Qizil yugirikning eroziyali-yarali turida jarohat o ‘choqli b o iib , kuchli
rivojlangan eritematoz d o g \ giperkeratoz, eroziya yoki yara hosil b o iib ,
jarohat atrofi chandiq bilan tugaydi.
Vud lampasida yoritilsa, kepaklar
och ko'kim tir nurlanish beradi.
Eksfoliativ quruq xeylit
a to p ik x e y lit
bilan qiyosiy tashxis qilinadi:
atop ik xeylitda lab qizil hoshiyasining lab terisiga yaqin qism i, lab
burchagi, uning teriga o iis h qismi jarohatlanib, lab qizil hoshiyasining
shilliq p ardag a yaqin qism i jaro h a tla n m a y d i. Asosiy klinik belgi -
lixenizatsiyalardir. Atopik xeylitga qichishish xos, avjlanish davri remissiya
davrlari bilan
tez-tez almashinib turadi, bu holat yil fasllariga b o g iiq .
M e te o r o lo g ik x e y l i t
ning quruq eksfoliativ xeylitdan farqi shuki, u
m eteorologik sharoitlarinin g salbiy t a ’siriga b o g iiq b o iib , lab qizil
h o sh iy a sin in g b a rc h a y u z a la ri riv o jla n g a n y a ll ig i a n is h b ilan
jarohatlanadi.
K o n ta k tli a llerg ik x e y litn
ing quruq eksfoliativ xeylitdan farqi eritema
chegarali b o iib , u t a ’sir ettirilgan sensibilazator o ‘rnida
paydo b o ia d i,
qichishish bezovta etadi. Ja ro h a t, allergiya t a ’siri y o ‘qotilgach qisqa
davrda tuzaladi.
Davosi. E k sfo lia tiv xeylit b ilan o g ‘rig an b e m o rla rn i d a v o la s h
m urakkab m asala hisoblanadi. D avolash kompleks b o iib , h ar turida
turli xil b o iad i. Ekssudativ turida trankvilizatorlar: fenazepam 0,0005 g.
1 kunda 3 mahal, Sibazon (seduksen, relanium) 0,0005 g 3 m ahal tayin
etiladi. Neyroleptiklar: gioridazin (sonapaks) 0,01 g dan kuniga 3 mahal;
adrenalinblokatorlar: anaprilin (obzidan) 0,01 g dan kuniga 3 m ahal tayin
etiladi. Ignarefleksoterapiya, ultrafonoforez
kortikosteroid m alham lari
bilan yaxshi naf beradi.
Ekssudativ turida Bukk nurlari 200 rad dan, haftada 2 m ahal, umumiy
m iqdori 1800 dan 3000 rad gacha. H ar bir m uolajadan a w a l lab qizil
hoshiyasi yuzasidan qaloqlar olib tashlanadi yoki ular 2 % li borat kislotasi
eritmasi bilan ivitiladi.
B em orlarda tireotok sik o z aniqlansa, qalqonsim on bez faoliyatini
susaytiruvchi (tormozlovchi) preparatlar tayinlanadi.
Bemorlar bilan psixoprofilaktik suhbatlar o ‘tkaziladi, bu suhbatlar
davoga ijobiy ta ’sir k o ‘rsatadi.
150
G landulyar xeylit
Glandulyar xeylit lab qizil hoshiyasi, uning
o iis h qismida joylashgan
s o ia k bezlarining giperplaziyasi, giperfunksiyasi, ayrim hollarda esa
geterotopiyasi tufayli vujudga keladi.
B irlam chi va ik k ila m c h i g landulyar
x e y litla r
farqlanadi.
Birlamchi glandulyar xeylit ko ‘proq uchrab, taxminan 3-6 % hollarda
kuzatiladi. K o‘pincha 40 dan oshgan kishilarda uchraydi. E rkaklarda
ayollarga nisbatan 2 m arta k o ‘p kuzatiladi.
Klinikasi. Birlamchi glandulyar xeylit tipik k o ‘rinishga ega. Shilliq
pardaning lab qizil hoshiyasiga o4ish qismida,
ayrim hollarda esa qizil
hoshiya yuzasida qizil nuqtaga o ‘xshash, s o ia k bezlarining kengaygan
uchi ko ‘rinadi, ulardan s o ia k tomchilari ajralib turadi. Agar teri artib
q u ritilsa, 20-30 soniyadan so ‘ng s o ia k bezlari chiqaruv naychalari
uchidan so‘lak tomchilari ajrala boshlaydi, s o ia k tomchilari, shudringga
o ‘xshab lab yuzasida jo y la sh a d i. K am h o lla rd a s o i a k bezlarining
kengaygan uchlari m ayda to ‘g ‘nog‘ich
uchidek kattalikda b o iib , bez
to ‘qim alarining gipertrofiyasi tufayli hosil b o ia d i. Ayrim hollarda esa
s o ia k bezlari chiqaruv naychalari ltrofida leykoplakiya o ‘choqlari hosil
b o ia d i. Ba’zan lab shilliq pardasi qizil hoshiyasi chegarali muguzlanadi.
G landulyar xeylit bilan og‘rigan bemorlar labi doimiy namlanib, shu
sabab yoriqlar, eroziyalar, kam hollarda esa turli xil rak oldi kasalliklari
vujudga kelishi mumkin.
Ikkilam chi glandulyar xeylit turli xil surunkali y a llig ia n ish bilan
kechuvchi kasalliklar natijasida vujudga keladi:
qizil yassi temiratki, qizil
yugirik va boshqalar.
T a x m in q ilin is h ic h a , ja r a y o n bez t o ‘q im a sin i t a ’sirla b , bezni
giperplaziya va gipertrofiyaga uchratadi. Bunday hollarda asosiy kasal
likning klinik ko'rinishi bilan birga, labda s o ia k bezlarining kengaygan
chiqaruvchi teshiklari kuzatilib, ulardan s o ia k tomchilari ajralib turadi.
G landulyar xeylit tashxisi qiyinchilik tug'dirm aydi.
Prognozi. Xushfe’lli, ammo rak kasalligiga o ‘tishi mumkin.
Download
Do'stlaringiz bilan baham: 
