Узбекистан Республикаси Давлат архитектура ва курилша

Б
параметрларда, 
аммо 5 м/с дан ортиқ бўлмаган ҳолда қабул қилиб, аниқлаш лозим. Шамолнинг 
тезлиги 
Б
параметрларда 
А
параметрлардан кам бўлса, ҳаво қиздиргични 
А
параметрларда текшириш лозим. Ҳаво ёки иссиқ - ҳаво пардаларининг 
тирқишлари ёки туйнукларидан хавонинг чиқиш тезлигини, м/с дан кўпида; 
8 - ташқи девор олдида; 
25 - дарвоза ва технологик ўймалар олдида қабул қилиш лозим. 
Жиҳозлар 
 
4.69.
Вентиляторлар, кондиционерлар, оқимли камералар, ҳаво иситгичлар, 
иссиқлик утилизаторлари, чанг ушлагичлар, сузгичлар (фильтрлар), клапанлар, 
шовқин сўндиргичлар ва бошқаларни (сўнгра- “жиҳозлар”) ҳавони ҳисобий 
сарфидан келиб чиққан ҳолда танлаш лозим, бунда нозичликлар орқали ҳаво 
сўрилиши ва йўқотилиши: жиҳозларда - ишлаб чиқарувчи заводнинг 

---

ҚМҚ 2.04.05-97* 40-бет 
маълумотлари бўйича; вентиляторгача бўлган сўрмалар тизими ва 
вентилятордан кейинги оқимли тизимларнинг хаво қувурларида эса - 4.114 б. 
нинг талабларига мувофиқ ҳисобга олинади (хизмат кўрсатилаётган хоналар 
ичида ўтказилган умумалмашинув вентиляцияси тизимларининг ҳаво қувурлари 
қисмларидан ташқари). Тутун ва ўтни тутиб колувчи клапанлар нозичликлари 
орқали ҳаво сўрилиши 5.4 б. нинг талабларига мувофиқ бўлиши шарт. 
4.70.
Ҳаво иситгич қувурларида сув. музлашидан ҳимоялаш учун 
қуйидагиларни: 
а) 0 °С ва 
Б
параметрлари бўйича ташқи ҳавонинг ҳисобий ҳароратида 
қувурлардаги сувнинг ҳаракат тезлигини камида 0,12 м/с қабул қилиш ёки 
ҳисоблаш йўли билан асослашни; 
б) ҳаво иситгичлар олдида аралаштириш насослари ўрнатилишини 
техникавий асослаш натижасида; 
в) иссиқлик ташувчиси - буғ бўлганда конденсат ажратувчи ускуналарни 
ҳаво иситгичлардаги конденсат оқиб тушадиган калта улаш қувурчалардан 
камида 300 мм пастроқда жойлаштиришни ва конденсатни конденсат ажратувчи 
ускунадан терма бакларгача ўз оқими бўйича чиқиб кетишини кўзда тутиш 
лозим. 
Изоҳ. Танлаб олинган ҳаво иситгичининг иссиқлик оқими ҳисобий 
иссиқлик оқимидан кўпи билан 10% га ортиқроқ бўлиши шарт. 
4.71.
Портлашдан ҳимояланган кўринишда ишланган жиҳозларни қуйидаги 
ҳолларда: 
а) агарда улар А ва Б категориядан хоналарда ёки шу каби хоналарга хизмат 
кўрсатувчи тизимларнинг ҳаво кувурларида жойлашган бўлса; 
б) А ва Б категорияли хоналарни вентиляция, кондициялаш ва ҳаво билан 
иситиш (шу жумладан, ҳаво - ҳаволи иссиқлик утилизатори билан) тизимлари 
учун; 
в) 4.26 б. да кўрсатилган сўрма вентиляция тизимлари учун; 
г) портлаш хавфи бўлган аралашмаларнинг маҳаллий сўрма тизимлари учун 
кўзда тутиш лозим. 
Оддий кўринишда ишланган ус-куналарни В, Г ва Д категорияли хоналарда 
жойлашган, буғ-, газ-ҳаволи аралашмаларини чиқариб ташлайдиган маҳаллий 
сўрмалар тизимлари учун, агар технологик лойиҳалаш меъёрларига мувофиқ 
технологик ускуналар нормал ишлаганда ёки бузилганда кўрсатилган портлашга 
хавфли концентрациядаги аралашма пайдо бўлиш имконияти мустасно бўлса, 
кўзда тутиш лозим. 
Агар портлашдан ҳимояланган вентиляторларни техникавий шартларига 
ёнувчи газлар; буғлар, аэрозоллар, чанглар билан ҳаво аралашмаларининг 
ҳарорати, қатегорияси ва гуруҳи мос келмаса, у ҳолда эжекторли қурилмаларни 
кўзда тутий лозим. Эжекторли қурилмалар тизимларида оддий кўринишда 
ишланган вентиляторлар, ҳаво ҳайдагичлар ёки компрессорлар, агар улар ташки 
хавода ишласа, кўзда тутилиши лозим. 
4.72.
А ва Б категорияли хоналар учун вентиляция, кондициялаш ва ҳаво 
билан иситиш, оқимли тизимларнинг жиҳозларини, шунингдек, вентиляция 
жиҳозлари учун хоналарда жойлашган, бошқа категорияли хоналардаги 

---

ҚМҚ 2.04.05-97* 41-бет 
ҳавонинг иссиқлигидан фойдаланиладиган ҳаво - ҳаволи иссиқлик 
утилизаторларини, агар 4.88 б. да кўрсатилган портлашдан ҳимояланган тескари 
клапанлар кўзда тутилган бўлса, оддий кўринишда ишланганини қабул қилиш 
лозим.