Ва ўрта махсус



Download 3,18 Mb.
bet92/133
Sana09.06.2022
Hajmi3,18 Mb.
#647641
TuriУчебное пособие
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   133
Bog'liq
Услубият (кулланма-тайёр)

7.Унинг остида бувак - укачам кўзларини чирт юмиб, қовоғини солиб ётарди. Ушбу гапдаги бувак сўзи қайси ҳудудга тегишли?
А)Андижон
В)Тошкент
С) Бухоро
Д) Самарқанд
8.Фасоҳат сўзининг замонавий вариантини топинг.
А) эстетика
В) психология
С) нутқ маданияти
Д) нотиқлик санъати


Грамматик услубият. Отлардаги субъектив баҳо шакллари ва эгалик, келишик аффиксларининг услубий вазифалари
Режа:
1. От ясовчи қўшимчаларнинг услубий хусусиятлари
2. Эгалик қўшимчаларининг услубий вазифаси
3. Келишик қўшимчаларининг услубий вазифалари
4.Отнинг субъектив баҳо шакллари
Таянч сўз ва иборалар: субъектив баҳо, морфологик параллелизм
Дарснинг мақсади: талабаларда бадиий матннинг морфологик хусусиятлари ҳақида тушунча ҳосил қилиш. Отнинг услубий хусусиятлари ҳақида маълумот бериш
От ясовчи қўшимчаларнинг услубий хусусиятлари. От ясовчи аффикслар ва уларнинг вариантлари, синонимлиги, фаол ва нофаоллиги, турли нутқ услубларида ишлатилишдаги фарқлари стилистик қимматга эга. Ўзбек тилининг бошқа тиллар билан муносабати асосидаги от ясовчи аффикслар синонимиясига –чи морфемасининг турли матнда тожикча –каш, русча –ист аффикслари билан синонимлик ташкил қилишини кўрсатиш мумкин. Тракторчи-тракторист, машиначи-машинист, меҳнаткаш – меҳнатчи.Тожикча -кор, -кар,-гар, -каш,-гаш аффикслари маъно жиҳатидан –чи ясовчисига яқин бўлиб, касб оти ясаб келса ҳам, кўп ўринларда бирининг ўрнига иккинчисини қўллаб бўлмайди. Масалан, бинокорни “биночи”, мискарни “мисчи” деб бўлмайди. Демак, сўз ясовчи шаклларни ўзи қўшилиб келадиган ўзак маъносига мос ҳолда қўллаш талаб қилинади. –шунос, -парвар, -хўр, -пас, -дўз, -бон, -гар, -соз, -хон каби ясовчи аффикслар (аффиксоид) сифатида хизмат қилади. Бундай аффикслар ёрдамида ясалган отларда китобийлик бўёғи бўлади30.
Кўплик қўшимчасининг услубий хусусиятлари.
Бу аффикс турли сўз туркумларига қўшилиб турли услубий вазифа бажаради:
1. Инсоннинг жуфт аъзоларига, саналмайдиган отларга, мавҳум отларга, атоқли жой номларига қўшилганда маънони кучайтиради.
Мисол: «Болам, болам!» деб елкамга осилганича
Йиғлайберди. Совун юқи қўллари билан

Download 3,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish