. 
   70-56=x ayirma noma’lum bo’lsa, kamayuvchidan ayriluvchini ayirish kerak. x=70-56 Tekshirish: 70-56=14
   

x=14

6)69-17=x Tekshirish: 69-17=52

x=69-17 52=52

x=52
7)54-x=27 Ayriluvchi noma’lum bo’lsa, kamayuvchidan ayirmani ayirish kerak.

54-x=27 Tekshirish: 54-27=27

x=54-27 27=27

x=27

3. 
   97-bet, 5-masala.Qisqa yozuv asosida masalani tenglama tuzib yeching: Bor edi ---58 ta daftar
   

Sotildi---x ta daftar Qoldi---27 ta daftar

Do’konga 58 ta daftar sotish uchun olib keltirildi. Sotuvchi ularning bir nechtasini sotganidan keyin do’konda 27 ta daftar qoldi. Sotuvchi haridorlarga nechta daftar sotgan?

Yechish: 1) 58-x=27 tenglamadagi noma’lum ayriluvchini topish uchun kamayuvchidan ayirmani ayirish etarli.

58-x=27 x=58-27 x=31

Tekshirish: 58-31=27

27=27

2) 27+x=58 tenglamadagi nomalum qo’shiluvchini topish uchun yig’ndidan ikkinchi qo’shiluvchini ayirish yetarli.

x=58-27 x=31

Tekshirish: 27+31=58

58=58