Узбекистан Республикаси Давлат архитектура ва курилша

ХОНАЛАРНИНГ ТЎСИҚ КОНСТРУКЦИЯЛАРИ ОРҚАЛИ
ЎТАДИГАН ИССИҚЛИК САРФИ 
 
1. Асосий ва қўшимча иссиқлик сарфларини алоҳида тўсиқ 
конструкциялари орқали иссиқлик сарфини йиғиндиси 
Q
, Вт, ни 10 Вт гача 
яхлитлаб, қўйидаги формула бўйича аниқлаш лозим: 
Q
= 
A
(
t
p
– 
t
ext
) (1+Σ
β
) 
n
/
R
, (1) 
бу ерда: 
А
- тўсиқ конструкцияларининг ҳисобий юзаси, м
2
; 
R
- тўсиқ конструкцияларининг иссиқлик беришга қаршилиги, м
2
ºС/Вт. 
Конструкцияларнинг иссиқлик беришга қаршилигини ҚМҚ 2.01.04-
97* (ердги поллардан ташқари) аниқлаш лозим; ердаги поллар учун 
ушбу илованинг 3 б. га мувофиқ, бундай совуқ ўтказмайдиган 
поллар учун R=R
h
ва иситилмаган поллар учун R=R
с 
деб қабул 
қилинади. 
t
p
- хона ҳавосининг ҳисобий ҳарорати, ºС, хоналар баландлиги 4 м дан 
ортиқ бўлганда, хонанинг баландлигига боғлиқ равишда унинг 
ошишини ҳисобга олинади; 
t
ext
- ташқи тўсиқлар орқали иссиқлик сарфини йилнинг совуқ даври 
учун ҳисоблашдаги ташқи ҳавонинг ҳисобий ҳарорати, ёки ички 
тўсиқлар орқали иссиқлик сарфини ҳисоблашдаги энг совуқ хона 

---

ҚМҚ 2.04.05-97* 79-бет 
ҳавосининг ҳарорати, ºС; 
β
- ушбу илованинг 2 б. га мувофиқ, асосий иссиқлик йўқолишига 
қўшиладиган қўшимча иссиқлик йўқолиши аниқланади; 
n
- ҚМҚ 2.01.04-97* бўйича тўсиқ конструкцияларининг ташқи ҳавога 
нисбатан қайси ҳолатда турганлигидан тақазо қилишига қараб 
қабул қилинадиган коэфициент. 
2. Тўсиқ конструкциялари орқали қўшимча иссиқлик йўқолишиларидан 
улушни (қисмини): 
a) вазифалари турли ҳил бинолар хоналарининг тик ёки қия бўлган ташқи 
деворлари, эшиклари, деразалари шимол, шарқ, шимоли-шарқ, шимоли-ғарбга 
қаратиб қурилгани учун 0,1 катталикда, жануби-шарқ ва ғарб томонига қаратиб 
қўрилган учун эса 0,05 катталигида; 
жамоат, маъмурий-маиший ва ишлаб чиқариш хоналарида ташқи деворлари 
икки ва ундан ортиқ бўлган ҳолатларида, агар тўсиқлардан бири шимол, шарқ, 
шимоли-шарқ, ва шимоли-ғарбга қаратилган бўлса ва бошқа ҳолатларида 0,1 ва 
0,15 катталигида; 
б) андазаси бир хил бино лойиҳаларида "а" бандда кўрсатилгандек тўсиқлар 
орқали қутб томонларига қаратиб курилгани учун хона деворлари битта 
бўлганда 0.08 катталигида, деворлари икки ва ундан ортиқ (турар жой 
биноларидан ташқари) бўлганда эса 0,13 катталигида; 
в) иссиқ ҳаво пардалари билан жихозланмаган баландликлари 
Н
, м га тенг 
бўлган биноларнинг ташқи эшикларига, ернинг ўртача режавий белгисидан 
карниз тепасигача, фонарнинг сўриб олувчи тешигининг марказигача, ёки шахта 
оғзигача қуйидаги катталикларда: 
ораларида иккита совуққа қарши даҳлизлари бўлган уч қатор эшикларга - 
0,2 Н; 
оралиқда совуққа қарши бўлган кўшалоқ эшикларга - 0,27