Vaqt birligi etalonini amalga

Atom soati

Atom soatining ishlash prinsipi

Insonlar ko’p yillar davomida vaqtni yana ham aniq o’lchashga intilishdi. Bu borada texnika va ilm-fan rivojlanishi katta yordam berdi. Yani atom soatlari ishlab chiqildi. Bu esa vaqtni juda ham aniq hisoblashga yordam berdi. Bunda aniqlik juda ham katta. Bir necha milliard yilda 1 soniyaga adashishi mumkin. Bunda bir soniya etib atom massasi 133 ga teng bo’lgan seziyning o’tishi mos keladigan ikkita ma’lum atomlar orasida 9 192 631 770 ta nurlanish hosil bo’lishiga ketadigan vaqt nazarda tutiladi.

Fiziklar jahondagi eng aniq atom soatlarini ishlab chiqishdi AQSH va Singapur fiziklari ayni damda jahonning eng aniq ishlovchi atom soati deb hisoblanayotgan qurilmani ishlab chiqishdi. Yangi soatlar 15 milliard yilda atigi bir soniyaga adashishi mumkin – taqqoslash uchun, olimlarning hisob-kitoblariga ko‘ra, astronomik Olamning yoshi 13,8 milliard yilga teng. Yangi qurilma xona haroratida ishlay oladi va o‘zidan avvalgi atom soatlaridek kriogen sovutishni talab qilmaydi.

Xulosa:

1. Qadimdan odamlar vaqtni o’lchash uchun astronomik bilimlardan foydalanishgan. 2. Sutka odamlar qadimdan foydalanilgan birliklardan biridir. 3. Yerning Quyosh atrofida aylanishi natijasida yerda tun va kun hamda fasllar vujudga keladi. 4. Atom fizikasi yordamida vaqtni aniqlash eng zamonaviy va eng aniq usul hisoblanadi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Q.P.Abduraxmanov, V.S.Xamidov, N.A.Axmedova. FIZIKA. Darslik. Toshkent. 2018 y. 2. MAMADMUSO MAMADAZIMOV. ASTRONOMIYA. Darslik. Toshkent. 2008y. 3. https://vikipediya.uz 4. https://astronomiya.uz