Variant №1 Ekologiyani mustakil fan sifatida shaklllanishi,maqsadi va vazifalari

Variant № 17
1. Suv xavzalarini himoya kilish ( Jaxon suvlari,jaxon okeani, chuchuk suvlar, suvni iste’mol kilish, suvni sarflash,tabiy suv xavzalari , suv okimlari - dare, kanallar,sanoatoqava suvlari, mayishiy oqava, suvlar, dengizlar ifloslanishi, neft bilan ifloslanish, chuchuk suvlar, pessitidlar, (ximikatlar) kelibtushishi, suv utlari, antropoge omil , radioktiv moddallar,ifloslanish manbalarini cheklash, chiqindisiz va kam chiqindili texnologiyalar, oqava suvlarini tozalash, tozalash inshootlari).

Biosferadagi jarayonlar va insonlar hayotida suvning ahamiyati juda kattadir. Suv biosferadagi deyarli barcha jarayonlarda ishtirok etadi. Suvning uch xil agregat xolatda (suyuq, gazsimon, qattiq) bo’lishi turli joylaming ob-havo va iqlim sharoitining shakllanishida muhim rol o’ynaydi. Biosferada fotosintez jarayoni suv ishtirokida amalga oshadi. Suv tirik organizmlar uchun birlamchi hayot muhiti xisoblanadi. Inson organizmining 65% dan ortig’i , o’simliklaming 85-90%, xayvonlar massasining 75% suvdan iboratdir. Yer kurrasida suvlardan iborat bo’lgan qobiq, gidrosfera deb ataladi.

Unga biosferadagi barcha suvlar-okean, dengiz, ko’l, daryo, muzliklar, yer osti suvlari va atmosfera havosi tarkibidagi suv bug’lari kiradi.
Gidrosferaning umumiy suv miqdori taxminan, 1403 mln km3 bo’lib

• 
  okean suvlari 1370 mln km3
  
• 
  muzliklar 24 mln km3
  
• 
  yer osti suvlari 8 mln km3
  
• 
  ko’l suvlari 0,23 mln km3
  
• 
  tuproq tarkibidagi suvlar 0,007 mln km3
  
• 
  atmosfera tarkibidagi suv 0,014 mln km3
  
• 
  daryo suvlari 0,002 mln km3
  
• 
  «Biz tiriklikni suvda yaratdik», deyiladi Qur`oniKarimda.
  
• 
  Darhaqiqat, suvsiz hayot yo’q!Suv kundalik hayotimizning barcha sohalarida qo’llanilishi bilan boshqa tabiiy resurslaridan tubdan farq qiladi.
  
• 
  
  
• 
  Ko’mir, neft, gaz va boshqa yoqilg’ilar biri ikkinchisining o’rnini bosishi mumkin, yoki issiqlik energiyasi, elektr energiyasi, atom energiyasi va quyosh energiyasidan foydalanish mumkin.
  
• 
  Ammo kundalik hayotimizda suvning o’rnini bosadigan boshqa tabiiy resurs yo’q.
  
• 
  Сув тирик организимларнинг асосий ажиралмас қисми ҳисобланади. Сувсиз ҳаёт бўлмаганидек, БМТнинг соғлиқни сақлаш қўмитаси маoлумотларига асосан ҳозирда 80% дан ортиқ касаликлар сувларни сифатсиз бўлганлигидан, санитар-гигеник нормаларни ғузилишидандир.