Va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

AnaloglisignallarniU_A(t) (t – o‘tuvchivaqt) raqamlisignallargaU_D(k) (k – butunson) aylantirishningturliusullaribor.
SHulardanengko‘ptarqalgansignalnivaqtbo‘yichadiskretlashtirishvasatxibo‘yich akvantlashdaniborat.
Diskretalshtirish – U_A(t)signalniqisqamuddatliketmaketkeladiganimpulslargaU_A(k)almashtirishdemakdir.
Bundaydiskretlashtirishamplitudaviy-impulslimodulyatoryordamidabajariladi. Uningbittakirishigadiskretlanuvchianaloglisignalberilsa, boshqasigaqisqamuddatliketma-ketimpulslarberiladi. Analoglisignallarniketma-
ketkeluvchiimpulslarorqalitasvirlashdaintervalqanchakichikolinsa, aniqlikshunchayuqoribo‘ladi. Biroqbundaraqamlisignallarsoniortibketadi. SHusababliengqulayechimnitanlabolishzarurbo‘ladi. BuechimV. A.
Kotelnikovteoremasiorqaliberiladi.
Buteoremagako‘rasignalningteng 1/(2_yu) vaqtlarichidagisanoqqiymatlarima’lumbo‘lsa, undanspektrdachastotasi_yudankattabo‘lmaganixtiyoriysignalnitiklashmumkin:
k^
 sin_ю(t − ) ^{ю
S(t) = k}=− ^Sk _ю(t − k_) (1)
_ю
Diskretlash davrida signalning sanoq qiymatlari turlicha bo‘ladi. Signal satxiga muvofiq ravishda kvantlash usuli bilan signalning sanoq qiymatlarini raqamli signallarga aylantirish mumkin.
Kirish kuchlanishi o‘zgaradigan U_max dan U_min gacha bщlgan oraliq 2ⁿ intervalga bo‘linadi. Intervalning kengligi
Umax −Umin
= 2n (2)
kvantlash qadami deyiladi. Xar bir intevalga n xonali kod belgilanadi. Odatda bu kod ikkilik sistemasida yozilgan interval nomeriga teng. Signal kvantlanganda va aksincha raqamli signal qaytadan analogli signalga aylantirilganda ma’lum bir buzilishlar xosil bo‘ladi. Bu kvantlash shovqini deyiladi. Kvantlash shovqinining effektiv kuchlanishi:
 / 2 U 2dU  