V. G. Mikulskiy

Faol mineral qo'shimchalar tabiiy yoki sun'iy moddalar deyiladi, ular havo ohaklari bilan aralashtirib, mayda maydalangan va suv bilan aralashtirilganda, havoda qattiqlashgandan so'ng, suv ostida qotib qolishda davom etadigan xamir hosil qiladi.­­­

Faol mineral qo'shimchalar (aks holda gidravlik qo'shimchalar deb ataladi) amorf va shuning uchun kimyoviy faol holatda kremniy dioksidini o'z ichiga oladi va shuning uchun kaltsiy gidrosilikatlarini hosil qilib, kaltsiy gidroksidi bilan o'zaro ta'sir o'tkazishga qodir.­­

Faol mineral qo'shimchalar tabiiy (tabiiy) va sun'iy bo'lishi mumkin. Tog' jinslari tabiiy faol qo'shimchalar (diatomit, tripolit, kolba, kuygan gil jinslar - gleji), shuningdek, vulqon kelib chiqishi (vulqon kuli, tüf, pemza, vitrofir, izlar) sifatida keng qo'llaniladi. Sun'iy faol mineral qo'shimchalar - qo'shimcha mahsulotlar va sanoat chiqindilari: tez sovutilgan (donali) domna shlaklari; 80% gacha mineral belit (dikalsiy silikat) ni o'z ichiga olgan alumina ishlab chiqarishning belit (nefelin) loy chiqindilari; qattiq yoqilg'ining maydalangan holatda yonishi natijasida hosil bo'lgan va elektrostatik cho'kindi va boshqa qurilmalar tomonidan tutilgan uchuvchi kul chiqindilari.­­

Sanoat chiqindilaridan, xususan, bog'lovchi moddalar ishlab chiqarish uchun foydalanish katta xalq xo'jaligi ahamiyatiga ega.­­