Узбекистон республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат щ тисодиёт университети



Download 8,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet146/183
Sana25.02.2022
Hajmi8,4 Mb.
#288575
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   183
Тиббий хизмат инсон манфаат- 
ларини таъминлашнинг му^им омил- 
ларидан биридир. Тиббиёт ходимлари 
уйма-уй юриб, касалликларни профи­
лактика цилиши, со^адаги узгаришлар- 
ни одамлар сезиши керак. Бунине учун 
шифокорларнинг маданиятини, маъ- 
навиятини, масъулиятини ошириш, 
ишга ва беморларга муносабатини уз- 
гартириш зарур.
Шавкат Мирзиёев
180


ва республика клиник шифохоналарини хамда туртинчи даражали куп тармокли болалар 
тиббиёт марказларининг моддий-техник базаси мустахкамланади ва ахолига курсатилаёт- 
ган тиббий ёрдам сифати оширилади1.
Маълумки, мамлакатимизда мустакилликнинг илк йиллариданок хотин-кизларга 
гамхурлик курсатиш, уларни ижтимоий-хукукий жихатдан куллаб-кувватлаш, сиёсий 
фаоллигини ошириш, касбий, жисмоний, маънавий хамда интеллектуал салохиятини 
юксалтириш, киз болаларни замонавий касб-хунарга ургатиш, уларни спортга кенг жалб 
этиш, соглом оилани шакллантириш давлат сиёсати даражасига кутарилди.
Узбеки стон Хотин-кизлар кумитаси мамлакатимиз хотин-к,изларини хар томонлама 
куллаб-кувватлаб, халкаро аёллар харакати х,амда бошка нуфузли тузилмалар билан кенг 
хамкорлик килиб келмокда. Узбекистон Республикасининг Биринчи Президента Ислом 
Каримов ташаббуси билан 1991 йилда ташкил топган мазкур ташкилот охирги йилларда 
халкаро майдонда уз обру-эътиборини кучайтирди. Айникса, Президентимизнинг 2004 
йил 25 майдаги «Узбекистон Хотин-кизлар кумитаси фаолиятини куллаб-кувватлаш бо- 
расидаги кушимча чора-тадбирлар тугрисида»ги Фармони кумита тизимининг яна бир 
боскич кугарилишига асос булди.
Хотин-кизларнинг ижтимоий-сиёсий фаоллигини ошириш, оила ва жамиятдаги мав- 
кеини мустахкамлаш, оила, оналик хамда болаликни мухофаза килишда Узбекистон Респуб­
ликасининг Конституцияси, унлаб конунлар, саксонга якин фармон ва карорлар, давлат 
дастурлари хукукий асос булиб хизмат килмокда. Чунончи, Асосий К^онунимизнинг 46- 
модцасида хотин-кизлар ва эркаклар тенг хукукдилиги белгилаб дуйилгани уларнинг дав­
лат хамда жамиятни бошцаришдаги иштирокини кенгайтириш, юртимиз равнаки йулида 
бор салохият ва имкониятларини ишга солиб, мехнат килишларига шароит яратмокда. 
Шу билан бирга, мамлакатимиз сохага оид турли конвенция, битам хамда шартномаларга 
кушилган.
Юртимизда хотин-к;изларнинг ижтимоий-сиёсий майдондаги фаоллигини янги 
бир погонага кутариш максадида 2004 йили Узбекистон Республикасининг сайлов 
конунчилигига узгартиш ва кушимчалар киритилиб, сиёсий партиялардан вакиллик ор- 
ганлари х,амда парламент депутатлигига номзод курсатиш жараёнида хотин-кизлар учун 
30 фоизли квота жорий этилди.
Аёлларнинг 13 нафарига «Узбекистон Кахрамони» унвони, 64 нафарига «Них,ол» му- 
кофоти берилган булса, улар Конституциявий суд тазимида 20 фоизни, Олий суд сохасида
14,6 фоизни, ишлаб чицариш тазимида 42,8 фоизни, кишлод хужалигида карийб 43 фоиз­
ни, таълим, маданият ва илм-фан сох,асида 72,9 фоизни, согликни сакдаш тазимида 75,3 
фоизни ташкил этади. Бундан тапщари, хотин-кизлар томонидан 300 дан ортик докторлик, 
3 мингга як,ин номзодлик диссертациялари химоя килинган3.
Узбекистон Республикаси Президента Шавкат Мирзиёев 2017 йил 4 мартда, Халкаро 
хотин-кизлзр кувтг арафасидах и мамла^ашмимипп1 стаю т хетин кнэлар вакиллари билан 
учрашиб, уларни, бутун юртимиз аёлларини байрам билан табриклаб, мамлакатимизда
1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги «Узбекистон Республикасини 
янада ривожлантириш буйича Харакатлар стратегияси тугрисида»ги 4947-сон Фармони, 234-банд.
2 Уша манба, 234-банд.
3 Бетакроримсан, ягонасан, Она ватаним, Узбекистоним. Узбекистоннинг 24 йиллик мустакил 
тараккиёт йулида турли сохдларда кулга киритилган ютук ва натижалар, мамлакатимизнинг салох,ияти 
ва кудрати, туб ислохотларнинг мохияти ва ахамиятини ахолининг кенг катламларига етказиш, жой- 
ларда ташкилий-амалий, ижтимоий-сиёсий, маънавий-маърифий тадбирлар х,амда таргибот-ташвикот 
ишларида фойдаланишга мулжалланган услубий кулланма / Республика маънавият ва маърифат 
Кенгаши. - Т.: «Маънавият», 2015.134-бет.
181


