Uzbekistonda davlat muassasalari tarixi

Kim bilan bamaslaxat ish tutishimiz kerak-avvalo xalqimiz bilan. Shunda xalqimiz bizdan rozi bo‘ladi.
Xalq rozi bo‘lsa, ishimizda unum va baraka bo‘ladi.
Xalq bizdan rozi bo‘lsa, Yaratgan ham bizdan rozi bo‘ladi”.⁴ Mamlakatimiz rahbari Konstituttsiyamiz qabul qilinganining 24 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimda 2017 yilni yurtimizda “Xalq bilan muloqot va inson manfatlari yili” deb e’lon qilar ekan: “...Davlat organlarining fuqarolar bilan o‘zaro munosabatlari yuzasidan yondashuvni tubdan qayta ko‘rib chiqish zarur. Bu borada aholi bilan doimiy muloqot qilish, ularni qiynayotgan muammolarni hal etishning yangi mexanizmlari va samarali usullarni joriy etishimiz darkor”,⁵ deb uqtirib o‘tdi. Mana ko‘p o‘tmay, xalqimiz bu g‘oya va tashabbuslarning amaliy natijalarini o‘z hayotida ko‘rmoqda, sezmoqda: Davlatimiz rahbarining o‘zi barchaga o‘rnak ko‘rsatib, hududlarga safarlari davomida chekka qishloq va ovullarga kirib borib, ijtimoiy soha ob’ektlari, oddiy odamlar xonadonlarida bo‘lib, yuzaga kelgan real vaziyat, aholining turmush sharoiti bilan yaqindan tanisha boshladilar. Muammolarni bartaraf qilish bo‘yicha tegishli ko‘rsatmalar berdilar .
Bugunga kelib Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari, Senatorlar, davlat organlari rahbarlari va mas’ul xodimlari ham joylarga chiqib, asl holatni o‘rganmoqda, mavjud xato va kamchiliklardan kelib chiqib, o‘z faolyatini tahliliy–tanqidiy ko‘rib chiqishga urunmoqda. Barcha darajadagi hokimlar, prokuratura va ichki ishlar organlari rahbarlarining xalq oldida hisobot berish tizimi joriy etildi.
Bu uchrashuvlardan dastlabki xulosalar nima? Tinglovchilar tushinib etishlari kerakki,avvalo, odamlar ongida mudrab yotgan tafakkur uyg‘onmoqda, tadbirkorlik va bunyodkorlik ishtiyoqi yanada kuchaymoqda. Ular o‘z fikr-mulohazalari, o‘ylari, dardu –tashvishlari, orzu – armonlari hatto Prezident darajasida muhim va ahamiyatli ekanligini anglab etmoqdalar. Hammamiz anglab etdikki, endi bir idorada rahbar bo‘lishning mohiyat-maqsadi masalalarni qog‘ozda hal etish yoki faqat raqamlardan iborat hisobotlar to‘ldirish emas, balki hayotning mavjud achchiq haqiqatlariga yuzma –yuz kelib, real voqeylikning shiddatli to‘lqinida yonib –kuyib ishlash ekanini barcha to‘la tushinib olishi kerak. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini shakllantirish bo‘yicha muhim ishlar amalga oshirilmoqda. Ayniqsa, 2017 yilning yurtimizda ”Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili” deb e’lon qilinishi bu boradagi salmoqli qadam bo‘ldi. Xalq bilan muloqot qilish, uning turmush sharoitlari bilan tanishish hamda mavjud muammolar echimini topishda amaliy yordam ko‘rsatish, bir so‘z bilan aytganda, xalqning hayotdan rozi bo‘lib yashashiga erishish hamisha ustuvor vazifaga aylandi.
Haqiqatda ham rahbar, avvalo xalq bilan muloqot qilsa, odamlarning qalbiga yo‘l topib, ularning dardu-tashvishlari, orzu-niyatlari, hayotiy muammo va ehtiyojlarini bilsa, jamiyatda adolat muhiti qaror topadi. Bu borada mamlakatimizda ko‘zga ko‘rinarli yangiliklar yuzaga keldi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2016 yil 28 dekabrda imzolagan “Jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlari bilan ishlash tizimini tubdan takomillashtirishga doir chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Farmoni davlat va xalq o‘rtasidagi mustahkam ko‘prik vazifasini bajaruvchi “Xalq qabulxonalari” ishini tashkil etish va yanada takomillashtirishga keng imkoniyatlar ochib berdi. Muhtaram Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning “Xalq qabulxonalari” tashkil etish haqidagi tashabbusi bu borada olib borilayotgan ishlarni yangi bosqichga ko‘tardi. “Xalq qabulxonalari” xalq bilan davlat o‘rtasidagi haqiqiy ko‘prikka aylandi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Xalq qabulxonalari viloyatlar, Toshkent shahrida, shuningdek har bir tuman va shaharda tashkil etilishi hamda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining virtual qabulxonasi faoliyat ko‘rsatishi “Xalq davlat idoralariga emas, davlat idoralari xalqimizga xizmat qilishi kerak” – degan tamoyillarining amalda qaror topganini ko‘rsatib berdi.
Xalq qabulxonalari xalqimizga quyidagi imkoniyatlarni yaratib berdi:

