Узбеки стон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги абдурауф абдуллаев, Қиёмиддин муфтайдинов

кучсиз томонлар 1 балл билан баҳоланади. Натижалар қуйидаги
жадвал маълумотлари орқали акс эттирилади.

---

Корхонада
Рақиблар
А
В
С
I
2
3
4
5
И шлаб чиқариш
Ж ойлашган ўрни
К орхона ҳажми
Қурилма ёш и ва ҳолати
Унумдорлиги
Ишчи кучи сиф ати
Материаллар 
билан 
таъмин-
ланлаш
Маҳаллий
И мпорт (четдан келтирилган)
Ишлаб 
чиқариш
қувватидан
ф ойдаланиш
1
М аркетинг
Тақсимлаш йўллари
Ташкил этиш сифати
Б озор тадқиқоти
Четга сотиш им конияти
М аҳсулот турлари
Рақобатбардош баҳо
М аҳсулот янгилиги
Реклама
И н сон ом и ли (м ан баи )
К валификация (ходимлар)
Рагбатлантириш тизим и
Бошқарувчилар малакаси
М олия
Қатъийлик
Ф ойдалилик
Қўллаб-қувватлаш манб; и
Кредитга рухсат
И стиқболлари
Жами:
Юқоридаги жадвал асосида корхона натнжалари рақиб корхона­
лар натнжалари га таққосланиб, сўнг рақобатбардошлик юзасидан

---

хулоса чиқарилади. Бундан ташқари, алоҳида кўрсаткичлар бўйича
ҳам кучли ва кучсиз томонларни билиб олишимиз мумкин.
Қуйида, рақиблар маҳсулотлари рақобатбардошлиги қобилиятини
баҳолашимиз керак бўлади.
6- жадвал
Рақиб маҳсулотларини баҳолаш омиллари
Баҳоловчи омиллар
Рақиблар
Сизнинг
афзаллигингиз
А
В
С
С иф ат
Х изм ат хусусияти
Баҳо дараж аси
М аҳсулот самарадорлиги
А ссор тим ент
М аҳсулот иш ончлилиги
С авдо таъминот шартлари
М аҳсулот қулайлиги
И стеъмолчига хизматлар
Юқоридаги жавдал маьлумсгглари асосида ўзининг маҳсулотларини
рақиб маҳсулотларига нисбатан афзаллик томонларини ва камчилик-
ларни билиб олиш мумкин. Кучсиз томонлар аниқлангандан сўнг
рақобагёардошликни орггириш мақсадида корхона томонидан аниқ
тадбирлар ишлаб чиқилади. Ишлаб чиқилган тадбирлар қуйидаги
жадвалда акс этгирилади.
7-жадвал
Рақобатбардош ликни орттириш тадбири
Т а д б и р л а р
М у д д а т
М а н б а
С а м а р а
(н а т и ж а )
1
..............
2 ...................
3
..............
4 ...................
Рақобатбардош лик ортиши манбалари
Кўп қиррали рақобатбордошпикнинг хусусиятлари шундан
иборатки, у рақобатнинг реал (аниқ) имкониятларига кўпроқ
тўғри йўл беради. Аммо корхонанинг имкониятли томонлари бор-

---

ки, бозорда рақобат қилишнинг асосий томоиларини белгилайди.
Мана шу имкониятли томонлар “рақобатбардошликнинг ошириш
манбалари”ни 
англатади. 
:1ра;;обатбардошликни ошириш манба-
лари”ни икки гуруҳга бўлишимиз мумкин:
I. Корхона доирасидаги манбалар:
- илмий текшириш ва тажриба конструкторлик ишлари;
- ишлаб чиқариш воситалари;
- муомала харажатлари тузилиши;