Узбекистон республикаси kишлок ba сув хужалиги вазирлиги


Мавзу; БЕГОНА УТЛАРГА КАРШИ КУРАШ ЧОРАЛАР



Download 0,66 Mb.
bet6/13
Sana18.07.2022
Hajmi0,66 Mb.
#819055
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
26966 К.х. асослари маъруза матни

8.Мавзу; БЕГОНА УТЛАРГА КАРШИ КУРАШ ЧОРАЛАР
Режа;
1. Бегона углар таркалишини олдини олиш.
2. Бегона утларга карши агротехник кураш чоралари.
3. Бегона yтларга карши махсус кураш чоралари.

  1. 4. Бегона утларга карши кимевий кураш чоралари.

Адабиетлар: 2;3;4;5,
Бегона утларни йукотиш: олдини олиш, кирувчи ва махсус талабларга булинади. Далаларни бегона утлардан тоза булишини таъминлашда уларни таркалишили олдини олиш тадбирлари мухим ахамиятга эга. Купчилик бегона угларнинг уруги экин билан бирга етилади. Хосил йигишитирилиб олинганда улар донга аралашиб кетади. Одатда бугдой олабута ва исмалок беда уругига зарпечак, шолига курмак аралашган булади. Уругликни тозалаш экиннинг соф булишига имкон беради. Бегона утлар уруги етилмасдан экинлар хосилини йигиб олиш уругликнинг тоза булишини таъминлайди. Бедани 15-25% гуллаганда уриш бегона утлар уруги етилишига йул куйилмайди. Kанал, арик, зовур йул екаларида усадиган бегона угларни ypyrи егилмасдан йукотиб туриш сув оркали уруглар таркалишини олдини олади. Бегона утлар таркалишини олдини олишда далаларга яхши чириган гунг солиш керак. Чиримаган гунгда эса бегона ут уруглари куп булади.
Экинлар кучат калинлиги сийрак булса бегона утлар усишига имконият яратилади. Шунинг учун кучат калинлиги нормал булишига эришиш лозим.
Бир хил экин сурункасига экелаверса шу экин агротехникасига мослашган бегона утлар купайиб кетади. Буни олдини олишi yчyн агротехникаси бир-биридан кескин фарк киладиган экинларни навбатлаб экиш лозим.
Карантин тадбирлар. Бегона утларни таркалишини олдини олиш учун ички ва ташки карантин тадбирлари кулланилади ички карантин мамлакат ичидаги хавфли бегона утларни бир вилоядан иккинчи вилоятга утишини олдини олади. Ташки карантин эса чет эллардан ашаддий бегона утларни Узбскистонга кириб кслшиини олдини олади. Ички карантин бегона утларга еввойи гутожихуроз, ажрик, гумай, какра, соломалайкум, аччикмия, окмия, кампирчопон, девкурмак, говкурмак, зарпечак ва бошкалар киради. Уларнинг руйхатига узгартиришлар киритиб борилади.
Бегона yтларга карши агротехник чораларга шугорлаш, экин экишдан олдин, экин экилгандан сунг ерга ишлов бериш тадбирлари киради.
Кузги шудгорни сифатли килиб икки ярусли плуглар билан утказиш бегона утлар сонини кескин камайтиради. Чимкиркарли плуг билан тупрок юзасига тукилган бегона ут уруглари 30-35 см чукурликка кумилса маълум микдорда унувчанлигини йукотади.
Гумай, ажрик, камиш каби илдизпояли бегона утларни шудгорлашдан олдин агдаргичи олинган плугда 18-22 см чукурликда юмшатиб сунгра чукурликда хайдаш хам бегона утларни камайтиради. Агар ер биринчи йили 40 см чукурликда кейинги йилларда 25, 30, 35 ва 40 см чукурликда шудгорланса бегона ут уруглари тушган катлам уч йилгача ер бетига чикмайди ва унувчан уруглар микдори камаяди.
Бегона утларга карши махсус чораларга биологик, оловли кураш, мульчалаш каби усуллар киради.
Алмашлаб экиш, экинларнинг экиш муддатлари, меъерлари бегона утларнинг зараркунандалари ва касалликларидан фойдаланиш биологик кураш усулига киради.
Агротехникаси турлича булган экинларни навбатлаб экиш бегона утларни кескин камайтиради. Масалан бедадан кейин пахта даласидаги бегона утлар сони 40-50% камаяди.
Шумгияга карши фитомиза пашшаси кулланилганда унинг уруги 71% гача камаяди.
Оловли культиваторлар ердамида бегона угларни куйдириш мураккаблиги учун деярли кулланилмаяпти.
Мульчалаш усули. Мульчалаш учун пленка, нефт чикиндиси, махсус когоздан фойдаланиш мумкин. Бу нарсаларни катор устига ейиш бегона утлар усишини олдини олади.
Бегона утларга карши кимевий кураш чоралари. Бегона утларга карши курашда гербипидлар самарали восита хисобланади. Тузилишига кура гербицидлар анорганик ва органик моддаларга булинади. Экинларга ва бегона утларга таъсир этишига кура гербипидлар танлаб таъсир этувчи ва еппасига таъсир этувчи икки группага булинади. Бегона утларга таъсир этишга караб контакт ва ичидан таъсир этувчиларга булинади. Контакт таъсир этувчилар усимликнинг теккан хойига таъсир этади. Ичидан таъсир
этувчи бегона утларнинг кайси кисмига тегишидан катий назар унинг танасига сингиб модда алмашинув жараенини бузади.
Гербицидлар ОВХ - 28 аппаратида еппасига, ПГС - 2,4 ПГС -3,6 аппаратида тасмасимон усулда сепилади.
Гербицидларнинг самарадорлиги уларнинг меъери, куллаш усули, муддати хамда тупрок намлигига боглик булади. Огир механик таркибли, чириндига бой тупрокларда юкори, кумлок ва кумок тупрокларда нисбатан пастрок меъерларда кулланилади.
Пахтачиликда которан, котофор гербицидлари экиш билан бирга лента усулида 0,9-1,2 кг/га, трефлан 4,0-6,0 л/га меъерда экишдан олдин еппасига сепилади. Куп йиллик утларга карши фосулеп сентябрь, октябрь ойларида 9-12 кг/га меъерда кулланилади. Фюзилад 3,0 л/га меъерда гузанинг биринчи сувидан кейин сепилади.
Маккажухорида симазин 1,9-7,5 га/кг, атразин 3,0-8,0 га/кг, агелон 4,0-6,0 кг/га, политриазин 3,0-6,0 га/кг меъерда лента усулида кулланилади.
Галла экинларида пранитар 2,4-Д нинг аминли тузлари еки эфирлари ишлатилади. Солиш меъери 1-2 кг/га. 300 л/га сувда эритиб самолетда, 600 л/га сувда эритиб ОВХ - 28 пуркагичида пуркаш мумкин. Шолида ялан (8-16 га/кг), пропанид (16-30 кг кг/га), галлада триллат (2-4 кг/га) гербицидларидан фойдаланилади.
Сабзида линурон (0,8-3,0 л/га) керосин (300-400 л/га), пиезда рамрод (4,6-6,6 л/га) каби гербицидлар купланилади. Бегона утларга карши курашда агротехик, биологик ва кимевий кураш чораларини уйгунлашган холда олиб бориш керак.
Такрорлаш учун саволлар:
1.Бегона угларни таркалишини олди кандай олинади?
2.Бегона утларни йукотишда кузги шудгорнинг ахамияти нимадан иборат?
3.Илдизпояли бегона утларни йукотишда дискли бороналардан фойдаланса буладими?
4. Пахтачиликда гербицидларни куллаш буйича нима биласиз?
5.Галлачиликда кайси гербицидлардан фойдаланилади?



Download 0,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish