Vaqtini yangi so zlarni yodlashga sarflaydi

Quyon;

5.
d. Mars sayyorasi,

7. 
   Tog”,
   
8. 
   Robot;
   
9. 
   Ko'zoynak;
   
10. 
    Uzum;
    
11. 
    Oyna,
    
12. 
    Kondisioner;
    

14. 
    Yo”lbars;
    
15. 
    Tuxum;
    
16. 
    Yer;
    
17. 
    Dala;
    
18. 
    Poyezd;
    
19. 
    Qalam,
    
20. 
    Limon.
    

Muhim qoidalar:

1. 
   Obrazlaringizni iloji boricha jonlantiring va katta hajmlarda tasavvur qiling;
   
2. 
   Obrazlar harakatga kelsin;
   
3. 
   Assosiatsiyalar fantastik va kulguli bo'1sin.
   

i1
Mustaqil bajaйsh uchun mashqlar

1. 
   Telкfon;
   
2. 
   ДoFan,
   
3. 
   ^UY_›
   
4. 
   Quyйii,
   
5. 
   Ohèй,
   
6. 
   Mars nayyorasi,
   

' ?. "1’og”,

8. 
   Robot;
   
9. 
   Ko”nynak,
   
10. 
    Uzum,
    
11. 
    tlyna,
    
12. 
    Kondisioner;
    
13. 
    Bo”ri;
    

14. Yo”lban;

15. 
    "1“uxum;
    
16. 
    Yer;
    
17. 
    Dala,
    
18. 
    Poyezd,
    

20. 
    Limon.
    
21. 
    Baпan;
    
22. 
    Ruchkв,
    
23. 
    t1”rmon;
    
24. 
    Muzlяtgich;
    
25. 
    Gйam;
    
26. 
    Oshpaz;
    
27. 
    t3smon;
    
28. 
    Yog”,
    
29. 
    Mashina;
    
30. 
    Stadion;
    

J і. Bodring;

32. 
    Ayiq;
    
33. 
    Bulut;
    
34. 
    Qulupвay;
    

36. 
    Non,
    
37. 
    Mamb;
    

39. 
    Piyoz;
    
40. 
    O”rdak.
    

3tlta SO Z1

і. о »;
2. Sandiq;
ї. Kosmonavt;

4. 
   Tog’;
   
5. 
   Poyezd;
   
6. 
   Sigir;
   
7. 
   йaiamush;
   
8. 
   Ko”zoynak;
   
9. 
   Qulмpnay;
   

10.	Televizor;
1і.	Raqamiar;
12.	Shaholi;
13.	Rasm;
14.	ВагаЬап;
15.	stuï;
16.	Mars;
17.	Xurmo;
18. i 9. 20.	Bozor;. Uullar; Matematika;
21.	Qatiq;
22.	Yilpig'ich;
23.	Eo'yïak;
24.	Yulduzlar;
25.	Samolyot;
26.	Director;
27.	kasaixona;
28.	Piyola;
29.	Limon;
30.	Musiqa.
		40ta so”ж

1. 
   Muzlatgich;
   
2. 
   Mushuk;
   
3. 
   Shox;
   
4. 
   Kolbasa;
   

S. Nemis;
d. Qasr;

7. 
   Tez yordam;
   
8. 
   Otlar;
   
9. 
   Televizor;
   
10. 
    Soqol;
    
11. 
    Tilla tish;
    
12. 
    Telefon Шbkasi;
    
13. 
    Diplomat;
    
14. 
    O”g’ri;
    
15. 
    Mo'ylab;
    
16. 
    Aktйsa;
    
17. 
    Masmna;
    
18. 
    Chamadon;
    
19. 
    Daryo;
    
20. 
    Vaqt mashinasi;
    
21. 
    Jinnixona;
    
22. 
    Militsiya;
    
23. 
    Eshik;
    
24. 
    Ananas;
    
25. 
    Multhlm;
    
26. 
    Lifl;
    
27. 
    Qomrilgan baliq;
    
28. 
    Cherkom;
    
29. 
    Askarlar;
    
30. 
    Kamalak;
    
31. 
    Nayzalar;
    
32. 
    Stakan;
    
33. 
    Ciilam;
    
34. 
    ТаЖ;
    
35. 
    Shahar;
    
36. 
    Bo'ri;
    
37. 
    Magazin;
    
38. 
    Taqinchoqlar;
    
39. 
    Tish doktoй;
    
40. 
    Шeslo.
    

