Узбекистон Республикаси Ташки Ишлар Вазирлиги

XII жадвал қонунлари бўйича бошқа деликтлар. 
Injuria ва furtum деликтлари XII жадвал қонунларида кўрсатилган
энг муҳим деликтлар бўлган. Бундан ташқари, XII жадвал қонунларида
бошқа хусусий деликтлар ҳам қайд этилган: 
foenus
ёки судхўрлик, бу 
деликт учун нотўғри олинган фоизларнинг 4 баравари миқдорида жарима 
солинган; 
tignum junctum
ёки ўзгалар қурилиш ашёсини ўзининг 
қурилмасига ишлатиб юбориш; 
depositum 
ёки омонатга берилган ашёни
яшириб қолиш; ўзгалар ашёсини сотиб юбориш, шунингдек, ҳомийликка
олинган шахснинг мулкига ҳомий ёки васий томонидан зарар етказилиши.

---

228 
Барча келтирилган ҳолларда деликвентларга етказилган зарарнинг 2
баравари миқдорида жарима солинган. Delicta privataга вояга етмаган 
шахслар томонидан қишлоқ хўжалик далаларига қасддан ўт қўйиш 
(
frumentum combustum
), қишлоқ хўжалик экинларини тунда ўғирлаш ёки
нобуд қилиш (
fruges aratro quaesitas
) ҳолатлари киритилган. Қасддан ўт
қўйганлик учун – етказилган зарар миқдорида, қишлоқ хўжалик экинларини
тунда ўғирлаш ёки нобуд қилиш учун эса ноксал жавобгарлик тамойилига
кўра жазо тайинланган.
Damnum injuria datum
Милоддан аввалги тахминан 286 йилда қабул қилинган lex Aquilia
нормалари бўйича
injuria 
деликти 2 алоҳида турга бўлинган:
injuria 
ёки
ўзгалар шахсий мулкига зарар етказиш ва 
damnum injuria datum
ёки
ўзгаларга тегишли бўлган моддий бойликларини нобуд қилиш.
Lex Aquilia
ўзгалар мулкини ёки ўзгаларга тегишли бўлган талаб қилиш 
ҳуқуқини нобуд қилганлик учун жарима тўлаш масалаларини тартибга 
солган 3 бобдан иборат бўлган. Аквилий қонунининг 1-бобида бировнинг 
қули ёки уй ҳайвонини ўлдирганлик учун шу қул ёки уй ҳайвонининг жорий 
йилдаги юқори қиймати миқдорида жарима солиниши кўрсатилган; 2-бобда 
қўшимча кредитор асосий кредиторга зарар етказиш мақсадида қарздорнинг 
қарзидан воз кечгани учун кечирилган қарз миқдорида асосий кредиторга
жарима тўлаши белгиланган; 3-бобда эса ўзгалар қули ёки уй ҳайвонига
жароҳат етказганлик учун шу қул ёки уй ҳайвонининг зарар етказилган
охирги ойдаги баҳоси миқдорида жарима солиниши кўрсатилган.
Классик даврда