мустакиллик йулларида хотин-кизлар манфаатларини химоя килиш борасида амалга 
оширилган ишларни сархдсоб килиб, бу борадаги долзарб вазифаларга атрофлича т^Ьстаб 
ЗО'ди. Президентимизнинг Узбекистон хотин-кизлар кумитаси фаолияти самарадорлигини 
оширишга каратилган карори бу йулдаги катта амалий кадам булди.
Мамлакатимизда ахоли саломатлигини мустахкамлашнинг мухдм ва самарали омили 
булган жисмоний тарбия ва спортни ривожлантиришга хам алохдда эътибор каратилмокда.
2017-2021 йилларда аёллар уртасида спортнинг оммавийлигини ошириш, корхона ва таш- 
килотларда мехдат килаётган аёллар саломатлигини мустахкамлаш максадида келгусида 
К^оракалпогистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шахрида «Соглом она - соглом 
бола» шиори остида анъанавий минтакдвий «Аёллар спорт фестивали», «Соглом авлод 
учун» кубоги учун сузиш, синхрон сузиш, сувга сакраш, гимнастика, бадиий гимнастика, 
спорт ракси ва гимнастикаси каби спорт мусобакалари хамда бошка тадбирлар угкази- 
лади1.
Аёлларни мод дий куллаб-кувватлаш максадида Узбекистон Касаба уюшмалари Феде- 
рацияси томонидан 1500 миллион сум микдорида мамлакатимизнинг турли худудларида 
яшовчи 2 минг нафар эхдиёжманд оила аёллари электр маиший техника жихозлари бериш 
йули билан рагбатлантирилади2.
Оилалар фаровонлигини таъминлаш, оилалар ва махаллаларда ижтимоий-маънавий 
мухитнинг баркарорлигини саклаш, соглом турмуш тарзини янада мустахкамлаш, соглом 
ва баркамол авлодни тарбиялашда жамоат ташкилотларининг ижтимоий хамкорлигини 
кенг йулга куйиш максадида оилаларнинг ижтимоий-маънавий холатини тизимли ур- 
ганишнинг самарали механизмини яратиб, амалиётга татбик эгиш хамда ахоли турмуш 
даражасининг хакикий ахволини доимий урганиб бориш, жойлардаги жамоатчилик ва- 
килларига бу борада услубий кумаклашиш, оилалардаги мавжуд муаммоларни аниклаб, 
уларни бартараф этиш борасида чора-тадбирлар дастури ишлаб чикилади3. Бу борада 
оилалар мустах,камлигини таъминлаш, оиланинг фарзанд тарбияси борасидаги масъули- 
ятини ошириш, оилавий кадриятларни мустахкамлаш, жамиятдатинчликва баркарорликни 
саклашда оиланинг тутган урнини курсатиш хамда оила институтининг мавкеини оши­
риш максадида 15 май - Халкаро оила куни муносабати билан «Инсон ва оила манфаати
- жамият фаровонлиги» номли телемарафон утказилади4.
Худудларда ахоли, айникса, хотин-кизлар билан мулокотда булиш, оилаларга кириш, 
уларнинг муаммоларини хал килиш, хотин-кизлар, ёшлар ва вояга етмаганларнинг манфа­
атларини таъминлаш максадида етук ва масъул мутахассислар гомонидан махаллаларда 
сайёр кабуллар ташкил килиб, зарур хукукий, психологик ва тиббий ёрдамлар курсатилади. 
Фукароларнинг маиший муаммо ва камчиликлари жойларда хал этилади, уларга хукукий, 
психологик ва тиббий ёрдамлар курсатилади5.
Узбекистон Хотин-кизлар кумитасининг, республика хотин-кизлар жамоат ташкилот­
ларининг аёллар хукукларини химоя килиш, уларнинг мамлакатимиз сиёсий-ижтимоий, 
ижтимоий-иктисодий ва маданий хаётида тулаконли иштирок этишини таъминлаш, 
хотин-кизлар хамда ёшларнинг маънавий ва интеллектуал савиясини кжсалтириш бора­
сида олиб бораётган ишларининг самарадорлигини ошириш максадида «Хотин-кизларни 
ижтимоий куллаб-кувватлаш марказлари фаолиятини ривожлантириш чора-тадбирлари
1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги «Узбекистан Республикасини 
янада ривожлантириш буйича Хдракатлар стратегияси тугрисида»ги 4947-сон Фармони, 226-банд.
2 Уша манба, 227-банд.
3 Уша манба, 236-банд.
4 Уша манба, 237-банд.
5 Уша манба, 223, 238-бандлар.
182