1. 
   Gips;
   
2. 
   Kema;
   
3. 
   SHyapa;
   
4. 
   PiПolet;
   

з. nil;

6. 
   Palto;
   
7. 
   Bolg”a;
   
8. 
   Qo”l;
   
9. 
   Olma;
   
10. 
    ReПomn;
    
11. 
    Osmon;
    
12. 
    Qushlar;
    
13. 
    f'il;
    
14. 
    ЅШо;
    

IS. Cho”cфa;

16. 
    Sharbat;
    
17. 
    Baпan;
    
18. 
    Dollar;
    
19. 
    Yo'lbars;
    
20. 
    Hakker;
    

2i. mtob;

22. 
    O'qituvcй;
    
23. 
    Temir;
    
24. 
    Paloт;
    
25. 
    Беѐапа;
    
26. 
    Choyxona;
    
27. 
    TexвoЬgiya;
    
28. 
    KuШbxona;
    

30. 
    Kosmos;
    
31. 
    Miya;
    
32. 
    Non;
    
33. 
    Eaiamusiз;
    
34. 
    Piйloq;
    
35. 
    Fotoappaiat;
    

IS

30. 
    Ko”prik;
    
31. 
    Til;
    
32. 
    Qizlar;
    
33. 
    Kabutar;
    
34. 
    €iitara;
    
35. 
    Uйversitet;
    
36. 
    Pomidor;
    
37. 
    Jarlik;
    
38. 
    Eshak;
    
39. 
    Devor;
    
40. 
    Soch;
    
41. 
    Qabr;
    

4h. Yurak;

49. 
    Dev;
    
50. 
    Skripka.
    

16
Chet titidagi so'zlarni yodlash texnikasi
Aktiv va passim 1ug*яt
Biz ko'pincha so'zlami qanday qilib yodlaymiz? O'ta pala-partish, asosan matnli xotira yordamida yoAaysiz, shunday emasmi? Ви juda katta muammo. Biz endi obrazli xotira yordamida yodlaymiz. Avvalambor, lug'at haqida tushuncha paydo qilishimiz kerak.

Meta-ta”limda potentsial degan narsa bor. Biz bu so'zni juda ko'p ishlatamiz.

So”zni ilk bor yodlaganingizda, potentsialning eng pastki nuqtasida Ф'lasiz. Potensial:

i) Ko'rganman;
2) Tushшaman, lekin ta ima qilolшayman;
з) Bilaman;
4) Та ima qila olaman;
3) Iзhlata olaman.

Гotensialning 5chi pozitsiyasi — eng kuchlisi hisoblanadi. Birinchi to”rttasi — passiv lug'at, uni o”qiysiz tarjima qilasiz, lekin isЧata olmaysй. Beshinchi nuqя — aktiv lug'at hisoblanadi. Biz asosan aktiv lug“at uchun ishlaymiz.

Pirammidaning eng cho'qqisi — aktiv lug'at hisoblanadi. Biz faqat aktiv lug”at bilan ishlaymiz. Potensial tushunarli bo'lsa, lug“at bilan ishlash jarayoniga o”tamiz.

Lug”at yodlash јагауопі
Lug'at jarayoni uch qismdan iborat:

1.So”zlarni tanlab olish




2. 5o”zIarni eslab qolish




3. So”zlarni mustahkamlash

So'zlarni tanlab olish juda oson. Amaliyotdagi suhbatlarda tanlab olish —juda qiyin, vaqtni ko'p oladi. Mental cards uslubi bor, lekin u ham

kitob tanlaydi, o“sha kitobni qo”liga oladi. Matnni o”qimaydiyu, faqat ko'йb chiqadi, bilmaydigan so”zlaй bo“lв, ulaшi o”chiradi, shundoq o'chirib chiqadi. Avvalo, sizlar bilan ro”yxat yordamida boshlang“ich

etadi. Matnlardan oldin, men sizga maxsus patternlarni beraman. Sizlar o'sha patteШardan so'zlami tanlab olasiz.

18
Chet tilidagi so'zlarni yodlash texnikasi bir necha qadamdan iborat, agar siz ushbu texnikani to”liq egallaвngiz, sizda hech qachon chet tilidagi so”zlami yodlash bilan muammo bo'1maydi. Agar ushbu texnikani ko“nikmaga aylantirib oladigan bo”lsangiz, soatiga 150 — 320ta so z yodlab olish imkoniyatiga ega bo'lasiz.


