ЎҚув-методик қЎлланма ўзсср халқ таълими вазирлиги

Коммендация³
(Тур формуласи, № 43, VIII аср)

Ўзини бошқа бировнинг ихтиёрига ҳомийликка (ком- мендация) топширувчи ҳақида. «Юксак хўжайин фалончига мен фалончидан. Ҳам-

мага яхши маълумки, менинг ейишга овқатим, кийишга кийимим йўқ. Шунинг учун мен Сиздан ўзингизнииг ҳомийлигингизга олишга розилик беришингизпн сўрадим; мен шу шарт билан шундай қилдимки, сиз менн озиқ-овқат ва кийим-кечак билан таъминлаб ёрдам берсангиз, бунга яраша, мен сизга хизмат қиламан ва сизни рози қиламан ва мен ҳозирча тирик эканман... сизга хизмат қилиб, сизнинг гапингиздан чиқмайман, сизнинг ҳукмронлигингиздан ва сизнинг ҳомийлигингиздан чиқиш ҳуқуқига эга бўлмайман, ўзимнинг бутун ҳаётимда сизнинг ҳукмронлигингиз ва муҳофазангизда қоламан. Бизнинг бирор-тамиз ушбу битимни бузишни истар эканмиз иккинчи томонга шунча солид тўлашимиз керак ва бу битим доимий ўзгаришсиз қолиши зарур». Шунингдек улар иккита бир хил мазмундаги ёрлиқни тасдиқлашга ва қўл қўйишга ҳам шартлашадилар.

Иммунитет
Қирол Хильдеберт III нинг Анжердаги муқаддас Сергий ва Медард монастирларига тахминан 705 йилдаги ёрлиғи¹

«Буюрамиз на сиз, на сизнинг ёрдамчиларингиз, на сизнинг ўринбосарларингиз ва суд ҳокимияти томони дан ажратилган бирор киши, на маъмурий ишларни бажариш, на суд жарималарини ундириш. на суд ишларини эшитиш учун, монастир территориясига киришни хаёлларига келтирмасинлар ва сизлардан бирортангиз монастирь хазинасидан бирор нарсани талаб қилиш ва олишни хаёлингизга келтирманг, фақат ҳар йили ҳозирги пайтда ва келгусида аббатнинг ўзи ёки унинг бошқарувчиси орқали хазинага 12 солид ўтказиб туришингиз лозим.

Қирол Пипиннинг муқаддас Пётр ва Павелнинг Вормс черковига ёрлиғи²

Вормс епископи қирол Дагоберт томоиидан черковга эҳсон қилинган имтиёзлар ҳақидаги маълумотларни бизга етказди. Унга кўра давлатнинг амалдор шахслари

на суд масалаларини эшитишга, на суд жари.маларини ундириш учун черков территориясига кирмасликлари керак, (давлатнинг амалдор шахслари) руҳонийлардан ҳарбий хизмат ўташни талаб қилмасликлари лозим, қачонки қирол фойдаси учун ҳарбий юришга бориш зарурияти туғилса, руҳонийлар ўзларининг епископлари билан ҳарбий юришда иштирок этишлари лозим, улар руҳонийлардан ҳеч қандай солиқ ва мажбуриятлар талаб қилмасликлари лозим, графлар ва бошқа суд амалдорлигидаги шахсларнинг руҳонийларга нисбатан ҳамма хуқмронликларини қирол Дагоберт худо ва Муқаддас Пётр ва Павелга топширди. Биз ҳам буйруқ берамизки, давлатиинг амалдор шахслари Вормсчерковининг на ҳамма мол-мулкига, на поместьесига зарар келтирмасликлари ва унинг поместьесида яшовчи на руҳоннйлардан, на аббатлардан ҳеч қандай тўловва мажбурият талаб қилмасликлари лозим. Черков ва (унинг) епископи бузилмас иммунитет ҳуқуқига кўра уларга топширилган суд жарималаридан ва ҳамма мажбуриятлардан фойдаланишлари лозим ва бизнинг бирор графимиз ски вакилимиз муқаддас Пётр ва Павел черкови руҳонийлари устидан ҳеч қандай ҳукмронликка эга бўлмасликлари керак. Черковнинг ҳамма мол-мулкларига черков ва унинг епископлари ва амалдор шахслари тинчгина эгалик қилсиилар, улар черков руҳонийларига ҳеч қандай бож ва мажбуриятлар тўлаттирмасликлари, уларга бирон зарар келтирмасликлари лозим.