Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни

Har bir mamlakatda inflyatsiya mavjudligi undagi iqtisodiy holatnig yomonlashuviga sabab bo’ladi. Ushbu 
salbiy holatlar quyidagi yo’nalishlarda yuzaga chiqadi: 
1.Ishlab chiqarish xajmi qisqaradi
, chunki narx-navolarning doimiy tarzda tebranib turishi ishlab chiqarishni 
rivojlantirishga bo’lgan istiqbollarga ishonchni yo’qotishga olib keladi; 
2.
Ishlab chiqarish sohasidagi kapital savdo va vositachilik operatsiyalariga oqib o’tishi kuzatiladi. Chunki savdo va 
vositachilik sohalarida kapital aylanishi tez amalga oshadi va katta foyda keltiradi. Inflyatsiya yuqori bo’lgan davrda 
aholi o’rtasida puldan qochish holati kuzatiladi, ya’ni kishilar qo’llaridagi pullardan imkoniyat darajasida tezroq 
sarflashga harakat qiladilar. Ular pullarga turli tovarlar sotib oladilar. Buning natijasida savdo va vositachilik do’konida 
tovarlar tez sotiladi; 
 3. 
Narx-navoning keskin va notekis o’zgarishi natijasida chayqovchilik kengayadi. Inflyatsiya natijasida tovar tanqisligi 
(defitsit) yuzaga chiqadi. Ushbu taqchillik narx-navoning keskin ko’tarilishiga olib keladi; 
4.
Davlat moliya resurslari qadrsizlanadi. Davlat byudjeti daromadlari byudjet xarajatlari amalga oshirilguncha qadar 
davrda qadrsizlanadi. Byudjet daromadlari va xarajatlari o’rtasidagi mutanosiblikni saqlash qiyinlashadi va buning 
natijasida byudjet taqchilligi (defitsiti) yuzaga chiqadi; 
Mamlakatda kredit operatsiyalari cheklanadi. Chunki inflyatsiya darajasi tufayli yuridik va jismoniy shaxslarga tijorat 
banklaridan beriladigan kreditlarning foiz darajasinig yuqori darajada o’rnatiladi. Ushbu salbiy holat ishonchni 
pasaytiradi. 
Inflyatsiyaning eng asosiy ijtimoiy oqibati bo’lib daromadlar va boyliklarni qayta taqsimlanishi amalga oshishi 
hisoblanadi. Ushbu qayta taqsimlanishi quyidagi omillar natijasida amalga oshadi: 
- mamlakat aholisining daromadlari indeksatsiya qilinmasligi; 
- tijorat banklari tomonidan yuridik va jismoniy shaxslarga beriladigan kreditlar baholar indekslarining o’zgarishini 
hisobga olinmagan holda berilishligi. 
Inflyatsiya shart-sharoitlarida mamlakatda ichki mahsulot va milliy daromad quyidagi yo’nalishlarda qayta 
taqsimlanadi: 
1)
Milliy iqtisodiyot tarmoqlari, ishlab chiqarish sohalari va mamlaat xududlari o’rtasida narx-navoning notekis o’sishi 
natijasid; 
2)
Mamlakat aholisi va davlat o’rtasida. Bunda davlat tomonidan muomaladagi ortiqcha pul massasidan qo’shimcha 
daromad sifatida foydalanadi. Xalqaro amaliyotda bu inflyatsion soliq deb nomlanadi; 
3)
Mamlakat aholisining sinflari va turli toifalari o’rtasida.

---

Maxsulotlar va xizmatlarga bo’lgan narx-navoning notekis o’sib ketishi natijasida aholi o’rtasida ijtimoiy toifalarga 
bo’linishini (boylar, kambag’allar, qashshoqlar), mulkiy holatidagi farqni chuqurlashuviga, jamg’armalar va joriy 
iste’molning keskin o’zgarishi yuzaga chiqadi. Inflyatsiyaning ijtimoiy salbiy ta’siri eng avvalo qat’iy belgilangan 
daromadlari oluvchi shaxslar hisoblangan – nafaqaxo’rlar, nogironlar, ko’p farzandli oilalar va davlat xizmatchilari 
(o’qituvchilar, vrachlar, bog’cha xodimlari va boshqalar) uchun juda og’ir kechadi; 
4)
Debitorlar va kreditorlar o’rtasida. Ushbu holatda olingan qarzlarni pul qadrsizlanishi natijasida debitorlar daromad 
oladi va buning aksi, kreditorlar qo’shimcha zarar ko’radi.