Вариантлар жадвали

 
4.2. Metallarda, suyuqliklarda va gazlarda elektr toki 
 
Asosiy formulalar 
Tok zichligi 
j

zanjirda tashuvchilar tartibli harakatining o„rtacha

---

69 
tezligi 



va ularning konsentratsiyasi n






en
j
munosabat orqali bog„langan, bunda e. – elementar zaryad. 
Om qonunining differensial ko„rinishi 
E
j




, 
bunda 

- o„tkazgichning solishtirma o„tkazuvchanligi; 
E

- elektr 
maydonning kuchlanganligi. 
Joul –Lens qonunining differensial ko„rinishi 
2
Е



. 
bunda 

- issiqlik quvvatining hajmiy zichligi. 
Solishtirma elektr o„tkazuvchanlik
 
mu
l
n
е
/
2
1
2




bunda e va m – elektronning zaryadi va massasi; n – elektronlarning 
konsentratsiyasi;


l
ular erkin yugurishining o„rtacha uzunligi; u – 
elektronlar xaotik harakatining o„rtacha tezligi. 
Videman –Frans qonuni: 
T
e
h
2
2
3



bunda 

- issiqlik o„tkazuvchanlik. 
Termoparada vujudga keladigan issiqlik elektr yurituvchi kuch 


2
1
Т
Т




bunda 

- solishtirma issiqlik E.YU.K; (T
1
-T
2
) – termopara uchlaridagi 
temperaturalar farqi. 
Elektroliz uchun Faradey qonunlari. Birinchi qonun: 
kQ
m

bunda m – elektrolit orqali Q elektr zaryadi o„tganda elektrolitdan ajralgan 
modda massasi; k – moddaning elektrokimyoviy ekvivalenti. 
Ikkinchi qonun: 
 
FZ
M
k
/

. 
Bunda F – Faradey doimiysi (F=96,5kKl/mol): M – berilgan modda 
ionlarining molyar massasi; Z – ionlarning valentligi. 
Umumlashgan qonun: 
It
Z
M
F
Q
Z
M
F
m




1
1

---

70 
bunda I –elektrolit orqali o„tadigan tok kuchi; t – tok oqib o„tgan vaqt. 
Ionlarning harakatchanligi 
.
/
E
b



bunda 



- ionlar tartibli harakatining o„rtacha tezligi; E. – elektr 
maydonning kuchlanganligi. 
Elektrolitlar va gazlardagi to„yinishdan uzoq bo„lgan mustaqil
razyadlar sohasi uchun Om qonunining deferensial ko„rinishi 


E
b
b
Qn
j






. 
Bunda Q –ionning zaryadi; n – ionlarning konsentratsiyasi; b
+
va b
-
- mos
ravishda musbat va manfiy ionlarning harakatchanligi. 
To„yinish tokining zichligi 
d
Qn
j
тўй
0

bunda n
0
– vaqt birligida birlik hajmda ionlashtiruvchi (ionizator) hosil 
qiladigan juft ionlar soni; d – elektrodlar orasidagi masofa [n
0
=N/(Vt), bunda 
N – t vaqtda, elektrodlar orasidagi fazoda ionlashtiruvchi hosil qiladigan 
ionlar juftlari soni; V – shu fazoning hajmi].