V azir lig I a d h a m vaisov teri va tanosil

bilan (PUVA-terapiya) o'tkaziladi.
94

---

Qizil yassi tem iratki 
(Lichen ruber planus)
Qizil yassi temiratki surunkali kasallik b o iib , teri va ko‘rinadigan shilliq
pardalarda monom orf papulez toshmalar toshib, kuchli qichishish bilan
xarakterlanadi. Ayrim hollarda tugunchalar chegaralangan holda o g ‘iz
shilliq pardasi, lab qizil hoshiyasida va jinsiy a ’zolarda joylashishi mumkin.
Kasallik turli yoshda uchrashi mumkin, shilliq pardalar jarohatlanishi
k o ‘proq 40-60 yoshlardagi ayollarda uchraydi.
Etiopatogenezi. 
O g‘iz shilliq pardasida qizil yassi temiratkining paydo
b o ‘lishi, uzoq kechishi, davoga chidamliligi m a’lum darajada bemorda
surunkali kasalliklaming borligiga, natijada organizm himoya vazifasining
susayishiga olib keladi. Bu borada birinchi navbatda, oshqozon-ichak
tizimi kasalliklari, jigar, oshqozon osti bezi holati ahamiyatga ega. Ayrim
kishilarda kasallik bevosita tomir (xafaqon) va endokrin (qandli diabet)
patologiyalari bilan b o g iiq . M a’lum darajada o g ‘iz shilliq pardasining
tish patologiyasi tufayli travmatizatsiyaga uchrashi sabab b o ia d i. Turli
xil metallardan tayyorlangan qoplama tishlar s o ia k tarkibiga jiddiy ta ’sir
etadi, s o ia k tarkibida metall zarrachalari kuzatilib, galvanik toklar hosil
b o ia d i. Shu sababli fermentlar ajralishi sekinlashadi, bu ham kasallik
kelib chiqishida m a iu m ahamiyatga ega.
K lin ik a si. 
T erida p o lig o n a l sh a k lli, k o ‘k im tir -q iz g ‘ish ran gli,
oich am lari 0,2-1,0 sm diametrli, yassi, qattiq qichishadigan tugunchalar
toshadi. Tugunchalarga chetdan qaraganda, yuzasi mumsimon yaltiroq
b o iib , markazida kindiksimon botiq k o ‘rinib turadi. Ust qismida bir-