Demak, so'zlami eslab qolish bilan shug'ullanamiz. Ushbu texnika bir necha qadamlardan iborat:

1. 
   Avvalo, biz chet tilidagi ю“zni o”zbek tilidagi biron ю'zga o'xshatib olishimiz lozim. Misol uchun, Cat (ket) so'zi, bu Ingliz tilidan tarjimada mushuk degani. Endi “ket” so'zi qaysi o”zbekcha 5o”zga o”xshaydi, misol “kit” so'ziga o'xshatishimiz mumkin. Ви піша uchun kerak? Biming miyamiz shunday tuzilganki, biron yangi ma“lumotni eslab qolish uchun, awalo u eski ma”lumot bilan birikishi lozim. Agar sizda u haqidagi eski ma'1umot mavjud bo'lmasa, miyamiz buni Шshunmaydi. Misol uchun, limon so”zini aytsam, siz tasavvur qila olasiz, shunday emasmi? Sababi, siz limonni ko“rgansiz, hatto-ki yeb ko'rgansiz, u haqida miyada ma“lum bir ma”luшotlar qolib ketgan. Ana endi Bengal yong”og”i desamchi? Sizda biron lantaziya paydo bo”ldimi‘? Siz oddiy yong“oqni tasavvur qilasiz yoki umuman tasavvur paydo bo'lmaydi. Sabab? Chunki, siz oldin bu so”zga duch kelmagansiц sizda eski ma’lumot yo q, shu sabab yangi ma”lumot qo”shila olmadi. Chet tilidagi so”zlar bilan ham xuddi shu holat. Ya”ni chet tilidagi so”zlar biming miyamiz uchun yangilik уа uni eslab qolishi uchun u eski ma'lumotga tayanishi kerak. Yaxshilab e”tibor Фrsangiz, standard uslubda yodlagan vaqtingizda, faqatgina oldin eshitgan, biron filmda ko“rib qolgan yoki ko'p takrorlangan so”Лaringiz yodingizda qoladi. Shunday ekan, bu miyamiming tabiiy jarayoni Ыsoblanadi. Biz esa bunga yordam berib yuboramiz. Demak, bizdagi eski ma”lumot — bu biz biiadigan o'zbek yoki boshqa tildagi so z hiюblanadi, shu bois biz chet tilidagi so“zni o”zimiz bilgan biron so”zga o”xshatib olamiz. Buni biz assosiasiya deb ataymiz;
   
2. 
   Tayyor bo“lgan assosiasiyani tajima bilan birlashtiramiz. Misol uchun, Catni “kit”ga o'xshatgandik. Endi tarjima ya'пi mushukni olamiz, mushuk kitga minib olgan va birgalikda okeanlarni suzib yurishganini tasavvur qilasiz;
   
3. 
   Assosiasiya tayyor bo”lgan bo”lsa, 3 marta inglizchadan o”zbekchaga, 3
   

marta o”zbekshadan inglizchaga ta ima qilib qaytarasiz;
39

4. 
   Yana bir muhim qoida, bittada beshtadan ortiq so’z yodlamang. Ya'пi 10
   

— 20talab so z yodlamang. Biming miyamiz bittada 5tadan ortiq ma'lumotni usЧab tura olmaydi. Aшal, beshta ю'zпi assosiasiya qilib olamiz, so'ng ularni 3 martadan tarjima qilamiz, ю'ng keyingi beshta so'zga o'taшiz, ana shunda zo”riqish haш, charchash ham bo'lmaydi;

5. 
   96 soat qoidasi. Har bir yodlagan so“zingizni 4 kundan so“ng bir marta qaparib chiqing. Ви nega kerak? Bizning miyamiz yangi olingan ma'lumotni 4 kun davomida o”zida ushlab turadi, agar u qayta ishlatilшasa, uni chetga chiqarib yuboradi. Shu bois, 4chi kuni so'zlarni bir marta qaytarib chiqing, ana shunda so”zlar bir umrga yordingizda qoladi. Misol, bugun 200ta so z yodladingiz уа bugun dushanba, payshanba kuni shu 200tani qaytarib chiqasiz;
   
6. 
   Shahar metodi. O'zingiz yaxshi bilgan bitta shahaшi tanlab olasiz. U shaharni butunlay bo”shatib яshlaysiz, ya“ni odamlarй shahardan olib tashlaysiz, albatta tasavvuringizda! So'ng, har bir yasagan assosiasiyangimi shahar bo”ylabjoylashtirib chiqasiz. Misol uchun, kitda suzib ketayotgan mushukni oshxonangizga qo”yib qo”yasiz. Avvalo о z uyingizdan boshlang, so ng sekin boshqa joylarga qo'yib chiqishni boshlang. Ви nega kerak? Ви uslub yordamida, siz yasagan assosiasiyalar havoda uchib yurmaydi, ularning aniq bir makoni bo“ladi, makon bo“lgach, siz hatto-ki turgan joyigacha aytib bera olishingiz mumkin.