Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни

 
 

---

9 
9- Модул. Электр юритма ва роботлар 
18-Мавзу. Замонавий электр юритма элементлари, робот ва 
манипуляторлар 
Саноат қурилмаларининг электр юритмалари. Юритманинг турлари. 
Юритмаларда ҳаракатни узатиш ва бошқариш. Юритмаларнинг механик 
характеристикалари. Замонавий, рақамли техника асосида ишловчи 
юритмалар. Робот ва манипуляторлар, улар юритмаларининг асосий 
элементлари. Автоматик ва дастурли юритмалар.
IV. Амалий машғулотлар бўйича кўрсатма ва тавсиялар 
Амалий машғулотларни ташкил этиш бўйича кафедра профессор – 
ўқитувчилари томонидан кўрсатма ва тавсиялар, масалалар тўплами ишлаб 
чиқилади. Унда талабаларга асосий маъруза мавзулари бўйича амалий масала 
ва мисоллар ечиш услуби ва мустақил ечиш учун масалалар келтирилади. 
Амалий машғулотларни ўзлаштиришда дарслик, ўқув ва услубий 
қўлланмалар, маъруза матнлари, тарқатма материаллар, электрон 
материаллардан фойдаланилади. 
Амалий машғулотлар талабаларда электр занжирларини тузиш, уларни 
ҳисоблаш, электр машиналарининг ишлаш принциплари ҳақида амалий 
кўникма ва малакаларни шакллантириш мақсадида ўтилади. Амалий 
машғулотларни ўтказиш бевосита назарий машғулотларда олинган 
билимларга асосланади. 
Амалий машғулотлар учун қуйидаги мавзулар тавсия этилади:
• Органик ёқилғилар ва ўзгармас ток манбаи (аккумуляторларнинг) 
энергияларини ҳисоблаш. 
• Электр занжирларидаги асосий шартли белгилар ва электр занжир 
лари схемаларининг асосий турлари.
• Тармоқланмаган ва тармоқланган электр занжирларини қуриш.
• Ўзгармас ток занжирларини таҳлил қилиш ва ҳисоблаш усуллари. 
• Актив индуктив ва сиғим элементлар кетма-кет уланган ўзгарувчан 
ток занжирлари ҳисоблаш ва вектор диаграммалирини қуриш. 
• Актив, индуктив ва сиғим элементлар паралел уланган ўзгарувчан 
ток занжирлари ҳисоблаш ва вектор диаграммалирини қуриш. 
• Истеъмолчилари юлдуз ва учбурчак схемаларда уланган уч фазали 
занжирларни ҳисоблаш. 
• Симметрик ва носимметрик уч фазали системаларда нол симдаги 
токни аниқлаш. 
• Электр ўлчовлар, ўлчов қурилмаларининг хатоликлари, ўлчовларда 
шунтлардан фойдаланиш. 

---

10 
• Бир фазали, уч фазали трансформаторлар, ўлчов ва пайвандлаш 
трансформаторлари. Трансформаторларнинг иш режимлари. Трансформа- 
торларни параллел ишлаши. 
• Асинхрон ва синхрон машиналар, ўзгармас ток машиналари. 
• .Электрон тўғрилагичлар ва кучайтиргичлар. Текисловчи фильтрлар.