Узбекистон Республикаси олий ва урта махсус талим вазирлиги Ал Хоразмий номидаги Урганч Давлат университети

3.1. Tuproqning tuz rejimi

Xorazm viloyati sharoitida tuproqning meliorativ holatini yomonlashtiruvchi omillardan biri tuproqning sho’rlanishi hisoblanadi.

Tuproq sho’rlanishining asosiy sabablaridan biri minerallashgan yer osti suvlarining yuqori joylashishidir. Oson eruvchi zararli tuzlar tuproqning ustki qatlamlarida, ya’ni o’simlik ildizlari o’sadidan qatlamlarida to’planadi. Buning natijasida chigitlar bir tekisda unib chiqmaydi.

Sug’oriladigan yerlarning tuz rejimi ekishdan oldin sho’r yuvish bilan normallashtiriladi. Tuproqdagi zararli tuzlar miqdorini aniqlash maqsadida tuproq sho’rini yuvishdan oldin va vegetatsiya oxirida tajriba o’tkazilayotgan dalaning 5 tochkasidan konvert usulida tuproq namunalari olindi.

Tuproq namunalarini tuproqning 0-10, 10-20, 20-30, 30-40, 40-60, 60-80, 80-100 sm qatlamlaridan olindi. Tuproqdagi zararli tuzlar miqdori, qattiq qoldiq va tuproq tarkibidagi xlor miqdori sho’r yuvishdan oldin va vegetatsiya oxirida aniqlanib olindi.