тугрисида»ги карори лойих,аси ишлаб чикилади. Ушбу карор асосида ахолининг муам- 
моли масалаларини хдл этишнинг самарали тизими яратилади.
Мамлакатимизда аёллар бандлигини таъминлашга каратилган дастурлар асосида 
яратилаётган иш урин л ар и йилдан-йилга ортиб бормокда. Хотин-кизлар тадбиркорлигини 
куллаб-кувватлаш борасида мамлакатимиз эришаётган ютуклар, айникса, уй мехнатини 
ривожлантиришга каратилган саъй-харакатлар диккатга сазовор. Бу, уз навбатида, аёллар- 
нинг оила моддий фаровонлигига муносиб хисса кушишларига, шу билан бирга, фарзанд 
тарбияси билан бевосита шугулланишларига имкон беради.
Мамлакатимиз согликни саклаш тизимида амалга оширилаётган ислохотлар жа- 
раёнида фармацевтика саноатини ривожлантириш, ахоли ва даволаш муассасаларини 
сифатли, хавфсиз ва арзон дори-дармон воситалари билан таъминлашга алохида эътибор 
каратилмокда. Бугунги кунда мамлакатимизда 130 дан зиёд фармацевтика корхонаси фао- 
лият курсатиб, улар томонидан 2 мингдан ортик турдаги дори-дармон воситалари ишлаб 
чикарилмокда. Шунингдек, дори воситаларини ишлаб чикариш ва улар билан ахоли хамда 
даволаш-профилактика муассасаларини таъминлаш максадида мазкур сохадаги ишларни 
ташкил этишнинг мустахкам хукукий асослари барпо этилди. Йигирмадан ортик; конун, 
бир юз йигирмадан зиёд меъёрий-хукукий хужжатлар бу йуналишдаги ишларни тартибга 
солишда мухим хукукий асос булмокда.
Ах,оли ва тиббиёт муассасаларининг арзон ва сифатли дори-дармон воситалари 
хамда тиббиёт буюмлари билан таъминланганлик даражасини янада ошириш, уларнинг 
нархини белгилаш буйича очик-ошкора механизмни жорий этиш, мамлакатимизда арзон 
ва сифатли препаратлар булишига карамасдан ташхис куйиш ва даволаш стандартларида 
кузда тутилмаган хамда асосан киммат импорт дори-дармон воситаларини тавсия этиш 
каби номакбул амалиётнинг олдини олиш ва келгусида бундай холатларга йул куймаслик 
максадида Президент Ш.Мирзиёевнинг 2016 йил 31 октябрдаги «Ахолини дори-дармон 
воситалари ва тиббиёт буюмлари билан таъминлашни янада яхшилашга дойр чора-тад- 
бирлар тугрисида»ги' ПК-2647-сон карори бу борадаги ишлар куламини кеигайтириш, 
халкимизни арзон ва сифатли дори-дармон воситалари хдмда тиббиёт буюмлари билан 
таъминлаш даражасини оширишда мухим дастуруламал булмокда.
Ушбу хужжат асосида соха буйича мутасадди ташкилотлар хамкорлигида тиббиётда 
