Variant №5 “Ba’zi oddiy jismlarning og'irlik markazlari” mavzusini konspektlashtiring “Richaglimexanizmlarningturli holatlariniqurish” mavzusini konspektlashtiring

Aylana yoyining og`irlik markazini aniqlash. (2 shakl).

2 shakl.

Shaklda ko`rsatilgan R radiusli aylananing, markaziy burchagi AOVh2 ga teng bo`lgan AV yoyi ko`rsatilgan. Ushbu yoyning og`irlik markazini aniqlash uchun uning markazi O nuqtadan xOu koordinata o`qlarini shunday o`tkazamizki, Ox o`qi AV yoyni teng ikkiga bo`lib o`tsin. U holda bu o`q simmetriya o`qi hisoblanadi, qoidaga ko`ra jismning og`irlik markazi shu o`qda yotadi. Lekin koordinata boshidan qancha uzoqlikda yotishi nomalum, yani u_sh0 lekin x_sh?.

Buning uchun AV yoyda kichkina MM’ - yoychani ajratib olamiz, uning uzunligi dLhRd ga teng bo`lib, shu yoychaning og`irlik markazining Ox o`qidagi koordinatasi xhRcos. Ushbu x va dL larni qiymatlarini yuqoridagi formulaga qo`yib, butun yoy bo`yicha integrall olsak, quyidagini hosil qilamiz, yani

bu erda LhR2 ga teng bo`lganligi uni yuqoridagi formulaga qo`ysak, x_c ni qiymatini aniqlaymiz, yani

2. 
   Doira sektorining og`irlik markazini aniqlash. (3 shakl.)
   

3 shakl.

SHaklda ko`rsatilgan doira sektorining O markazidan Ox simmetriya o`qini o`tkazaylik, shu sababli uning og`irlik markazi shu o`qda yotadi. Uning qiymatini hisoblash uchun, sektorni birnecha mayda mikrosektorlarga bo`lib yuboraylik, u holda har bir mikrosektorni mikrouchburchak deb qabul qilish mumkin.

SHuning uchun har bir mikro-uchburchaklarning og`irlik markazlarini aniqlasak, ED yoyida yotuvchi og`irlik markazlaridan iborat nuqtalarni hosil qilamiz. so`ngra yuqoridagi formula orqali umumiy og`irlik markazini aniqlaymiz, yani

chunki OE yoyining radiusi OV yoyning radiusining uchdan ikki qismini tashkil etadi.

Shundan keyin studentlarga og`irlik markazini aniqlashga doir masalalar echib ko`rsatiladi.

1. 
   “Richagli mexanizmlarning turli holatlarini qurish” mavzusini konspektlashtiring