• 
  Mavjud kamchilik va muammolarni dalil ko‘tarib chiqish;
  
• 
  Fuqarolarning o‘z muammolarini bildirishgina emas, balki muammolarning echimi haqidagi turli taklif va fikr-mulohazalar bildirish;
  
• 
  Xalq bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqot o‘rnatish;
  
• 
  Jismoniy va yuridik shaxslarning huquq va erkinliklari hamda qonuniy manfaatlarini to‘la qonli himoya qilishga erishish;
  
• 
  Jismoniy va yuridik shaxslar murojaatlari bilan ishlashning sifat jihatidan yangi va samarali tizimi faoliyatini ta’minlash;
  
• 
  Fuqarolardan tushgan murojaatlarni O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga qat’iy amal qilgan holda tezkor, to‘liq, xolis va o‘z vaqtida ko‘rib chiqilishini ta’minlash hamda echimini topish;
  
• 
  Fuqarolarning to‘g‘ridan-to‘g‘ri murojaat qila olish imkoniyatlari o‘z navbtida mahalliy davlat organlari, mansabdor shaxslarning ortiqcha qog‘ozbozliksiz, diqqat bilan yondashgan holda quyida hal etilishini ta’minlaydi;
  
• 
  Xalq fuqarolardan tushgan murojaatlarning davlat organlari tomonidan ko‘rib chiqilishi va echimini topilishi ustidan tizimli monitoring va nazoratni amalga oshirishga erishiladi.. Bunda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devoni tarkibiy tuzilmasida jismoniy va yuridik shaslarning murojaatlari bilan ishlashni nazorat qilish va muvofiqlashtirish xizmatining hissasi katta bo‘ladi;
  
• 
  Fuqarolarning Xalq qabulxonalariga har qanday murojaatini paysalga solmay, o‘z vaqtida ko‘rib chiqishning qat’iy nazoratga olinishi, murojaatlarni ko‘rib chiqishda qonunbuzarliklarga yo‘l qo‘ymaslik, davlat organlari va xo‘jalik boshqaruvi organlarining murojaatlar bilan ishlash borasidagi faoliyatini, shu jumladan joylarga sayyor chiqishlarni tashkil etish hamda kelib tushayotgan murojaatlar bo‘yicha tezkorlik bilan tegishli chora-tadbirlar ko‘rish orqali nazorat qilish yo‘lga qo‘yildi.
  

Shular orqali Xalq qabulxonasiga tushgan murojaatlar bilan ishlash yanada takomillashtiriladi, fuqarolar bilan ochiq muloqotlar kengaytiriladi, aholining davlat organlariga bo‘lgan ishonchini mustahkamlashga doir chora-tadbirlar ishlab chiqiladi va amalga oshiriladi.
Barcha darajadagi Xalq qabulxonalari xodimlari O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devonining xodimlari hisoblanishi ham mamlakatimizda Xalq qabulxonalarining davlat va xalq o‘rtasidagi mustahkam ko‘prik sifatidagi ahamiyatini ko‘rsatib turibdi.