кенг кулланиладиган 343 номдаги ижтимоий ах,амиятта эга дори-дармон воситалари ва 
тиббиёт буюмлари учун катьий нархларни белгилаш тартиби жорий этилди. Кдрорда 2017 
йилнинг 1 январидан эътиборан четдан олиб келинадиган, шунингдек, мамлакатимиз иш­
лаб чикарувчиларидан сотиб олинадиган дори-дармон воситалари ва тиббиёт буюмларига 
куйиладиган устамалар улгуржи савдо учун сотиб олинган кийматидан 15 фоиздан, чака- 
на савдо учун улгуржи нархидан 20 фоиздан ортик булишига йул куйилмаслиги катьий 
белгилангани ахолининг барча тоифалари манфаатига хизмат килмокда2.
Барча дорихоналарда булиши мажбурий булган 76 турдаги дори воситалари ва тиббий 
буюмлар хамда шифокор рецептисиз бериладиган 1033 турдаги дори-дармон воситалари 
руйхати дорихоналарнинг харидорга кулай ва к)финарли жойига илиб куйилмокда. Тиб­
биёт ходимлари ва дорихоналар масъуллари учун амалий семинарлар ташкил этилиб, 
карорнинг мохияти, унда белгиланган вазифалар тушунтирилмокда.
Пенсионерлар, ногирон, ёлгиз кексалар, ахолининг бошка эхтиёжманд тоифаларининг 
тулаконли хаёт кечиришларини таъминлаш учун уларга тиббий-ижтимоий ёрдам курса- 
тиш тизимини янада ривожлантириш ва такомиллаштириш сохасида бир катор ишлар 
амалга оширилмокда.
1 «Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами», 2016 йил 26 декабрь, 51-сон.
2 Узбекистон Республикаси Президентининг2017 йил 7 февралдаги «Узбекистон Республикасини 
янада ривожлантириш буйича Хдракатлар стратегияси тугрисида»ги 4947-сон Фармони, 223-банд.
183


Халцимизга муносиб турмуш шароитини яратиб бериш, ах,оли соглигини саклаш 
масаласи давлатимиз ва жамиятимизнинг доимий диккат марказида булиб келмокда. 
Х^аракатлар стратегиясида аёллар ва цизларнинг саломатлигини мустах,камлаш, улар 
орасида жисмоний тарбия хдмда спортни оммалаштириш, шунингдек, кексалар, узгалар 
парваришига мухтож, уруш ва мехнат фронта катнашчилари, ижтимоий х,имояга мухтож 
шахсларни хдр томонлама куллаб-кувватлаш билан боглик долзарб чора-тадбирлар хдм 
камраб олинганлиги юртимизда «Инсон манфааглари хдр нарсадан улуг» тамойилининг 
амалга оширилишини таъминлашда мухим омил булиб хизмат кдлади.
= ( ^ ) ---------- --------------------------- НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ ----------------------------------------------

Download 8,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   183




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish