Va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi navbahor tumani kasb-hunar maktabi "tasdiqlayman"

/ Qatnash va borib-kelish (reys) haqida tushuncha. Transport agregatining *samarali ishlashi transport vositalaridan foydalanishning va harakatlanishning qan­day tashkil etilishiga ko'p jihatdan bog'liq.

Transport vositalarini obyektlar va ishlarning holati, yuk turlari, qatnash maso- fasi, agregatning dinamik va iqtisodiy ko'rsatkichlari hisobga olinishi kerak.

Qatnash — ikkita punkt (yuklash va tushurish) orasida chegaralangan transport к (tashish) jarayoni.

Reys (borib kelish) — tashiladigan yukni yuklash, tashish va joyga yetkazish tugagandan keyin transport agregati boshlang'ich jo'nash joyiga (yuklash punktiga) qaytib kelishgacha bo'lgan tashish davriyligidir.

1.7.1-rasm. Harakat marshruti turlari.

Shartli belgilar: —» yuksiz qatnov; —— yuk bilan qatnash.

a) va b) — mayatniksimon; d) va e) — radial: /) — halqasimon: g) — sirtmoq shaklidagi.

Mayatniksimon marshrutda reys ikki qatnovdan yuborish va kelishdan, halqasimon marshrutda esa yuk bilan yoki yuksiz bir necha qatnovdan iborat bo'ladi.

2 Yuk tashish ishlarining grafigi. Biron-bir marshrut bo'yicha ko'plab yuklarni tashishda transport agregatlarining kelishilgan harakatini tashkil etish uchun max- sus grafik tuziladi.

Bu graftkda marshnitdagi barcha transport agregatlarining harakati. yuklash va tushirish punktlari ishi o'zar. ? _ qiikda tasvirlanadi.

Grafik ma’lum bir masshtabda quriladi (1.7.2 -rasm). Vertikal bo'yicha beril­gan marshrutga mos ravishda kilometrda ifodalanuvchi masofa qo'yiladi, gorizontal bo'yicha esa soatlarda ifodalanuvchi smena davomiyligi ko'rsatiladi. Grafikdagi qiya chiziq (liniya) transport agregatining harakatini, gorizontal chiziq (liniya) esa turli sabablarga ko'ra bo'sh turishni ifodalaydi.

km

1.7.2-rasm. Harakat grafigi:

O—garaj; A—yuklash punkti; B—tushirish punkti; S_q T_q—yuk bilan qatnash uzunligi va unga ketgan vaqt; T_tay—tayyorlash vaqti; T_yukl—yuklash vaqti; T_tush—tushirish vaqti; T_tq—texnik qarov sababli bo'sh turilgan vaqt.

Tashiladigan yuklarni yuklash va tushirish punktlari ishi transport harakati grafigi bilan bog'liq holda tashkil qilinadi. Bunda yuklash va tushirish punktlari ishi transport agregatining bo'sh turishiga sabab bo'lmasligiga, omborlar va yuklash punktlari ishining bir-biriga va tashish jarayoniga mos kelishiga e’tibor beriladi.