Va inregrasiy

TARBIYa JARAYoNIDA ILMIY DUNYoQARAShNI AXLOKIY ESTETIK TARBIYaNI VA E’TIQODNI TARKIB TOPTIRISh.
Islohda ta’kidlaganidek bolaning ilk yoshidanoq ongiga talab­chanlikni,xalolikni va xakkonlikni,xurlik va matonatni,jasoratni singdira olish goyat muhimdir. Tarbiya jarayonida o`quvchilarniaxlokiy tarbiyasi turmush va fao­liyatning turli sohalaridaamalga oshiriladi.Bola oilada tengdoshla­ri orasida,maktbda,kuchada axlokiy ta’sirini sezadi.Kupincha esa bu ta’sir axlok talablariga monand bulmaydi.Yuksak axlokiy shaxsni su­runkali tarzda sobit kadamlik bilan voyaga yetkazish, maktabda uyush­gan bolalar orasida ruy beradi. Maktabda shaxsni har tomonlama ka­mol toptirishga qaratilgan maxsus tarbiyaviy ish amlga oshiriladi.
O`quvchilar yosh avlodni hayotga,mehnatga tayyorlar ekan,ularni har vaqt kamtar, xalol bulishga urgatadilar.
Vaqtni sevishni, mehnat kila olishni,odamlarga nisbatan mexri­bon va gamxur bulishni urgatadilar.
Ana shu ma’naviy fazilatlar axlokiy jixatdan tarbiyalangan in­songa xos bo`ladi. Maktabning maxsus tarbiyaviy faoliyati ana shunday shaxsinitarbiyalshga qaratilgan bo`lib, u axlokiy tarbiyaning quyidagi­vazifalarni xal etadi:
Milliy axlokiy ongni,mustahkam axlokiy e’tiqodlarni tarbiya­lash;Yosh avlodning vatanga, jamiyatga,mehnatga,o`ziga va odamlarga mu­nosabatini anglab olishga qaratilgan axlokiy tuyg`ularni tarbiya­lash, odob ko`nikmalari va odatlarini tarbiyalash; Milliy axlok fazi­latlarini tarbiyalash;
Axlokiy tarbiyaning maqsadi va vazifasi - bu har bir kiida aktivhayotiy nuktai nazarni xoils kilishdant iboratdir.
Yosh avlod axlokiy tarbiyasining barcha vazifalarini mustahkam birligida,tarbiyaviy ishga yondashishi doirasida xal etiladi.Axlokiy munosabatlarining har bir gruppasi muayan axlokiy fazilatlarni uz ichiga oladi.Chunki ma’naviy fazilatlaraxlokiy ong,axlokiy tuyg`u va odob birligidan iboratdir. Shunday qilib, axlokiy tarbiyaning mazmu­ni yaxlit odobli shaxsni shakllantirishga qaratilgandir.
Insonning jamiyatga munosabatini belgilovchi axlokiy fazilat­lardan biri - estetik tarbiyadir.Tabiyot - go`zallikningbenazir man­baidir.U estetik tuyg`ularni,bolalarning quziquvchanligi va tasav­vurini rivojlantirish uchun juda boy material beradi.
San’at asarlarini idrok etishdan badiy mamuniyat olmaydigan va tabiat bilan mulokotda bunday mamnuniyat tuyg`usini xis kilmaydi­gan kishida estetik tuyg`uning o`tkirligiga tula asos bilan shubxa ­bildirish mumukin.
Insonning badiiy va estetik imkoniyatlari sa’natda eng tula va izchilnamoyon bo`ladi.Inson mehnati bilan vujudga san’at muayyan tarixiy bosqichda ijtimoiy ong formalaridan biri bo`lgan,faoliyat­ning o`ziga xos bo`lgan sifatida moddiy ishlab chiqarishdan ajralib chiqadi.Sa’nat insonning voqeylikka estetik munosabatdagi barcha jixatlarni mujasamlashtiradi. Badiiy go`zallik haqidagi har qanday muloxazalar,har qanday lektsiyalar bu go`zalikni bevosita idrok etishchalik estetik ta’sir kursata olmaydi.
San’at vositasi bilan estetik tarbiyalash pedagogikadabadiiy tarbiya deb ataladi.Bunday tarbiya bevosita san’at asarlariga muro­jat qilib,insonda go`zallik olamini to`g`ri talqin eta olish ko`nikma­sining rivojlantirishni talab etadi.
Badiiy didni estetik ta’sirchanligini tarbiyalashning kuchli vositalaridan biri o`qish madaniyatini rivojlantirishdir.
Shunday qilib tarbiya jarayonida ilmiy dunyoqarashning axlokiy es­tetik qarashlarini tarbiyalash va e’tiqodni tarkib toptirishda ba­diiy did bolalarni estetik faoliyatiga rag`batlantiriladi,bu fao­liyat muayyan natijalar bilan xarakterlanadi,hamma san’at mashg`ulot­lari vaqtida o`quvchilar anglab olgan go`zallik elementlarini hayotga tadbiq etishlarini taqozo etadi.

NAZORAT SAVOLLARI.

1. Didaktik jarayoninig mohiyati.
2. Didaktik maqsadini aniqlash.
3. Bilimlarni egallashni asosiy bosqichlari.
4. Didaktik jarayonida axlokiy tarbiyani tarkib toptirish.
5. Estetik tarbiyani tarkib toptirishi.