Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги. Тошкент Архитектура-курилиш институти Курулишни бошкариш факультети

Расм 6 Тизимли ёндашув схемаси


Тизимий фикрлаш муваффақиятли лойиҳани амалга ошириш учун зарур омил ҳисобланади. Лойиҳа бошқарув тизимлари муқобил техник, техникавий ва бошқа эчимлар нуқтаи назаридан лойиҳа эҳтиёжларини таҳлил қилишнинг янги усулларини талаб қилади. Лойиҳани бутунлай таҳлил қилиш, унинг алоҳида бўлимларида ҳаддан ортиқ консентратсияни олдини олиш қобилияти лойиҳанинг мақсадларига эришишнинг энг муҳим шартидир.
Тизим ёндашув назарияси қайси тизимларнинг энг муҳим эканлигини аниқлай олмаслигини унутманг. Назария фақат корхона бир-бирига боғлиқ бўлган қуйи тизимлардан иборат бўлиб, ташқи муҳит билан ўзаро муносабатларда очиқ бўлган тизимдир.
Тизимнинг айрим элементлари лойиҳа мақсадларига эришиш бўйича таъсир даражасини аниқламайди. Тизимларни лойиҳа бошқарувига тўғри ишлатиш учун менежер корхона ва лойиҳа ўртасида ўзаро муносабатлар тамойилларини билиши керак.
Ишлаб чиқариш шароитида лойиҳа янги объектни яратиш ва улардан фойдаланиш (эксплуататсия қилиш, фойдаланиш), шунингдек ишлаб турган объектни яхшилаш, қайта қуриш, реконструктсия қилиш, кенгайтириш ёки модификация қилиш учун тизимий тадбир ҳисобланади.
Лойиҳа бажарилишнинг маълум бир тартибига, мақсадларни, босқичлар мазмунини, иш ҳажмини, усулларини ва воситаларини, ҳар бир босқич учун кетма-кетлик ва муддатларни кўрсатиб, амалга оширилиши керак. Лойиҳалар таълим методологиясида акс эттирилган турлар, турлар ва хилма-хиллик бўйича кенг таснифга эга.
Шундай қилиб, фаолиятнинг турли соҳалари бўйича лойиҳалар бир неча турга бўлинади: тадқиқот, конструкторлик, технологик, ташкилий, татбиқ этилиши (амалда рўёбга чиқариш) ва одамларни бошқариш.
Тадқиқот лойиҳаси моддий ва нодавлат дунёси қонунлари ва қонуниятларини аниқлаш, инсон фаолияти ва табиатининг турли соҳаларида ҳақиқатни излаш учун тадқиқот лойиҳаларини амалга ошириш билан боғлиқ.
Конструкторлик лойиҳаси саноат объектларини ишлаб чиқариш, қурилиш ва бошқа объектларни ишлаб чиқариш учун ишлаб чиқилган конструкторлик ҳужжатлари (чизмалар, спетсификатсиялар, тушунтириш ёзувлари, тартиблар, намуналар, маълумотлар базалари, ҳисоб-китоблар ва бошқалар) га эга.