Узбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я

1 Х а р а н г: 
Шершеневич Г.Ф.
Общая теория права. Вып.3.1911. С. 619—620.
336

---

!зе
и
о
хд
щ
п>|
ш
оо
,2поЛ!2,
лл
лл
лл
Хукукдай муносабат таркиби
Хукуций муносабат
4> 
Л 
^
Хукук,ий муносабат
Субъектив здтоц
Хуку к, субъекта
объекти
ва мажбуриятлар
Л 
Л 
Л 
О
6  
^
Хукук,ий
ваколат
Юридик
мажбурият
.. ..- ..- ........-У
Юридик
Ж исмоний
шахе
шахе

---

ДАВЛАТ ВА ХУКУК НАЗАРИЯСИ
5 -§ . Юридик фактлар
Б а р ч а и ж т и м о и й х а ё т в д ц и с а л а р и с и н г а р и Х У Х У Х и й м у н о с а б а т л а р
Хам т а р а х х и ё т к ,о н у н и я т л а р и г а и т о а т э та д и . И н с о н л а р у р т а с и д а г и а л о - 
к ,а л а р н и н г ю р и д и к ш а к л и б у л м и ш
Х У Х У Х и й
м у н о с а б а т л а р м у н та з а м
р а в и ш д а п а й д о б у л и б , у з г а р и б ва ба р ха м т о п и б т у р а д и .
Х.УХ УХ И Й м у н о с а б а тл а р ю р и д и к н о р м а л а р а с о с и д а к е л и б ч и х а д и . 
Б и р о к , Х У Х У Х и й н о р м а л а р у з -у з и д а н , б е в о с и та Х У Х У Х и й м у н о с а б а т л а р н и
п а й д о к д т м а й д и . Н о р м а л а р ф а х а т г и н а Х У Х У Х и й м у н о с а б а тл а р в у ж у д г а
к е л и ш и н и н г ш а р т л а р и н и , х о л а т л а р и н и ва ч е г а р а л а р и н и б е л г и л а б б е - 
р а д и . Х У Х У Х и й м у н о с а б а т л а р н и н г м а в ж у д л и г и
юридик фактлар,
д е б а т а - 
л у в ч и м у а й я н х а ё ти й х о д и с а л а р б и л а н
боглих. 
Ю р и д и к ф а к т л а р Х У Х УХ ий 
м у н о с а б а т л а р н и н г з а р у р и й ш а р т и , а н и к , т а л а б и с и ф а т и д а м а й д о н г а
ч и к д д и .
Хуш, юридик фактлар дегани кдндай ходиса? Турмушдаги барча 
вок,еликлар мана шундай ходисалар хисоблана оладими? Чамаси, йук,. 
Хаётда 
турли-туман фактлар, холатлар, шарт-шароитлар бор. Аммо 
уларнинг хаммаси 
хам юридик 
факт булавермайди. Муайян ходиса ва 
Холатларни юридик 
факт деб эътироф этиш 
давлатнинг хохщы-ирода- 
сига боглик,. 
Ю ридик факт ХУХУХий муносабатни келтириб 
чик;аради, 
томонларда 
ХУХУХ ва мажбурият вужудга келтиради. ХУХУХий нормалар 
таъсирида 
у ёки бу хаётий холатлар юридик 
фактга 
айланади.
Юридик фактлар 
—
Х У Х У Х и й н о р м а л а р а с о с и д а Х У Х У Х и й м у н о с а б а т ­
л а р н и в у ж у д г а к е л т и р у в ч и , у з г а р т и р у в ч и ва ба рхам т о п т и р у в ч и х а ё ти й
х о д и с а л а р д и р . Ю р и д и к ф а к т л а р Х У Х У Х и й ти з и м д а , Х У Х У Х и й т а р т и б г а
с о л и ш м е х а н и з м и д а м у х и м р о л ь у й н а й д и ва к а т т а а х а м и я т ка сб э та д и . 
У л а р Х У Х У Х и й н о р м а б и л а н ан и к , Х У Х У Х и й м у н о с а б а т у р т а с и д а г и б о г - 
л о в ч и б у г и н д и р .
Ю ридик фактлар хукукдш нормалар ва хУХУХДорлик (ХУХУХ субъек­
та), субъектив ХУХУХ ва юридик мажбурият билан биргаликда ХУХУХий 
муносабатларнинг зарурий шарти хисобланади. М асалан, Узбекистон 
Республикаси Конституциясининг 41-моддасига мувофик,, хар ким би- 
лим олиш хуХУхи га эга. Фук,аронинг олий укув юртига кириб ухиш 
ХУ ХУ Xй амалга ош иш и учун у балогат ёшига етганлиги хамда муомала