Узбекистон Республикаси буйича 2002-2004 йилларда коммунал сув
кувурларидаги кимиёвий курсаткичларига кура меъёрларга жавоб
бермайдигаи истеъмол суви сифатида
(Узбекистон Республикаси Согликни саклаш вазирлиги маълумотларига
кура) меъёрларга мос келмайдиган сув микдори
Маъмурий худуд номи
2002 йил
2003 йил
2004 йил
Коракалпогистон Республикаси
33,1
26,2
26,5
Вилоятлар
Андижон
4,7
13,6
3,5
Бухоро
34,8
45,5
46",7
Жиззах
1,2
0,6
1,1
Кашкадарё
3,3
3,2
2,9
Навоий
13,7
9,9
8,3
Наманган
4,7
14,5
10,5
Самарканд
6,2
1,7
3,5
Сурхондарё
11,9
13,8
11,9
Сирдарё
13.6
9,6
13,1
Тошкент
7,9
9,6
9,0
Фаргона
6,6
18,8
12,6
Хоразм
20,8
15,1
J
24,8
г. Тошкент
0,05
0,5
0
Жами
16.3
15,9
163
19-жадвал
Узбекистон Республикаси буйича 2002-2004 йилларда
коммунал сув кувурларидаги бактереологик курсаткичларига кура
меъёрларга жавоб бермайдигаи истеъмол сифати
(Узбекистон Республикаси Согликни саклаш вазирлиги маълумотларига
кура) меъёрларга мос келмайдиган синовлар %
Маъмурий
ХУДУД номи
2002 йил
2003 йил
2004
йил
Коракалпогистон Рспубликаси
3,5
..
3,9
2.8
Вилоятлар
Андижон
0
0
0
Бухоро
8,3
6,6
9,5
Жиззах
9.6
6,5
6,3
Кдшкадарё
3,4
5.5
7.6
Навоий
3,4
4,8
3,5
Наманган
11.5
12,8
ПД
Самарканд
0.9
1,5
0,7
Сурхондарё
8,8
10,2
9,6
Сирдарё
13,5
12,7
14,7
Тошкент
5,2
4.1
4,0
Фаргона
2,7
3,1
3,8
Хоразм
9,0
8.0
9,2
г. Тошкент
0,3
0,4
0.8
Жами
5,1
5,2
5.5
Тургун ифлослантириш манбаларининг
ичим лик сув сифатига таъсири
Ахоли купайиб борар экан
эхтиёжи учун турли саноат корхона-
ларини кайта ишлаш технологияларини яратади, кишлок хужалигини
ривожлантиради охир-окибат атмосферага тупрокка, сувга жуда куп
микдорда ингридентлар ташлайди.
Ингредиентлар турли корхона йуналиши ва ташланадиган сувлар
таркибига кура хар хил булади.
Коммунал - маиший корхоналари сувга бутун азот гурухи, хлорид-
лар, сульфатлар ва нефт махсулотларини ташлайди.
Енгил саноат корхоналари сувга нефт махсулотлари, азотли мине-
ралларнинг барчасини ва фосфатларни ташлайди.
Тог - кон казиб олиш ва уларни кайта ишлаш ташкилотлари, атроф
га сувга нефт махсулотлари, огир металлар рух, кадмий, молибден,
марганец, мишьяк ва бошкаларни сувга ташлайди.
Коллектор зовур сувлари ёрдамида яхши тупрокка куп микдорда
минерал тузлар ташланади.
Утказилган текширишларнинг натижасига кура сувни ифлосланти
рувчи токсик моддаларни Кашкадарё, Фаргона ва Хоразм вилоятлари
энг куп микдорда чикаради. Х,али куп саноат корхоналарида ифлос сув
ни тозалайдиган махсус курилмалар йук, шахарларнинг окова сувлари
хам жуда куп сувларни ифлослантиради.
Республикада хар йили 500 дан зиёд сувдан фойдаланувчи ташки-
лотлар 6000 миллион м3 дан ортик сувни ташлайди.
Айрим саноат корхоналаридан чикадиган окова сувларнинг 60-
65%ни тозалашни талаб килмайдиган окова сувлар гуру\ига киради.
Масалан. балик бокиладиган ховузларнинг сувлари, электр станция-
ларида фойдаланилган сувлар жуда ифлос хисобланмайди.
Шахар коммунал хужалигидан келадиган сувлар тозаланиши кийин
булган сувлар худудига киради. Аммо бундай сувлар факатгина катта
шахдрларда мавжуд булади.
Сувни энг куп ифлослантирувчи манбалар саноат корхоналари хи
собланади, гарчи уларнинг улушига тоза сувни 20% гача ифлослан
тириш киради. Улар огир металл ва токсик моддаларни сувга олиб
келади.
Кичик тумани ва шахарлардаги канализациялар деярли ишламайди,
сувни тозалаш иншоатлари хатто курилмаган, ёки борлари хам кони-
карсиз ишлайди, тозаланмаган сувлар тоза сувларга кушилиб ичимлик
сувларини ифлослантиради. Натижада турли юкумли касалликлар келиб
чикишига сабаб булади, ошкозон — ичак касалликлари кунайиб унлаб
одамлар мехнат кобилиятларини йукотади. Ичимлик сувнинг сув ку-
вурлари оркали таксимланиши натижасида ошкозон - ичак касаллик
лари тез таркалиши мумкин. Х,али ахолининг сув кувурларидан фойда-
ланиши тулик йулга куйилмаган, катта шахарларда хам сувни ковур
оркали бериш хам ту л а йулга куйилмаган. Сувни кувур оркали бериш
Навоий вилояти 69%, Самарканд вилоятида 70%, Жиззах вилоятида
72%, К,ораколпогистон республикасида 76%ни ташкил килади.
Ер усти сувини ифлослантирувчи асосий манбалардан бири транс
порт ташкилотлари ва автомобиллар хисобланади. Жаъми транспорт
ташкилотларидан чикадиган окова сувлар хажми саноат корхоналарига
Do'stlaringiz bilan baham: |