Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни

MAVZU: PULNING XALQARO MUNOSABATLARDAGI HARAKATLARI 
REJA: 

---

1.
Pulning xalqaro munosabatlardagi harakatini yuzaga keltiruvchi omillar. 
1.
Erkin ishlatiladigan valyutalar 
2.
Xalqaro rezerv valyutalar 
3.
Qattiq valyutalar va yumshoq valyutalar 
Xalqaro valyuta munosabatlarining rivojlanishida mamlakatlar o'rtasida xalqaro mehnat taqsimotining 
chuqurlashuvi, xalqaro bozor-larning paydo bo'lishi, xo'jalik yuritishning xalqaro tizimini shaklla-nishi va xalqaro 
iqtisodiy aloqalarning globallashuvi hamda internat-sionallashuvi asosiy omillardan bo'lib hisoblanadi. 
Xalqaro valyuta munosabatlari xalqaro ijtimoiy-iqtisodiy muno-sabatlarni rivojlanishi bilan bevosita bogiiq. 
Xalqaro takror ishlab chiqarish va valyuta munosabatlari o'rtasida bevosita va qarama— qar-shi aloqa mavjud 
bo'lib, ular xalqaro daromadli tovarlar, moliyaviy ka-pital va xizmatlarni ayirboshlash jarayonida namoyon 
bo'ladi. 
Mamlakatlar o'rtasida valyuta munosabatlarining holati milliy va xalqaro iqtisodiyotning rivojlanishi, 
mamlakatlar o'rtasidagi siyosiy muhit, shuningdek, boshqa qator omillar bilan baholanadi. 
Xalqaro iqtisodiyotning globallashuvi va internatsionallashuvi sharoitida ichki ishlab chiqarish jarayonlar 
tashqi omillarga bog'liq bo'lib qoladi. Jumladan, xalqaro ishlab chiqarish, savdo, fan va texnika taraqqiyoti, xorijiy 
kapitalning migratsiyasi kabi boshqa jarayonlar valyuta munosabatlari orqali tartibga solib boriladi. Xalqaro 
valyuta munosabatlarining zaiflashuvi, jahon moliyaviy inqirozlari mahalliy va xalqaro darajadagi takror ishlab 
chiqarish jarayoniga salbiy tasir ko'rsatadi. 
Mamlakatlar o'rtasida xalqaro ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar-ning rivojlanishi xalqaro valyuta 
munosabatlarining shakllanishi va mazmunan rivojlanib, takomillashib borishiga zamin yaratdi. Bu o'z navbatida 
valyuta tizimini shakllanishiga xizmat qildi. 
Valyuta tizimi-
valyuta munosabatlarini tashkil etish va tartibga solish shakli bo'lib, mahalliy qonunchilik 
yoki xalqaro kelishuv asosida mustahkamlanadi. Xalqaro iqtisodiy adabiyotlarda-milliy, xalqaro va hududiy 
valyuta tizimlari mavjudligi e'tirof etiladi. 

---

Dastlab milliy valyuta tizimlari vujudga kelgan. Milliy valyuta tizimlari xalqaro amaliyotdagi normalarni 
inobatga olgan holda mahalliy qonunchilik hujjatlari asosida tartibga solinadi. Milliy valyuta tizimi mamlakat pul 
tizimini tashkil etib, erkin ravishda mamlakat hududidan o'zga hududlarda to'lov vositasini bajarishi mumkin. 
Buning uchun qator omillar mavjud bo'lishi lozim. Xususan, milliy iqtisodiyotning barqarorligi va 
raqobatbardoshligi taminlangan bo'lishi, milliy valyutani sotib olish qobiliyati mustahkam bo'lishi, mamlakat 
jahon xo'jaligida yuqori mavqei va reytingga ega bo'lishi kabilar shular jumlasidandir. 
Xalqaro valyuta tizimining vujudga kelishining asosini mamla-katlarning milliy valyuta tizimi tashkil etadi 
va mamlakatlar o'rtasida o'zaro kelishuvlar asosida mustahkamlanadi. Dastlabki xalqaro valyuta tizmining vujudga 
kelishi 1850 yillarga to'g'ri keladi. Xalqaro valyuta tizimining barqaror samarali amal qilishi, uning tegishli 
tamoyillariga rioya etilishi, mamlakatlar o'rtasida siyosiy iqtisodiy barqarorlik ta'minlanishini talab etadi, aks 
holda xalqaro valyuta tizimi vaqti-vaqti bilan inqirozga uchraydi, buning natijasida amaldagi valyuta tizimi 
barham topib, uning o'rniga yangisi tashkil topadi. 
Milliy va xalqaro valyuta tizimining amal qilishi, ularning elementlarida namoyon bo'ladi. 
Milliy valyuta tizimining asosiy